Przejdź do zawartości

Ewa Budzyńska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ewa Budzyńska
Państwo działania

 Polska

doktor habilitowany nauk humanistycznych
Alma Mater

KUL

Doktorat

1991 – socjologia
KUL

Habilitacja

2008 – socjologia
UŚl

profesor nadzwyczajna Uniwersytetu Śląskiego

Ewa Anna Budzyńska – polska socjolog, doktor habilitowana nauk humanistycznych, była profesor nadzwyczajna Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, specjalności naukowe: socjologia rodziny, socjologia moralności. Ustąpiła ze stanowiska wykładowcy Uniwersytetu Śląskiego w wyniku złożonej przez studentów skargi, która dotyczyła nienaukowości szerzonych przez nią informacji.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Absolwentka studiów filozofii na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1972). W 1991 na podstawie napisanej pod kierunkiem Janusza Mariańskiego rozprawy pt. Typy rodzin a postawy prospołeczne dzieci (na podstawie badań socjologicznych uczniów klas ósmych Wrocławia) uzyskała na Wydziale Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie socjologia w specjalności socjologia. W 2008 na podstawie dorobku naukowego oraz monografii pt. Ład moralny w zmieniającym się społeczeństwie. Socjologiczne studium wartości moralnych mieszkańców Katowic nadano jej na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dyscyplinie socjologia w specjalności socjologia moralności[1].

Została profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Śląskiego na Wydziale Nauk Społecznych w Instytucie Socjologii[1].

Kontrowersje

[edytuj | edytuj kod]

W styczniu 2019 grupa studentów Wydziału Nauk Społecznych skierowała do rektora uczelni skargę dotyczącą wypowiedzi formułowanych przez Ewę Budzyńską[2]. Nie spodobało im się między innymi nazwanie człowieka w prenatalnej fazie rozwoju dzieckiem czy pokazanie badań wskazujących na negatywny wpływ opieki żłobkowej na rozwój dzieci. Studentów oburzyło także przedstawienie definicji małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny. Zaprotestowali również wobec prezentacji wyników badań pokazujących skutki pozostawania dzieci w konkubinatach jednopłciowych. Rzecznik Dyscyplinarny UŚ prof. Wojciech Popiołek wszczął postępowanie wyjaśniające w sprawie „podejrzenia popełnienia czynów uchybiających obowiązkom i godności nauczyciela akademickiego”. Po zakończeniu czynności uznał on za niezasadny zarzut prezentowania „informacji niezgodnej z aktualnym stanem naukowym”. Mimo to, skierował do Uczelnianej Komisji Dyscyplinarnej wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego i ukaranie prof. Budzyńskiej karą nagany.

Zarzucił jej, że „formułowała wypowiedzi w oparciu o własny, narzucany studentom, światopogląd, o charakterze wartościującym, stanowiące przejaw braku tolerancji wobec grup społecznych i ludzi o odmiennym światopoglądzie, nacechowane wobec nich co najmniej niechęcią, w szczególności wypowiedzi homofobiczne, wyrażające dyskryminację wyznaniową, krytyczne wobec wyborów życiowych kobiet, dotyczących m.in. przerywania ciąży”[3]. W tym samym miesiącu zrezygnowała z pracy w Uniwersytecie Śląskim[4].

W jej obronie, mając na względzie toczące się w uczelni postępowanie dyscyplinarne, wypowiedział się wicepremier Jarosław Gowin, stwierdzając: „Nie pozwolimy środowiskom skrajnie zideologizowanym na cenzurę”[5]. Wśród osób popierających jej działania znaleźli się m.in. abp Wiktor Skworc i prof. Wojciech Świątkiewicz[3][4]. W sprawę po stronie Ewy Budzyńskiej zaangażowała się także Fundacja Ordo Iuris. Osoby studiujące na UŚ, które złożyły skargę dyscyplinarną na Ewę Budzyńską, zostały przesłuchane przez policję w obecności reprezentanta prawnego Ewy Budzyńskiej, związanego z Ordo Iuris, w związku z rzekomym tworzeniem w sprawie fałszywych dowodów. Podjęcie przez policję czynności wobec studentów „z głębokim zaniepokojeniem” odebrał rektor Uniwersytetu Śląskiego Ryszard Koziołek[6], który stwierdził, że „czynności organów ścigania podejmowane w czasie, gdy toczy się nadal postępowanie przed organami uczelni, są odbierane przez wielu członków wspólnoty naszego Uniwersytetu, jako ingerujące w autonomię funkcjonowania uczelni”[6][7]. Kilkudziesięcioro wykładowców i wykładowczyń UŚ opublikowało list w geście solidarności z przesłuchanymi studentami[8][9].

W wyniku prowadzonego na Uniwersytecie Śląskim postępowania dyscyplinarnego, 26 marca 2021 komisja dyscyplinarna Uniwersytetu Śląskiego ukarała Ewę Budzyńską naganą[10]. która jednak została uchylona 24 listopada 2022 [1]Minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek stwierdził, że orzeczenie komisji dyscyplinarnej to „jaskrawy dowód pogwałcenia wolności słowa, wolności przekonań i sumienia w Polsce”[11].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Jest autorką licznych artykułów na temat struktury rodzin zamieszkałych na Górnym Śląsku, ich tożsamości, recepcji programu katolickich mediów, przemian religijności i moralności Polaków, jak również z zakresu tanatologii[12].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Dr hab. Ewa Anna Budzyńska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-01-12].
  2. Anna Gumułka: Katowice/ Wykładowczyni uniwersytetu dr hab. Ewa Budzyńska ukarana naganą. naukawpolsce.pap.pl, 27 marca 2021. [dostęp 2021-03-29].
  3. a b Studenci pro-LGBT poskarżyli się na śląskiego socjologa rodziny. wiara.pl, 10 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-12].
  4. a b Anna Malinowska: Profesorka, która mówiła studentom, że antykoncepcja to aborcja, odeszła z uczelni. wyborcza.pl, 20 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-20].
  5. Jarosław Gowin reaguje na rezygnację prof. Budzyńskiej. "Nie pozwolimy na cenzurę". wp.pl, 19 stycznia 2020. [dostęp 2021-08-06].
  6. a b Paweł Pawlik: Studenci przesłuchiwani przez policję. Poskarżyli się na homofobię wykładowcy. onet.pl, 25 maja 2020. [dostęp 2020-05-26].
  7. Nowy rektor UŚ w sprawie przesłuchiwanych studentów: Niepokojące jest naruszanie autonomii uczelni. katowice.wyborcza.pl, 29 maja 2020. [dostęp 2021-08-06].
  8. Solidarnie z przesłuchiwanymi studentkami i studentami Uniwersytetu Śląskiego. naszademokracja.pl, czerwiec 2020. [dostęp 2021-08-06].
  9. Anna Malinowska: Profesorowie UŚ solidarni z przesłuchiwanymi studentami. katowice.wyborcza.pl, 1 czerwca 2020. [dostęp 2021-08-06].
  10. Monika Sewastianowicz: Prof. Budzyńska ukarana naganą za homofobiczne wypowiedzi. prawo.pl, 26 marca 2021. [dostęp 2021-03-26].
  11. Szef MEN po decyzji o ukaraniu prof. Budzyńskiej: To nie PRL Szanowni Państwo, tylko wolna Polska. niezalezna.pl, 26 marca 2021. [dostęp 2021-03-27].
  12. Ewa Budzyńska – biogram, scientiavinces.us.edu.pl.