Fi Virginis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fi Virginis A
φ Vir A
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Panna

Rektascensja

14h 28m 12s[1]

Deklinacja

−02° 13′ 40″[1]

Paralaksa (π)

0,02688 ± 0,00018[1]

Odległość

121,34 ± 0,83 ly
37,20 ± 0,25 pc

Wielkość obserwowana

4,840 ± 0,009m[1]

Ruch własny (RA)

−138,52 ± 0,33 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−3,35 ± 0,30 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−9,88 ± 0,15 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

podolbrzym

Typ widmowy

G2 IV[1]

Masa

1,80[2] M

Promień

4[3] R

Metaliczność [Fe/H]

−0,06[3]

Wielkość absolutna

1,987 ± 0,009m[4]

Jasność

12,6 L[3]

Prędkość obrotu

14,4 km/s[2]

Wiek

1,5 mld lat[2]

Temperatura

5534 K[3]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

7246[5] pc

Mimośród

0,0507[5]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 105 Vir
2MASS: J14281216-0213406
Bonner Durchmusterung: BD−01°2957
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 533
Boss General Catalogue: GC 19504
Katalog Gliesego: GJ 550.2
GJ 9481
Katalog Henry’ego Drapera: HD 126868
Katalog Hipparcosa: HIP 70755
Katalog jasnych gwiazd: HR 5409
SAO Star Catalog: SAO 139951
Elgafar
Fi Virginis B
φ Vir B
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Panna

Rektascensja

14h 28m 12s[6]

Deklinacja

−02° 13′ 42″[6]

Paralaksa (π)

0,026908 ± 0,000071[6]

Odległość

37,164 ± 0,098 ly
121,21 ± 0,32 pc

Wielkość obserwowana

11,62 ± 0,73m[6]

Ruch własny (RA)

−137,87 ± 0,12 mas/rok[6]

Ruch własny (DEC)

−4,33 ± 0,14 mas/rok[6]

Prędkość radialna

−9,86 ± 0,50 km/s[6]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

pomarańczowy karzeł

Typ widmowy

K0 V[6]

Wielkość absolutna

8,77 ± 0,73m[4]

Fi Virginis (φ Vir, Elgafar) – gwiazda w gwiazdozbiorze Panny. Jest odległa od Słońca o 121 lat świetlnych.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Gwiazda ta ma nazwę własną Elgafar; wywodzi się ona od arabskiego ‏الغفر‎ al Ghafr, „nakrycie” i odnosi się do jednej z arabskich „stacji księżycowych” (manzil), segmentów ekliptyki, które przemierza Księżyc w miesięcznym ruchu. Asteryzm ten tworzyły ι, κ i φ Vir[7]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2018 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Elgafar dla określenia Fi Virginis A[8].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Fi Virginis to gwiazda podwójna, którą tworzy żółty podolbrzym typu G2[1] i pomarańczowa gwiazda ciągu głównego należąca do typu widmowego K0[6]. Gwiazdy są odległe na niebie o około 5,3 sekundy kątowej (pomiar z 1998 roku)[9] i mają zgodny, duży ruch własny[1][6]. Jaśniejsza gwiazda ma temperaturę podobną do Słońca (ok. 5500 K) i prawie 13 razy większą jasność[2]. Jej masa jest 1,8 razy większa od masy Słońca, ma ona 1,5 miliarda lat[2] i stając się podolbrzymem zwiększyła promień do czterokrotnie większego niż promień Słońca[3].

Układowi na niebie towarzyszy trzecia gwiazda, odległa o 91,4″ (pomiar z 2000 r.)[9], ale jej ruch własny jest zupełnie inny, a znacznie mniejsza paralaksa wskazuje, że jest to niezwiązany obiekt tła[10].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j Fi Virginis w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e Sushma V. Mallik, M. Parthasarathy, A.K. Pati. Lithium and rotation in F and G dwarfs and subgiants. „Astronomy and Astrophysics”. 409 (1), s. 251–261, 2003. DOI: 10.1051/0004-6361:20031084. Bibcode2003A&A...409..251M. (ang.). 
  3. a b c d e Alessandro Massarotti, David W. Latham, Robert P. Stefanik, Jeffrey Fogel. Rotational and radial velocities for a sample of 761 HIPPARCOS giants and the role of binarity. „The Astronomical Journal”. 135 (1), s. 209–231, 2008. DOI: 10.1088/0004-6256/135/1/209. Bibcode2008AJ....135..209M. (ang.). 
  4. a b Obliczona na podstawie paralaksy i wielkości obserwowanej.
  5. a b Anderson E, Francis C.: HIP 70755. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-07-24]. (ang.).
  6. a b c d e f g h i j phi Vir B w bazie SIMBAD (ang.)
  7. Virgo. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 472. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  8. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-06-01. [dostęp 2018-07-24].
  9. a b Mason et al.: WDS J01315+1521AB. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
  10. UCAC2 31017175 w bazie SIMBAD (ang.)