Filibert (margrabia Baden-Baden)

Filibert
	Margrabia Baden-Baden
Okres	od 1536; do 1569
Poprzednik	Bernard III
Następca	Filip II
	Dane biograficzne
Dynastia	Zähringen
Data urodzenia	22 stycznia 1536
Data śmierci	3 października 1569
Ojciec	Bernard III
Matka	Franciszka z Luksemburga-Brienne
Żona	Matylda z Bawarii; od 1557; do 1565
Dzieci	Jakobea, Filip II, Anna Maria, Maria Salomea, ?
	Multimedia w Wikimedia Commons

Filibert (ur. 22 stycznia 1536 r., zm. 3 października 1569 r.) – margrabia Baden-Baden od 1536 r. z dynastii Zähringen.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Filibert był starszym z dwóch synów margrabiego Baden-Baden Bernarda III i Franciszki, córki Karola I z bocznej linii dynastii luksemburskiej. Urodził się pięć miesięcy przed śmiercią swego ojca. W okresie niepełnoletności rządy w jego imieniu sprawowali wspólnie palatyn Simmern Jan II Wittelsbach, hrabia Ebersteinu Wilhelm i księcia Bawarii Wilhelm IV Wittelsbach (mąż Marii Jakobiny, córki stryja Filiberta, Filipa I). Pretensje do opieki zgłaszał też drugi stryj Filiberta, Ernest, z którym toczono liczne spory. Wilhelm IV wykorzystał swoją rolę, aby zdławić luteranizm rozwijający się w Baden-Baden za rządów Bernarda III i wychować Filiberta w duchu katolickim.

W 1557 r. Filibert objął samodzielne rządy. Zawarł ze swoim młodszym bratem Krzysztofem układ, na mocy którego ten ostatni otrzymał posiadłości badeńskie w rejonie Luksemburga z tytułem margrabiego Badenii-Rodemachern. Układ ten był jednak przyczyną licznych sporów między braćmi. Filibert także, mimo katolickiego wychowania, rozpoczął stopniowo wprowadzać w swoim księstwie luteranizm. Jednak z uwagi na bliskie stosunku z katolicką Bawarią, kroki te były dość ograniczone, a po śmierci Filiberta proces ten został całkowicie zatrzymany.

W roku objęcia samodzielnych rządów Filibert poślubił Matyldę, córkę swego opiekuna Wilhelma IV. Z tego małżeństwa pochodziło pięcioro dzieci:

Jakobea (1558–1597), żona księcia Jülich, Kleve i Bergu Jana Wilhelma,
Filip II (1559–1588), następca ojca jako margrabia Baden-Baden,
Anna Maria (1562–1583), od 1578 żona Wilhelma z Rosenbergu^[1]
Maria Salomea (1563–1600), żona Jerzego Ludwika, landgrafa Leuchtenbergu,
nn (ur. i zm. 1565).

Dwa dni po urodzinach swego ostatniego dziecka, które nie przeżyło, zmarła także Matylda.

W 1566 r. Filibert wziął udział w walkach armii cesarskiej przeciwko Turkom na Węgrzech, w kolejnym roku wsparł wojska palatyna reńskiego Fryderyka III Wittelsbacha walczące po stronie hugenotów. W 1568 r. Filibert został zwerbowany na służbę króla Francji Karola IX. W tej służbie, w kolejnym roku, podczas walk z hugenotami zginął w bitwie pod Moncontour.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Václav Bůžek: Sňatek Viléma z Rožmberka a Anny Marie Bádenské, Český časopis historický. R. 119: 2021, nr 3, s. 565.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Albert Krieger: Philibert. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 25. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1887, s. 739–741.
Philibert Markgraf v.Baden-Baden. [w:] WW-Person [on-line]. [dostęp 2017-06-23].

[1] Václav Bůžek: Sňatek Viléma z Rožmberka a Anny Marie Bádenské, Český časopis historický. R. 119: 2021, nr 3, s. 565.

[1]

Do 1112	Bertold I (1024–1077) Herman I (1052–1073) Herman II (1073–1112)
Margrabstwo Badenii	Herman II (1112–1130) Herman III (1130–1160) Herman IV (1160–1190) Herman V (1190–1243) Herman VI (1243–1250) Fryderyk I (1250–1268) Rudolf I (1250–1288) Herman VII (1288–1291) Rudolf II (1288–1295) Hesso (1288–1297) Rudolf III (1288–1332) Fryderyk II (1291–1333) Herman VIII (1291–1300) Rudolf IV (1291–1348) Rudolf Hesso (1297–1335) Herman IX (1333–1353) Fryderyk III (1348–1353) Rudolf V (1348–1361) Rudolf VI (1353–1372) Rudolf VII (1372–1391) Bernard I (1372–1431) Jakub I (1431–1453) Bernard II (1453–1458) Jerzy (1453–1454) Karol I (1453–1475) Krzysztof I (1475–1515)
Margrabstwo Badenii-Sponheim	Filip I (1515–1533)
Margrabstwo Baden-Baden	Bernard III (1515–1536) Filibert (1536–1569) Filip II (1569–1588) Edward Fortunat (1588–1594/1600) Ernest Fryderyk (1594/1600–1604) Jerzy Fryderyk (1604–1622) Wilhelm (1622–1677) Ludwik Wilhelm (1677–1707) Ludwik Jerzy (1707–1761) August Jerzy (1761–1771)
Margrabstwo Badenii-Durlach	Ernest (1515–1553) Karol II (1553–1577) Ernest Fryderyk (1577–1604) Jakub III (1577–1590) Jerzy Fryderyk (1604–1622) Fryderyk V (1622–1659) Fryderyk VI (1659–1677) Fryderyk VII (1677–1709) Karol III Wilhelm (1709–1738) Karol Fryderyk (1738–1771)
Margrabstwo, później Elektorat Badenii	Karol Fryderyk (1771–1806)
Wielkie Księstwo Badenii	Karol Fryderyk (1806–1811) Karol Ludwik (1811–1818) Ludwik I (1818–1830) Leopold (1830–1852) Ludwik II (1852–1858) Fryderyk I (1856–1907) Fryderyk II (1907–1918)