Przejdź do zawartości

Friederike Mayröcker

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Friederike Mayröcker
Ilustracja
Friederike Mayröcker (2015)
Data i miejsce urodzenia

20 grudnia 1924
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

4 czerwca 2021
Wiedeń

Narodowość

Austriaczka

Język

niemiecki

Dziedzina sztuki

poezja

Faksymile
Odznaczenia
Odznaka Honorowa za Naukę i Sztukę (Austria) Wielki Oficer I Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi
Nagrody

Nagroda im. Georga Büchnera

Friederike Mayröcker (ur. 20 grudnia 1924 w Wiedniu[1][2], zm. 4 czerwca 2021 tamże[3]) – austriacka poetka, jedna z najsławniejszych[2] pisarek niemieckojęzycznych[2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Czarnobiałe zdjęcie mężczyzny i kobiety siedzących za stołem, na którym stoi mikrofon i lampka. Mężczyzna w okularach mówi do mikrofonu, kobieta z ciemnymi włosami do ramion i grzywką patrzy w bok.
Ernst Jandl i Friederike Mayröcker, podczas otwartego spotkania, Wiedeń, listopad 1974

Ukończyła średnią szkołę handlową[1], a następnie zdała państwowy egzamin z języka angielskiego[1]. Od 1946 pracowała jako nauczycielka angielskiego w Wiedniu[1].

Pisała od 1939[2]. Pierwsze utwory opublikowała w prasie w 1946[1]. Publikowała m.in. w promującym literaturę współczesną i awangardową „Plan” oraz w „Literatur und Kritik[4]. Jej utwory znalazły się w antologii Stimmen der Gegenwart obok wielu innych pisarzy austriackich młodego pokolenia[5]. W 1956 utwory ukazały się po raz pierwszy w formie książkowej (Larifari)[1][2].

Publikowała tomiki poetyckie w duchu surrealizmu, wypełnione eksperymentami językowymi: Ausgewählte Gedichte (wyd. 1979), Gute Nacht, guten Morgen (wyd. 1982), Winterglück (wyd. 1986), Das besessene Alter (wyd. 1992), Notizen auf einem Kamel (wyd. 1996), Mein Arbeitstirol (wyd. 2003)[6], wygłasza prelekcje na forum Austriackiego Towarzystwa Literackiego oraz w wiedeńskim Alte Schmiede[7]. Od 1973 członek założyciel stowarzyszenia pisarzy Grazer Autorenversammlung, powołanego podczas obrad pisarzy w Forum Stadtpark w Grazu, których była współorganizatorką[8]. W 1954 poznała Ernsta Jandla, z którym z czasem się związała, aż do jego śmierci w 2000[1]. Wspólnie współpracowali z Grupą Wiedeńską (niem. Wiener Gruppe)[6]; pisali m.in. słuchowiska radiowe[2]. Śmierć życiowego partnera silnie odbiła się w jej wierszach[9], a pisanie było formą pogodzenia się z nową sytuacją – utratą najbliższego człowieka i twórczego partnera[10], (opublikowała w 2001 tom wspomnieniowy Requiem für Ernst Jandl)[11].

Laureatka licznych nagród literackich, m.in. Georg-Trakl-Preis (1977), Nagrody im. Georga Büchnera (2001)[2], manuskripte-Preis[12].

W 2015 została honorową obywatelką miasta Wiednia[2].

Mimo podeszłego wieku nadal publikowała (da ich morgens und moosgrün. Ans Fenster trete[13] oraz Reise durch die Nacht[14]) w 2020.

W 1987 otrzymała Odznakę Honorową za Naukę i Sztukę[15], a w 2014 Odznakę Honorową za Zasługi dla Republiki Austrii IV klasy[16].

Dzieła

[edytuj | edytuj kod]
  • Gesammelte Prosa 1949-2001, 2001.
  • Magische Blätter I-V, 2001.
  • Requiem für Ernst Jandl, 2001.
  • Mein Arbeitstirol – Gedichte 1996-2001, 2003.
  • Die kommunizierenden Gefäße, 2003.
  • Sinclair Sofokles der Baby-Saurier, 2004
  • Gesammelte Gedichte 1939-2003, 2005
  • Und ich schüttelte einen Liebling, 2005
  • Pathos und Schwalbe, 2018[9]
  • da ich morgens und moosgrün. Ans Fenster trete, 2020[13]
  • Reise durch die Nacht, 2020[14]

Opracowania

[edytuj | edytuj kod]
  • Theo Breuer: Friederike Mayröcker , "usw." (w: T.B., Aus dem Hinterland. Lyrik nach 2000, 520 s., Sistig/Eifel 2005.
  • Renate Kühn (wyd.): Friederike Mayröcker oder Das innere des Sehens, Studien zu Lyrik, Hörspiel und Prosa, Bielefeld (Aisthesis) 2002.
  • Inge Arteel / Heidy M. Müller (wyd.):Rupfen in fremden Gärten – Intertextualität im Schreiben Friederike Mayröckers, Bielefeld (Aisthesis) 2002.
  • Edith A. Kunz:Verwandlungen – Zur Poetologie des Übergangs in der späten Prosa Friederike Mayröckers, Göttingen (Wallstein) 2004.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g Friederike Mayröcker [online], Suhrkamp Insel Autoren Autorendetail [dostęp 2020-12-01] (niem.).
  2. a b c d e f g h Laureate 2017 – Friederike Mayröcker [online], Leipziger Medienstiftung [dostęp 2020-12-01] (ang.).
  3. Schriftstellerin Friederike Mayröcker tot, Süddeutsche Zeitung, 4. Juni 2021.
  4. M. Ganczar, Historia literatury austriackiej, Warszawa 2016, s.273, 283.
  5. M. Ganczar, Historia literatury austriackiej, Warszawa 2016, s. 279.
  6. a b M. Ganczar, Historia literatury austriackiej, Warszawa 2016, s. 294.
  7. M. Ganczar, Historia literatury austriackiej, Warszawa 2016, s. 305, 307.
  8. M. Ganczar, Historia literatury austriackiej, Warszawa 2016, s. 306.
  9. a b Herbert Fuchs, „Nur nicht enden möge diese Seligkeit dieses Lebens“ – Zum 95. Geburtstag von Friederike Mayröcker [online], literaturkritik.de, grudzień 2019 [dostęp 2020-12-01] (niem.).
  10. The University of Chicago Press, Requiem for Ernst Jandl [online] [dostęp 2020-12-01].
  11. M. Ganczar, Historia literatury austriackiej, Warszawa 2016, s. 294-295.
  12. M. Ganczar, Historia literatury austriackiej, Warszawa 2016, s. 297.
  13. a b da ich morgens und moosgrün. Ans Fenster trete von Friederike Mayröcker – Suhrkamp Insel Bücher Buchdetail [online], www.suhrkamp.de, 20 lipca 2020 [dostęp 2020-12-01].
  14. a b Reise durch die Nacht von Friederike Mayröcker – Suhrkamp Insel Bücher Buchdetail [online], www.suhrkamp.de [dostęp 2020-12-01].
  15. Friederike Mayröcker [online], kurienwissenschaftundkunst.at [dostęp 2021-06-04].
  16. Ehrenzeichen für Friederike Mayröcker. Nachricht auf suhrkamp.de [online], Suhrkamp Verlag [dostęp 2021-06-04] (niem.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]