Gösta Knutsson
| |
| Data i miejsce urodzenia |
12 października 1908 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 kwietnia 1973 |
| Dziedzina sztuki | |
Gösta Lars August Knutsson, do roku 1929 Johansson[1]; (ur. 12 października 1908 w Sztokholmie, zm. 4 kwietnia 1973 w Uppsali) – szwedzki radiowiec i pisarz, autor książek dla dzieci[2].
Gösta Knutsson był synem Knuta Johannsona, kupca ze Sztokholmu[3] oraz Julii Askerberg[4]. Nauczył się czytać w wieku czterech lat, a jedną z jego ulubionych książek były Przygody Alicji w Krainie Czarów Lewisa Carrolla, które później przetłumaczył na język szwedzki[3]. Po otrzymaniu w 1936 tytułu magistra rozpoczął pracę na stanowisku dyrektora programowego Szwedzkiego Radia w Uppsali (pracował tam do 1969). W 1938 wprowadził do szwedzkiego radia nowy typ audycji – quiz radiowy. Pierwszym tego typu programem była rozgrywka pomiędzy dwiema drużynami z uniwersytetu w Uppsali.
Rok wcześniej, w 1937 roku, Knutsson przygotował audycję o kotku Pelle[3]. W następstwie programu powstała w 1939 książka Pelle Svanslös på äventyr – pierwsza z serii o Filonku Bezogonku[5], która dołączyła później do ogólnoświatowego kanonu książek dla dzieci[6]. Stworzył także postać niedźwiadka Nalle (szw. Nalle Lufs), który – podobnie jak inny bohater popularnych książek dla dzieci, Miś Paddington – przez przypadek znalazł się w mieście i zamieszkał u ludzkiej rodziny[7].
Na cześć pisarza została nazwana asteroida (8534) Knutsson[8] a kilka asteroid nazwano imionami kotów z serii książek o Filonku Bezogonku: (8535) Pellesvanslös (Filonek Bezogonek)[9], (8536) Måns (Mons)[10], (8537) Billochbull (Bill i Bull)[11], (8539) Laban[12] i (8538) Gammelmaja (Stara Maja)[13].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]- Pelle Svanslös på äventyr 1939[3] (polskie wydanie Przygody Filonka Bezogonka, Nasza Księgarnia 1961, tłum. Zygmunt Łanowski)
- Pelle Svanslös på nya äventyr 1940[3] (Nowe przygody Filonka Bezogonka)
- Pelle Svanslös i Amerika 1941[3]
- Pelle Svanslös klarar sig 1942[3]
- Hur ska det gå för Pelle Svanslös? 1943[3]
- Pelle Svanslös och taxen Max 1944[3]
- Pelle Svanslös i skolan 1945[3] (Filonek Bezogonek w szkole)
- Heja Pelle Svanslös 1946[3]
- Pelle Svanslös och Maja Gräddnos 1947[3] (Filonek Bezogonek i Maja Śmietanka)
- Trillingarna Svanslös 1948 (Filonek ma trojaczki)
- Nalle Lufs 1949 (Nalle wesoły niedźwiadek, Nasza Księgarnia 1961, tłum. Teresa Chłapowska, il. Olga Siemaszko)[14]
- Nalle Lufs i farten 1950 (Niedźwiadek Nalle działa, Nasza Księgarnia 1963, tłum. Teresa Chłapowska)[15]
- Alla tiders Pelle Svanslös 1951
- Nalle Lufs och Skrutten 1952
- Tuff och Tuss på äventyr 1953
- Tuff och Tuss på vift 1954
- Pelle Svanslös räddar julen 1957
- Pigge Lunk 1958
- Kung Kul 1969
- Nicke med luggen 1971
- Pelle Svanslös ger sig inte 1972[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Gösta Knutsson - Uppslagsverk - NE.se [online], www.ne.se [dostęp 2021-06-06] (szw.).
- ↑ Gösta Knutsson [online], geni_family_tree [dostęp 2021-06-06] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Gösta (Lars August) Knutsson (1908-1973) [online], authorscalendar.info [dostęp 2021-06-06] (ang.).
- ↑ Knutsson, Gösta L A [w:] Vem är vem?, 1964, s. 445 (szw.).
- ↑ Linnéa Ivares, Från strömming till "katte latte" – så har Pelle Svanslös förändrats genom åren [online] (szw.).
- ↑ Przygody Filonka Bezogonka [online] [dostęp 2021-06-06] (pol.).
- ↑ Gösta Knutsson – Nalle, wesoly niedźwiadek – stare i nowe hity bajkowe – DKK dla dzieci [online], www.mbp.boleslawiec.pl [dostęp 2021-06-06] (pol.).
- ↑ (8534) Knutsson [online], Uppsala Observatory [dostęp 2007-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2007-06-11] (ang.).
- ↑ (8535) Pellesvanslös [online], Uppsala Observatory [dostęp 2007-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-14] (ang.).
- ↑ (8536) Måns [online], Uppsala Observatory [dostęp 2007-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-14] (ang.).
- ↑ (8537) Billochbull [online], Uppsala Observatory [dostęp 2007-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-14] (ang.).
- ↑ (8539) Laban [online], Uppsala Observatory [dostęp 2007-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-14] (ang.).
- ↑ (8538) Gammelmaja [online], Uppsala Observatory [dostęp 2007-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-14] (ang.).
- ↑ [Nalle wesoły niedźwiadek / Gösta Knutsson ; przeł. Teresa Chłapowska ; il. Olga Siemaszko] [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-06-06] (ang.).
- ↑ [Niedźwiadek Nalle działa / Gösta Knutsson ; [przeł. ze szw. Teresa Chłapowska] ; il. Olga Siemaszko] [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-06-06] (ang.).