Przejdź do zawartości

Gajrowskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gajrowskie
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

giżycki

Gmina

Wydminy

Liczba ludności (2022)

59[2]

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

11-510[3]

Tablice rejestracyjne

NGI

SIMC

0772240

Położenie na mapie gminy Wydminy
Mapa konturowa gminy Wydminy, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Gajrowskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Gajrowskie”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Gajrowskie”
Położenie na mapie powiatu giżyckiego
Mapa konturowa powiatu giżyckiego, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Gajrowskie”
Ziemia54°02′52″N 22°11′04″E/54,047778 22,184444[1]

Gajrowskie (niem. Friedrichsheyde, od 1938 r. Friedrichsheide) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wieś założona w 1709 roku w ramach osadnictwa szkatułowego, na podstawie umowy zawartej 23 lutego tegoż roku z burgrabią i dzierżawcą komory w Połomie -Fryderykiem Jacksteinem, który nabył 10 włók i 9 morgów lasu. Po 7 latach wolnizny, oprócz zapłaty czynszu w wielkości 12 marek rocznie od włóki, nowy właściciel miał zapłacić 10 marek za prawo korzystania z pastwisk w puszczy. Po jednorazowej zapłacie 100 marek uzyskał również prawo wyszynku, ale wiązała się z tym jeszcze dodatkowa opłata "od każdej beczki trunku drogiego 6 marek od szpuntu". Jackstein korzystał również z prawa do połowu ryb na własny użytek w jeziorze Litygajno.

W roku 1800 miejscowość ta należała do parafii Świętajno, w wieku XX – do Orłowa w powiecie giżyckim, gdzie mieścił się też urząd pocztowy. Niemiecka nazwa wsi Friedrichsheide nadana została przez władze niemieckie dopiero w roku 1938 w ramach akcji germanizacyjnej.

16 lutego 1946 roku w wyniku obławy grupy operacyjnej NKWD-UB-MO w okolicy wsi, została rozbita III Brygada Wileńska NZW, licząca ok. 180 żołnierzy. W walce zginęło oraz zostało zamordowanych 16-22 partyzantów, 2 aresztowano. Jednym z poległych był Władysław Jurasow, pseudonim Wiarus.[4] Po stronie NKWD odnotowano 2 zabitych funkcjonariuszy.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 31351
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 253 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Dr Kazimierz Krajewski, Grzegorz Wąsowski, Kpt. "Bury" a Białorusini - część 1/3

Bibliografia:

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]