Gerezanka
| Piliocolobus | |||
| Rochebrune, 1877[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – gerezanka udzungwańska (P. gordonorum) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Parvordo | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
gerezanka | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Simia (Cercopithecus) badius Kerr, 1792 | |||
| Synonimy | |||
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Gerezanka[3] (Piliocolobus) – rodzaj ssaka naczelnego z podrodziny gerez (Colobinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce[4][5][6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 42–68 cm, długość ogona 42–77 cm; masa ciała 5,5–13 kg[6][7].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj zdefiniował w 1877 roku francuski botanik o zoolog Alphonse Trémeau de Rochebrune w książce swojego autorstwa o tytule Faune de la Sénégambie[1]. Na gatunek typowy Rochebrune wyznaczył gerezankę rudą (P. badius).
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Piliocolobus: gr. πιλίον pilion „w czapce”, od zdrobnienia πιλος pilos „czapka”; Colobus Illiger, 1811 (gereza)[8].
- Tropicolobus: gr. τροπις tropis „kil statku”; rodzaj Colobus Illiger, 1811 (gereza)[9]. Gatunek typowy: Colobus rufomitratus Peters, 1879.
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące gatunki[10][7][4][3]:
- Piliocolobus badius (Kerr, 1792) – gerezanka ruda
- Piliocolobus waldronae (Hayman, 1936) – gerezanka samotna
- Piliocolobus kirkii (J.E. Gray, 1868) – gerezanka trójbarwna
- Piliocolobus gordonorum (Matschie, 1900) – gerezanka udzungwańska
- Piliocolobus pennantii (Waterhouse, 1838) – gerezanka równikowa
- Piliocolobus bouvieri Rochebrune, 1887 – gerezanka kongijska
- Piliocolobus epieni (Grubb & Powell, 1999) – gerezanka nigeryjska
- Piliocolobus preussi Matschie, 1900 – gerezanka kameruńska
- Piliocolobus rufomitratus (W. Peters, 1879) – gerezanka kenijska
- Piliocolobus semlikiensis (Colyn, 1991)
- Piliocolobus foai (de Pousargues, 1899) – gerezanka środkowoafrykańska
- Piliocolobus langi (J.A. Allen, 1925)
- Piliocolobus oustaleti (Trouessart, 1906)
- Piliocolobus parmentieri (Colyn & W.N. Verheyen, 1987)
- Piliocolobus tephrosceles (D.G. Elliot, 1907) – gerezanka ugandyjska
- Piliocolobus tholloni (Milne-Edwards, 1886) – gerezanka zwinna
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Rochebrune 1886–1887 ↓, s. 96, 105.
- ↑ Rochebrune 1886–1887 ↓, s. 96, 102.
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 49–50. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 244–248. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Piliocolobus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-08].
- ↑ a b D. Zinner, G.H. Fickenscher, Ch. Roos, M.V. Anandam, E.L. Bennett, T.R.B. Davenport, N.J. Davies, K.M. Detwiler, A. Engelhardt, A.A. Eudey, E.L. Gadsby, C.P. Groves, A. Healy, K.P. Karanth, S. Molur, T. Nadler, M.C. Richardson, E.P. Riley, A.B. Rylands, L.K. Sheeran, N. Ting, J. Wallis, S.S. Waters & D.J. Whittaker: Family Cercopithecidae (Old World Monkeys). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 705–712. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 159–162. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 537.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 695.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-26]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- A.T. de Rochebrune: Faune de la Sénégambie. Cz. Supplément. Paris: O. Doin, 1886–1887, s. 1-189. (fr.).
- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).