Giuseppe Mazzini
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie | |
Giuseppe Mazzini (ur. 22 czerwca 1805 w Genui, zm. 10 marca 1872 w Pizie) – włoski prawnik, dziennikarz, demokrata i bojownik o wolność razem z Garibaldim w okresie risorgimenta. Uważano go za reprezentanta „Europy narodów” w walce z „Europą monarchów”.
Zwany był „konspiratorem doskonałym”, całe życie poświęcił idei wyzwolenia narodów i ludów Europy, we Włoszech został obdarowany mianem „ojca Ojczyzny”. Był autorytetem moralnym dla kolejnych pokoleń spiskowców. W 1830 został aresztowany, a po kilku miesiącach więzienia udał się na emigrację do Szwajcarii, a następnie Anglii, gdzie się spotkał z Lajosem Kossuthem. Później powrócił do Włoch (do Pizy) pod przybranym nazwiskiem. Jako niezłomny republikanin nie uznał Królestwa Włoskiego. „Zwycięski rewolucjonista przestaje być rewolucjonistą” – ostrzegał. Sam nigdy nie przestał być rewolucjonistą.
Mazzini był wolnomularzem. Utrzymywał ścisłe kontakty z Albertem Pikiem, również masonem, który z kolei dążył do rozłamu Stanów Zjednoczonych.
Razem z Giuseppem Garibaldim stanął na czele ogólnowłoskiego powstania, które wybuchło w ramach Wiosny Ludów. Powstańcy, pod hasłem zjednoczenia ziem włoskich, rozpoczęli walkę o wyzwolenie spod panowania austriackiego. Poparcia udzielił im Karol Albert – władca Piemontu (Królestwa Sardynii), lecz jego wojska zostały pokonane przez Austriaków w 1849 r. w bitwie pod Novarą. Powstanie zostało stłumione przez wojska austriackie (na północy Włoch) i francuskie (w Państwie Kościelnym).
Był założycielem organizacji Młode Włochy, Młoda Europa i Centralny Komitet Demokracji Europejskiej. Mazzini wspierał polski ruch narodowowyzwoleńczy. Przyjaźnił się ze Stanisławem Worcellem.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Józef Andrzej Gierowski, Historia Włoch, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2003, ISBN 83-04-04674-1, OCLC 749360064 .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Giuseppe Mazzini – publikacje w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000120984420
- VIAF: 2498020
- ULAN: 500342226
- LCCN: n79003282
- GND: 118579754
- NDL: 00524299
- LIBRIS: jgvxzpl24kwrvp7
- BnF: 120900996
- SUDOC: 029231779, 258126345
- SBN: CFIV024847
- NLA: 35337414
- NKC: skuk0000848
- BNE: XX1283193
- NTA: 069963991
- BIBSYS: 90818067
- CiNii: DA00999643
- Open Library: OL107482A
- PLWABN: 9810618928505606
- NUKAT: n95003280
- OBIN: 48876
- J9U: 987007265274605171
- CANTIC: a11695407
- LNB: 000059157
- NSK: 000130124
- BNA: 000047512
- CONOR: 87036515
- BNC: 000132838
- ΕΒΕ: 140382
- KRNLK: KAC202122126
- LIH: LNB:V*333850;=BI