Gojoseon

Starożytna Korea
	; Możliwy zasięg państwa
Nazwa koreańska
Hangul	고조선
Hancha	古朝鮮
Transkrypcja poprawiona	Gojoseon
Transkrypcja MCR	Kojosŏn
Wymowa (IPA)	/ko.dʑo.sʌn/
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gojoseon
고조선
	III tysiąclecie p.n.e – 108 p.n.e.
Stolica	Wanggŏmsŏng
Ustrój polityczny	monarchia
Typ państwa	królestwo
Pierwszy władca	Tangun
Ostatni władca	Ugeo
Zjednoczenie plemion koreańskich przez Tanguna	III tysiąclecie p.n.e.
Upadek	Dynastia Han; 108 p.n.e.
Religia dominująca	szamanizm
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gojoseon lub Kojosŏn (kor. 고조선) – pierwsze starożytne królestwo koreańskie, położone w zlewiskach rzek Liao i Taedong^[1], którego półlegendarne początki sięgają III tysiąclecia p.n.e.

Pierwszym władcą kraju Chosŏn (kor. 조선, chiń. 朝鮮; pinyin Cháoxiān) w III tysiącleciu p.n.e. miał być Tangun-Wanggŏm, który zjednoczył pra-koreańskie plemiona i ustanowił stolicę w grodzie Wanggŏmsŏng (przypuszczalnie Pjongjang^[1]^[2]). Domniemany grobowiec Tanguna został odrestaurowany w 1994 nieopodal północnokoreańskiej stolicy Pjongjangu^[2].

W Kojosŏn powstały podstawy administracji państwowej, ponadplemienny ośrodek władzy, zróżnicowanie społeczne, początki wymiany towarowej^[3]. Praktykowano szamanizm^[4]. Po nawiązaniu kontaktów z Chinami władcy Kojosŏn przyjęli chiński tytuł królewski wang^[1].

W III wieku p.n.e. utraciło część terytorium na rzecz chińskiego państwa Yan^[5]. W 194 p.n.e. wraz z przejęciem władzy przez Wimana nastąpiła zmiana rządzącej dynastii. W 108 p.n.e. Kojosŏn upadło wskutek zbrojnego najazdu ze strony dynastii Han. Na części jego terytorium powstały cztery chińskie okręgi wojskowe, zaś na pozostałych obszarach zamieszkanych przez Koreańczyków uformowały się Trzy Królestwa Korei^[5].

Z powodu niewielkiej ilości źródeł pisanych dla tego okresu, dokładny zasięg terytorialny starożytnej Korei jak i jej wewnętrzna struktura pozostają obiektem sporów wśród historyków koreańskich i chińskich^[2]^[3].

Brązowy kindżał o kształcie pipha (비파형동검) – artefakt archeologiczny charakterystyczny dla Kojosŏn^[6]
Dolmen w Bugeun-ri

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

starożytne Chiny: dynastia Xia, dynastia Shang, dynastia Zhou
Joseon – koreańskie królestwo w latach 1392–1897

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Lee Ki-baikK., A New History of Korea, Harvard University Press, 1984, s. 13–14 (ang.).
↑ ^a ^b ^c Li ZongxunZ., 近二十年来中外学界对古朝鲜的研究与课题 [online], 中国社会科学网, 24 grudnia 2016 [dostęp 2021-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2021-11-18] (chiń.).
↑ ^a ^b К.В.К.В. Асмолов К.В.К.В., ЧОСО́Н, [w:] Большая российская энциклопедия [online] (ros.).
↑ JenniferJ. Crewe JenniferJ., Sources of Korean Tradition, Columbia University Press, 1996, s. 29 (ang.).
↑ ^a ^b К.В.К.В. Асмолов К.В.К.В., КОЧОСО́Н, [w:] Большая российская энциклопедия [online] (ros.).
↑ Kim Jeong-baeJ., 古朝鮮과 琵琶形銅劍의 問題, „고조선단군학” (12), 2005, s. 5–30 (kor.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

К.В.К.В. Асмолов К.В.К.В., ЧОСО́Н, [w:] Большая российская энциклопедия [online] (ros.).
К.В.К.В. Асмолов К.В.К.В., КОЧОСО́Н, [w:] Большая российская энциклопедия [online] (ros.).
HalinaH. Ogarek-Czoj HalinaH., Pradzieje i legendy Korei, Warszawa: Iskry, 1981, ISBN 83-207-0387-5 .

[:0-1] Lee Ki-baikK., A New History of Korea, Harvard University Press, 1984, s. 13–14 (ang.).

[Li-2] Li ZongxunZ., 近二十年来中外学界对古朝鲜的研究与课题 [online], 中国社会科学网, 24 grudnia 2016 [dostęp 2021-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2021-11-18] (chiń.).

[Чосо́н-3] К.В.К.В. Асмолов К.В.К.В., ЧОСО́Н, [w:] Большая российская энциклопедия [online] (ros.).

[4] JenniferJ. Crewe JenniferJ., Sources of Korean Tradition, Columbia University Press, 1996, s. 29 (ang.).

[Кочосо́н-5] К.В.К.В. Асмолов К.В.К.В., КОЧОСО́Н, [w:] Большая российская энциклопедия [online] (ros.).

[6] Kim Jeong-baeJ., 古朝鮮과 琵琶形銅劍의 問題, „고조선단군학” (12), 2005, s. 5–30 (kor.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]