Gwizdów (województwo podkarpackie)
50°11′55″N 22°21′14″E/50,198611 22,353889
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
17 |
| Kod pocztowy |
37-110[4] |
| Tablice rejestracyjne |
RLE |
| SIMC |
0653794[5] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Leżajsk  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu leżajskiego  | |
| 50°11′55″N 22°21′14″E/50,198611 22,353889[1]
| |
Gwizdów – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leżajskim, w gminie Leżajsk[5][6].
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gwizdów, po jej zniesieniu w gromadzie Giedlarowa. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0653802 | Podlas | część wsi |
| 0653819 | Zagrody | część wsi |
Kościół[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze zamiary o zbudowaniu kościoła w Gwizdowie pojawiły się na początku XX wieku. Bezdzietne małżeństwo Karol i Maria Krzanikowie postanowili ofiarować swoją posesję na rzecz przyszłego kościoła, dlatego zbudowali na niej kaplicę. W 1908 roku w tej kaplicy został umieszczony Obraz Matki Bożej Pocieszenia, który został namalowany prawdopodobnie w drugiej połowie XIX wieku przez nieznanego malarza dworskiego. W kaplicy tej w czasie letnim, duchowni z Żołyni, co niedzielę odprawiali msze święte i odbywały się I komunie miejscowych dzieci.
1 lipca 1971 roku dekretem bp Ignacego Tokarczuka została erygowana parafia pw. Matki Bożej Pocieszenia w Gwizdowie. 18 lipca 1971, przybył ks. Szymon Nosal. 3 sierpnia 1971, był najazd Milicji, SB i straży leśnej, ale dzięki bohaterskiej postawie parafia nie doszło do konfiskaty drewna budowlanego. 7/8 sierpnia 1971, do kapliczki dobudowano drewnianą szopę. Pomimo trudności ze strony władz państwowych, 18 października 1971, rozpoczęto budowę murowanego kościoła, którą ukończono w listopadzie. W 1972 roku zbudowano plebanię i założono cmentarz parafialny. 27 sierpnia 1972 bp Tadeusz Błaszkiewicz dokonał poświęcenia kościoła. 17 sierpnia 1975 bp Tadeusz Błaszkiewicz dokonał wprowadzenia Obrazu Matki Bożej Pocieszenia do nowego kościoła. 25 sierpnia 1991 odbyła się konsekracja kościoła, której dokonał bp Stefan Moskwa[7].
- Proboszczowie parafii.
- 1971–2008. ks. Szymon Nosal.
- 2008– nadal ks. Kazimierz Rojek.
Oświata[edytuj | edytuj kod]
Początki szkolnictwa w Gwizdowie są datowane na 1906 rok, gdy powstała 1-klasowa szkoła ludowa. Przydatnym źródłem archiwalnym do poznawania początków szkolnictwa w Galicji, są austriackie Szematyzmy Galicji i Lodomerii, które podają wykaz szkół ludowych, wraz z nazwiskami ich nauczycieli. W 1912 roku nauczyciel Karol Drzewicki został przeniesiony do pobliskiego Biedaczowa. Od 1912 roku szkoła posiadała nauczycieli pomocniczych, którą w latach 1912-1914(?) była Maria Krasińska. Szkoła w Gwizdowie istniała do 1924 roku, a uczniowie później uczęszczali do szkoły w Biedaczowie.
- Nauczyciele kierujący
- 1906–1907. Posada nieobsadzona[8].
- 1907–1908. Józef Marciniec[9].
- 1908–1912. Karol Drzewicki[10].
- 1912–1914(?). Józefa Litwińska[11].
Osoby związane z miejscowością[edytuj | edytuj kod]
- ks. kan. Stanisław Pawul – duchowny diecezji zielonogórsko-gorzowskiej.
- dr Szczepan Karakuła (1935–1996) – astrofizyk, astronom, badacz galaktyk[12][13].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 40471
- ↑ Wieś Gwizdów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-03-19], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-03-19].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 348 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Parafia Matki Bożej Pocieszenia w Gwizdowie. Historia parafii
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1907. mtg-malopolska.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-13)]. (str. 618) [dostęp 2018-03-08]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1908. mtg-malopolska.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-13)]. (str. 618) [dostęp 2018-03-08]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1909 (str. 668) [dostęp 2018-03-08]
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1913. mtg-malopolska.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-25)]. (str. 796) [dostęp 2018-03-08]
- ↑ Dr. Szczepan Karakuła – badacz galaktyk, prawdziwy chrześcijanin
- ↑ Dr Szczepan Karakuła - badacz galaktyk, prawdziwy chrześcijanin [online], Tygodnik Katolicki „Niedziela”. Niedziela przemyska 31/2001.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- ks. Szymon Nosal 1908–2008. 100 lat obecności Obrazu Matki Bożej Pocieszenia w Gwizdowie Gwizdów 2008.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Gwizdów (województwo podkarpackie), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 922.
- Mapa katastralna wsi Gwizdów z 1853
Siedziba gminy: Leżajsk
| Wsie | |
|---|---|
| Osady leśne | |
| Części wsi |
|
| Osada wsi |
|
| Przysiółki wsi |
