Hans am Ende
 Hans am Ende, przed 1919 rokiem | |
| Data i miejsce urodzenia |
31 grudnia 1864 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 marca 1918 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
Hans am Ende (ur. 31 grudnia 1864 w Trewirze, zm. 4 marca 1918 w Szczecinie) – niemiecki malarz impresjonista, współzałożyciel kolonii artystycznej Worpswede.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 31 grudnia 1864 roku w Trewirze w rodzinie pastora[1]. Po ukończeniu szkoły Landesschule Pforta studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Monachium (1884–1889) i w Karlsruhe (1886–1887)[1]. Był uczniem niemieckiego malarza Wilhelma von Dieza (1839–1907)[1]. W 1889 roku, za namową przyjaciela – malarza Fritza Mackensena (1866–1953), zamieszkał w Worpswede[1] – gdzie obok Mackensena, Otto Modersohna (1865–1943), Fritza Overbecka (1869–1909) i Heinricha Vogelera (1872–1942) był współzałożycielem kolonii artystycznej Worpswede[2]. W latach 1892–1893 studiował przez rok w Berlinie u Otto Knillego (1832–1898), po czym powrócił do Worpswede[1].
W 1895 roku malarze z Worpswede wystawili razem swoje prace w Pałacu Szklanym w Monachium i zaistnieli zbiorowo na niemieckiej scenie sztuk pięknych[2]. Worpswede przyciągnęło kolejnych artystów, m.in. poetę Rainera Marię Rilkego (1875–1926), który w swojej monografii Worpswede zawarł portrety pięciu malarzy, w tym Hansa am Ende[3][4].
W 1896 roku zdobył złoty medal w Wiedniu, a w 1904 roku w Saint Louis[1].
Podczas I wojny światowej zgłosił się na ochotnika do wojska[5]. Zmarł wskutek odniesionych ran 4 marca 1918 w lazarecie wojennym w Szczecinie[1][5].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Malował portrety oraz wielkoformatowe pejzaże w nasyconych barwach, przedstawiające początkowo torfowiska w Worpswede, a później również wysokie góry w Szwajcarii[1]. Jego styl malarski cechowała jasna paleta barw i klasyczna kompozycja[5]. Tworzył również akwaforty i nauczał tej techniki – jego uczniem był m.in. Heinrich Vogeler[5]. Także tworzył pojedyncze rzeźby, np. Worpsweder Kind[1]. Jego prace wystawiane są m.in. w muzeach w Bremie, Monachium, Mannheim, Chemnitz i Weimarze[1].
-
Die Mühle (1894) -
Birken am Moorgraben (1896) -
Frühling in Worpswede (1900) -
Maimorgen (ok. 1900) -
Szkic: Der Avre-Bach mit dem Treidelweg zwischen St. Mard und St. Aurin (1914) -
Szkic: Das Trichtergelände zwischen B.T.K. und K.T.K. Gheluvelt (1917) -
Szkic: Die Gießeler Höhe für das IR 162 -
Die Gießeler Höhe für das IR 163 -
Die Gießeler Höhe für das IR 162
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j Margarete Braun-Ronsdorf: Am Ende, Hans. W: Neue Deutsche Biographie 1. 1953, s. 246. [dostęp 2017-04-11]. (niem.).
- ↑ a b Worpswede – Gestern bis heute. [w:] Worpswede-museen.de [on-line]. [dostęp 2017-04-11]. (niem.).
- ↑ Hans-Albrecht Koch: Rilke und Worpswede. [w:] Neuer Zürricher Zeitung [on-line]. 2003-07-26. [dostęp 2017-04-11]. (niem.).
- ↑ Rilke, Rainer Maria: Worpswede. Hans am Ende. [w:] Zeno.org [on-line]. [dostęp 2017-04-11]. (niem.).
- ↑ a b c d Hans am Ende. [w:] Worpswede-museen.de [on-line]. [dostęp 2017-04-11]. (niem.).