Henryk Grabowski (żołnierz)

Henryk Grabowski

kapitan administracji
Data i miejsce urodzenia	27 maja 1892 Kosów
Data i miejsce śmierci	1940 Katyń
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Formacja	Legion Puławski I Korpus Polski
Jednostki	1 Pułk Ułanów Krechowieckich 9 pułk strzelców konnych, 2 pułk pancerny
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Henryk Grabowski (ur. 27 maja 1892 w majątku Kosów, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – kapitan administracji Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 27 maja 1892 w majątku Kosów, w powiecie sokołowskim, w rodzinie Franciszka i Elżbiety z Wojtulewiczów. W 1914 wstąpił jako ochotnik do Legionu Puławskiego. W 1917 żołnierz I Korpusu Polskiego w Rosji. W wojnie 1920 walczył w szeregach 1 pułku Ułanów Krechowieckich.

W okresie międzywojennym pozostawał w wojsku. Służył w 9 pułku strzelców konnych i 10 batalionie pancernym. W 1924 w stopniu porucznika (starszeństwo z dniem 1 czerwca 1919 i 3 lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii) jako oficer rezerwy 9 psk, został zatrzymany w służbie czynnej. W 1932 służył w 2 pułku pancernym. W 1934 został przeniesiony z byłego 4 dywizjonu pancernego w Brześciu do kadry 4 dywizjonu samochodowego w Łodzi.

Na stopień kapitana został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1937 i 43. lokatą w korpusie oficerów administracji. W 1938 został przeniesiony w stan spoczynku. Pozostawał w ewidencji Komendy Rejonu Uzupełnień Włocławek. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VIII.

W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli radzieckiej, osadzony w Kozielsku. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa bez numeru z 2.04.1940. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 15.05.1943. Przy szczątkach znaleziono mundur, wojskową książeczkę oficerską, wizytówki, dowód osobisty i kartę pocztową. Figuruje na liście AM-224-2126 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 02126. Nazwisko Grabowskiego znajduje się na liście ofiar (pod nr 2126) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 133 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 138 z 1943. Krewni do 1947 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.

Henryk Grabowski był żonaty z Heleną z Zielińskich, z którą miał córki Annę i Wandę.

Upamiętnienie

• Minister obrony narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień majora. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976)
• Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986)
• Dąb Pamięci posadzony przez Sokołowskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, ul. Wolności 27 w Sokołowie Podlaskim. Certyfikat nr 003922/002247/WE/2011.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości - 16 marca 1937 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” (zamiast uprzednio – 25 stycznia 1933 roku – nadanego Medalu Niepodległości)
• Krzyż Walecznych
• Srebrny Krzyż Zasługi - 1938

Zobacz też

• Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• Obozy NKWD dla jeńców polskich
• zbrodnia katyńska
• Administracja sił zbrojnych (II RP)

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
• Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Adam Moszyński (oprac.): Lista Katyńska. Jeńcy obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk, zaginieni w Rosji sowieckiej. Warszawa: Agencja Omnipress – Spółdzielnia Pracy Dziennikarzy, Polskie Towarzystwo Historyczne, 1989. ISBN 83-85028-81-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.