Henryk Hałka

Henryk Hałka

podpułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia	18 lutego 1941 Olchowiec
Data i miejsce śmierci	12 grudnia 1980 Goleniów
Przebieg służby
Siły zbrojne	ludowe Wojsko Polskie
Formacja	Wojska Obrony Powietrznej Kraju
Jednostki	30 pułk lotnictwa myśliwsko-szturmowego 15 eskadra lotnictwa rozpoznawczego MW 58 pułk szkolno-bojowy OSL 2 pułk lotnictwa myśliwskiego „Kraków”
Stanowiska	dowódca 2 plm „Kraków”
Odznaczenia

Henryk Hałka (ur. 18 lutego 1941 w Olchowcu, zm. 12 grudnia 1980 w Goleniowie) – podpułkownik pilot doktor Wojska Polskiego, dowódca 2 pułku lotnictwa myśliwskiego „Kraków”, kandydat do lotu w kosmos.

Życiorys

W 1954 roku ukończył szkołę podstawową w Olchowcu, a cztery lata później liceum ogólnokształcące w Krasnymstawie. W 1960 roku wstąpił do Oficerskiej Szkoły Lotniczej im. Żwirki i Wigury w Radomiu, którą ukończył 31 marca 1963 roku. Otrzymał przydział do 30 pułku lotnictwa myśliwsko-szturmowego Marynarki Wojennej w Cewicach. W 1966 roku awansował na starszego pilota, a w rok później został mianowany dowódcą Klucza Rozpoznania Taktycznego w 15 eskadrze lotnictwa rozpoznawczego Marynarki Wojennej.

W 1969 roku rozpoczął studia w Akademii Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w Rembertowie, które ukończył 26 lipca 1972 roku uzyskując tytuł oficera dyplomowanego. Został mianowany zastępcą dowódcy eskadry w 58 pułku szkolno-bojowym Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Dęblinie, gdzie podjął prace analityczne dotyczące sposobów i metod osiągania wysokiego poziomu wyszkolenia w powietrzu. W 1972 roku został pomocnikiem szefa Oddziału Studiów i Programowania w Zarządzie Szkolenia Lotniczego Dowództwa Wojsk Lotniczych w Poznaniu. Od 29 listopada 1974 roku pełnił funkcję zastępcy do spraw liniowych dowódcy 2 pułku lotnictwa myśliwskiego „Kraków” w Goleniowie. 23 września 1975 roku został starszym oficerem w Oddziale Studiów i Programowania Zarządu Szkolenia Lotniczego DWL w Poznaniu. W roku 1976 był jednym z czterech polskich kandydatów do szkolenia w Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. J. Gagarina w Gwiezdnym Miasteczku pod Moskwą – Interkosmos grupa 1 – jednak został wykluczony z dalszych przygotowań (poleciał Mirosław Hermaszewski, a Zenon Jankowski został rezerwowym) . W 1977 roku w Akademii Sztabu Generalnego uzyskał tytuł doktora nauk wojskowych. 15 grudnia 1979 roku został mianowany dowódcą 2 plm „Kraków”. Wprowadził znowelizowane zasady doskonalenia personelu latającego i nawigatorskiego podczas grupowych ataków na cele powietrzne.

12 grudnia 1980 roku w trudnych warunkach atmosferycznych wykonywał lot treningowy na samolocie MiG-21. Tuż po starcie z lotniska w Goleniowie pilotowany przez niego samolot zapalił się i uderzył w ziemię w rejonie Wierzchosławia. Pilot zginął na miejscu, został pochowany na cmentarzu Junikowo w Poznaniu.

Posiadał uprawnienia pilota wojskowego klasy mistrzowskiej, do swej śmierci wylatał 1667 godzin na samolotach TS-8 Bies, MiG-15 UTI, Lim-1, Lim-6 i MiG-21.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie),
• Srebrny Krzyż Zasługi,
• Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
• Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
• Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”.
• Odznaka Pilota.

Bibliografia

• Jerzy Gotowała, Józef Zieliński, Henryk Czyżyk: Księga lotników polskich 1918-2018. Warszawa: Bellona, 2018. ISBN 978-83-11-15481-0. OCLC 1066114030.
• Krzysztof Kirchstein: 15 Samodzielna Eskadra Lotnictwa Rozpoznawczego Marynarki Wojennej z Siemirowic. Gdynia: Zespół Redakcyjno-Wydawniczy Marynarki Wojennej, 2017. ISBN 978-83-88698-27-9. OCLC 1014059927.
• Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010 : rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. Józef Zieliński (red.). Warszawa: Bellona, 2011. ISBN 978-83-11-12140-9. OCLC 802708138.
• Józef Zieliński: Dowódcy pułków lotnictwa polskiego 1921-2012. Warszawa: Bellona, 2015. ISBN 978-83-11-13990-9. OCLC 924867180.
• Dariusz Kortko, Marcin Pietraszewski: „Najlepszy kandydat odpadł, bo mógł pokonać Hermaszewskiego”. Prawdziwa historia z Gwiezdnego Miasteczka. gazeta.pl. [dostęp 2020-12-12]. (pol.).