Przejdź do zawartości

Henryk Węglowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Henryk Węglowski
Porucznik Porucznik
Data i miejsce urodzenia

6 czerwca 1895
Rzeszów

Data i miejsce śmierci

19 maja 1942
Dachau (KL)

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

4 Pułk Piechoty (LP),
Polski Korpus Posiłkowy,
1 Pułk Piechoty Ziemi Rzeszowskiej

Stanowiska

dowódca kompanii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
Wojna polsko-ukraińska,
wojna polsko-bolszewicka

Późniejsza praca

lekarz

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921

Henryk Węglowski (ur. 6 czerwca 1895 w Rzeszowie, zm. 19 maja 1942 w Dachau) – polski żołnierz, porucznik piechoty Wojska Polskiego, lekarz i działacz społeczny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Piotra Węglowskiego i Marianny z Krogulskich. Uczęszczał do I Gimnazjum w Rzeszowie, działając równocześnie w skautingu, a następnie w Związku Strzeleckim. Od 1914 r. służył w Legionach Polskich. Po kryzysie przysięgowym wcielony do armii austriackiej. Brał udział w powstaniu śląskim[1]. W 1918 r. zgłosił się ochotniczo do 1 pułku piechoty Ziemi Rzeszowskiej[2], gdzie pełnił funkcję dowódcy kompanii. Zwolniony z wojska w 1921 r. w stopniu porucznika.

Po zwolnieniu z wojska rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, a po ich ukończeniu powrócił do Rzeszowa i podjął praktykę lekarską[3]. Jego żona, Maria Węglowska, również była lekarką.

Działalność społeczna

[edytuj | edytuj kod]

Henryk Węglowski w czasie studiów w Krakowie był m.in. organizatorem Zrzeszenia Akademickich Kół Prowincjonalnych, jako przedstawiciel koła rzeszowskiego[4]. W latach 1922–1924 pełnił funkcję prezesa Akademickiego Koła Rzeszowiaków w Krakowie. Angażował się w tworzenie ruchu skautowskiego na ziemi sandomierskiej[5]. Po powrocie do Rzeszowa brał udział we władzach Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[6]. W 1933 roku został mianowany Komendantem Powiatowym Związku Strzeleckiego Rzeszowie[7]. Funkcje pełnił do 1936 roku. Od 1934 roku był członkiem zarządu, a następnie prezesem Związku Legionistów Polskich. Od 1935 roku był członkiem Komitetu Rozbudowy Miasta Rzeszowa.

Działalność polityczna i samorządowa

[edytuj | edytuj kod]

Jako działacz rzeszowskiego BBWR był członkiem Rady Miejskiej (1927 – IX 1936), członkiem Zarządu Miejskiego (1927–1935), ławnikiem w Radzie Miejskiej (1935–1936), członkiem Tymczasowego Zarządu Powiatowego (1928–1930), członkiem Tymczasowej Rady Powiatowej (1930–1933), członkiem Rady Powiatowej (1933–1937). Brał udział w tworzeniu Obozu Zjednoczenia Narodowego – w 1937 roku wszedł w skład Zarządu Miejskiego OZN w Rzeszowie[8].

Aresztowanie i śmierć

[edytuj | edytuj kod]

We wrześniu 1939 roku został schwytany przez Niemców wśród uciekających na Węgry. „Po długich badaniach i ścisłym odosobnieniu” został osadzony w więzieniu m.in. w „szlacheckiej celi”[9]. Zginął 19 maja 1942 roku w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Dachau.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tadeusz Ochenduszko (opr.), 350 rocznica powstania I Liceum w Rzeszowie – Leksykon internetowy nauczycieli i wychowanków, Kuratorium Oświaty w Rzeszowie; www.ko.rzeszow.pl/zalaczniki/dokumenty/2105200801.doc
  2. 1 Pułku Piechoty Ziemi Rzeszowskiej przeistoczył się w 17 Pułk Piechoty (II RP)
  3. Tablica pamiątkowa 17 pułku piechoty, https://web.archive.org/web/20140809220440/http://www.rzeszow.pl/miasto-rzeszow/historia/plenerowa-lekcja-historii-ulicami-rzeszowa/tablica-pamiatkowa-17-pulku-piechoty
  4. Stanisław Malawski, Akademicka młodzież ludowa w II Rzeczypospolitej, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1974, s. 150.
  5. Adam F. Baran, Skauting na ziemi sandomierskiej (1912–1920), Wydawn. Diecezjalne 1998, s. 16.
  6. Ziemia Rzeszowska – czasopismo narodowe, 1926 nr 12.
  7. Zbigniew K. Wójcik, Rzeszów w latach drugiej wojny światowej: okupacja i konspiracja 1939–1944–1945, Instytut Europejskich Studiów Społecznych 1998, s. 21.
  8. Res Historica z. 8 (Wydawnictwo UMCS 1999), Tyt. nr 8 : Józef Piłsudski i piłsudczycy, s. 116.
  9. Franciszek Kotula, Czy były próby utworzenia proniemieckiego rządu polskiego po klęsce wrześniowej [w:] Najnowsze dzieje Polski: Materiały i studia z okresu II wojny światowej, Tom 3, Państwowe Wydawn. Naukowe 1959, s. 79.
  10. M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  11. a b c Tablica pamiątkowa 17 pułku piechoty. rzeszow.pl. [dostęp 2017-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-27)].
  12. M.P. z 1934 r. nr 64, poz. 97 „za obywatelską działalność na polu bezpieczeństwa publicznego”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]