Przejdź do zawartości

Irańska Agencja Kosmiczna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Irańska Agencja Kosmiczna
سازمان فضایی ایران
Siedziba

Shahroud, Iran

Dyrektor generalny

Ahmad Talebzadeh

Utworzenie

1 lutego 2004

Strona internetowa

Irańska Agencja Kosmiczna (pers. سازمان فضایی ایران – Sāzmān-e Fazāyi-ye Irān, ang. Iranian Space Agency, ISA) – agencja rządowa Iranu, zajmująca się eksploracją przestrzeni kosmicznej i rozwojem związanych z tym technologii. Iran jest aktywnym uczestnikiem azjatyckiego wyścigu kosmicznego, a także członkiem Komitetu ONZ ds. Pokojowego Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej, który został utworzony w 1958 r.

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Rakieta Safir z pierwszym irańskim satelitą, Omid (2009)

Powołanie ISA zostało uchwalone ustawą irańskiego parlamentu w kwietniu 2003 r. Agencja jest jednym z oddziałów Ministerstwa Komunikacji i Technologii Informacyjnych. Przewodniczącym ISA jest prezydent Iranu[1].

ISA zbudowała rakietę nośną Safir, przy pomocy której 2 lutego 2009 r. wyniosła na orbitę pierwszego irańskiego sztucznego satelitę Omid. Po udanym umieszczeniu pierwszego satelity na orbicie agencja ogłosiła plan wysłania człowieka w kosmos w przeciągu 10 lat[2]. Przez obserwatorów zostało to jednak uznane za deklarację wyłącznie propagandową.

Agencja dysponuje platformą startową dla rakiet zlokalizowaną na Wielkiej Pustyni Słonej w ostanie Semnan: 35°14′02″N 53°55′16″E/35,234000 53,921000. Ponadto eksperymenty rakietowe przeprowadzane były prawdopodobnie w dwóch innych miejscach: na poligonie niedaleko Kom i w okolicach miejscowości Emamszahr[3].

Rakiety nośne

[edytuj | edytuj kod]

Irańska rodzina małych rakiet nośnych Safir powstała na bazie rakiety suborbitalnej Kavoshgar-1 będącej modyfikacją balistycznego pocisku rakietowego Shahab 3, która stanowi pierwszy stopień rakiety orbitalnej. Obydwa stopnie rakiet Safir pracują na paliwo ciekłe. Kolejne wersje 1A i 1B powstały przez drobne modyfikacje. Nieco większa rakieta Simorgh prawdopodobnie będzie oparta na pocisku Shahab 5 jako pierwszym stopniu[4].

Rakieta Liczba stopni Masa startowa
(t)
Udźwig na LEO
(kg)
Pierwszy start
Safir 2 26 ok. 25 2008
Safir 1A 2 ? ok. 25 2011
Safir 1B 2 ? ok. 60 2012
Simorgh (Safir 2) 2 77 60 2013 (?)

Lista startów

[edytuj | edytuj kod]
  • 17.08.2008, start nieudany – rakieta Safir, satelita Omid.
  • 2.02.2009 – rakieta Safir, satelita Omid.
  • 15.06.2011 – rakieta Safir 1A, satelita Rasad.
  • 3.02.2012 – rakieta Safir 1B, satelita Navid Elm-o-Sana't.
  • 2.02.2015 – rakieta Safir 1B, satelita Fajr.
  • 5.02.2019, start nieudany - rakieta Safir 5, satelita Dousti
  • 9.02.2020 - rakieta Simorgh, satelita Zafar 1
  • 22.04.2020 - rakieta Qased, satelita Noor 1
  • 31.12.2021, start nieudany - rakieta Simorgh, trzy ładunki badawcze
  • 8.03.2022 - rakieta Qased, satelita Noor 2
  • 4.03.2023, start nieudany - rakieta Qaem, satelita Nahid 1
  • 27.09.2023 - rakieta Qased, satelita Noor 3
  • 20.01.2024 - rakieta Quaem 100, satelita Soraya
  • 28.01.2024 - rakieta Simorgh, trzy mikrosatelity Mehda, Kayhan 2 i Hatef 1

Wszystkie starty odbyły się z kosmodromu Semnan.

Kontrowersje

[edytuj | edytuj kod]

Irański program kosmiczny budzi wiele kontrowersji w Stanach Zjednoczonych i Europie ze względu na możliwość militarnego wykorzystania. Waszyngton uważa, że podstawowym celem irańskiego programu kosmicznego jest budowa rakiet balistycznych dalekiego zasięgu, zdolnych do przenoszenia głowic jądrowych. Dokonaną w lutym 2010 roku próbę rakiety Kavoshgar-3 USA nazwały "aktem prowokacji". Zachodnie mocarstwa obawiają się, że Teheran uzbroi się w broń atomową[5].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Iranian National Space Agency. GlobalSecurity.org. [dostęp 2012-05-19]. (ang.).
  2. Iran to send first astronaut into space within 10 years. RIA Novosti, 2008-08-20. [dostęp 2012-05-19]. (ang.).
  3. Emamshahr. GlobalSecurity.org. [dostęp 2012-05-19]. (ang.).
  4. Simorgh (Safir-2). space.skyrocket.de. [dostęp 2012-05-19]. (ang.).
  5. Iran testuje rakietę kosmiczną. gazeta.pl, 2011-03-17. [dostęp 2012-05-19]. (pol.).