Irena z Tesaloniki
| męczennica | |
_(14758710446).jpg) Męczeństwo św. Ireny na XIX-wiecznej grafice | |
| Data i miejsce urodzenia |
III wiek |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
294 lub 304 |
| Czczona przez | |
| Wspomnienie |
1 lub 5 kwietnia (kat.), |
| Patronka |
przeciw burzom i pożarom |
Irena z Tesaloniki, również Irena Akwilejska (gr. Ειρήνη; ur. w okolicach Akwilei, zm. 294[1] lub 304[2][3] w Tesalonice[4][a]) – dziewica i męczennica chrześcijańska, święta Kościoła katolickiego, prawosławnego, ormiańskiego, koptyjskiego i syryjskiego[4].
Żywot[edytuj | edytuj kod]
Była siostrą św. Agape i św. Chionii. Złamała edykt Dioklecjana (pan. 284–305) przechowując chrześcijańskie księgi, za co została skazana przez sędziego Dulcycjusza na pobyt w domu publicznym. Niemolestowana, została postawiona przed kolejną szansą oddania ksiąg, ale znów odmówiła za co została skazana na śmierć przez spalenie na stosie. Ostatecznie zginęła przebita strzałą z łuku[2]. Agape i Chionia zostały spalone dzień wcześniej.
W greckich aktach męczeństwa odnotowano 3 procesy przed Dulcycjuszem[1].
Kult świętej[edytuj | edytuj kod]
Wspomnienie liturgiczne św. Ireny obchodzone jest w Kościele katolickim 1[1] lub 5 kwietnia razem z siostrami[3].
Kościoły wschodnie, z uwagi na liturgię według kalendarza juliańskiego wspominają św. Irenę[4]:
- Kościół prawosławny – 16/29 kwietnia[b], tj. 29 kwietnia według kalendarza gregoriańskiego[2].
- ormiański – 3/16 kwietnia,
- koptyjski – z uwagi na własny kalendarz odpowiednio do prawosławnej liturgii,
- syryjski – 2/15 kwietnia.
W ikonografii święte przedstawiane są zawsze razem. Wszystkie trzymają w dłoniach krzyże. Będąc bliźniaczo do siebie podobne różnią się tylko kolorami szat oraz tym, iż św. Irena trzyma krzyż nie w prawej lecz lewej dłoni[2].
W Konstantynopolu było 5 kościołów poświęconych św. Irenie, gdzie znajdowały się jej relikwie. Do dzisiejszego dnia znajdują się w Lecce we Włoszech.
Irena z Tesaloniki jest patronką przeciw burzom i pożarom[4].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- kult świętych
- męczennicy wczesnochrześcijańscy
- wstawiennictwo świętych
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- święci prawosławni
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ gr. Θεσσαλονίκη (Tesaloniki), dawn. Tesalonika, aktualna polska nazwa miasta to Saloniki.
- ↑ podwójne datowanie
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Agape oraz jej siostry Chionia i Irena, męczennice z Tesaloniki.. DEON.pl z inicjatywy SJ i Wydawnictwa WAM za H.Frosem i F. Sową. [dostęp 2011-12-13].
- ↑ a b c d Jarosław Charkiewicz, męcz. Irena Akwilejska [online], Serwis Bractwa Młodzieży Prawosławnej w Polsce, Cerkiew.pl [dostęp 2011-12-13].
- ↑ a b Donald Attwater, Sant' Irene di Salonicco Martire [online], Enciclopedia dei Santi [dostęp 2011-12-13] (wł.).
- ↑ a b c d Irene von Thessaloniki [online], Ökumenisches Heiligenlexikon [dostęp 2011-12-13] (niem.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Święci na każdy dzień. T. II: Kwiecień. Kielce: Wydawnictwo Jedność, 2009, s. 31. ISBN 978-83-7558-294-9.