János Kulka (dyrygent)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
János Kulka
Data i miejsce urodzenia

11 grudnia 1929
Budapeszt

Pochodzenie

węgierskie

Data i miejsce śmierci

18 października 2001
Stuttgart

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent

János Kulka (ur. 11 grudnia 1929 w Budapeszcie[1][2], zm. 18 października 2001 w Stuttgarcie[3]) – węgierski dyrygent.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1944–1950 studiował w Akademii Muzycznej w Budapeszcie u Jánosa Ferencsika i László Somogyiego (dyrygentura), Leó Weinera i Zoltána Kodálya (kompozycja) oraz Jánosa Viskiego (fortepian)[1][2]. Początkowo związany z operą w Budapeszcie, najpierw jako korepetytor i dyrygent chóru (od 1950), a następnie dyrygent (od 1953)[1][2]. Po antykomunistycznym powstaniu w 1956 roku opuścił Węgry. W latach 1957–1959 działał jako dyrygent Bayerische Staatsoper w Monachium, następnie od 1959 do 1961 roku dyrygował Württembergische Staatsoper w Stuttgarcie[1][2]. W latach 1961–1964 był dyrygentem opery w Hamburgu[1][2] Od 1964 do 1975 roku pełnił funkcję generalnego dyrektora teatrów w Wuppertalu[1][2], przygotowując premiery zarówno z repertuaru klasycznego (Śpiewacy norymberscy i Tannhäuser Wagnera, Don Giovanni, Così fan tutte i Czarodziejski flet Mozarta, Kawaler srebrnej róży, Salome, Arabella i Kobieta bez cienia Straussa, Carmen Bizeta, Wozzeck Berga), jak i dzieł współczesnych (Yvonne, Prinzessin von Burgund Blachera)[1]. Od 1975 do 1987 roku był dyrektorem muzycznym Nordwestdeutsche Philharmonie w Herford[2].

W jego repertuarze ważne miejsce zajmowała muzyka współczesna[1]. W 1979 roku na festiwalu Warszawska Jesień wystawił wraz z zespołem opery w Stuttgarcie Raj utracony Krzysztofa Pendereckiego[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 231–232. ISBN 978-83-224-3303-4.
  2. a b c d e f g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1984. ISBN 978-0-02-865528-4.
  3. Der ungarische Dirigent Janos Kulka ist tot. news.ch, 2001-10-19. [dostęp 2022-12-30]. (niem.).