Józef Zajda
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
docent nauk ekonomicznych | |
Specjalność: systemy i polityka finansowa | |
Alma Mater | |
Doktorat | |
Habilitacja | |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
Józef Jan Zajda (ur. 22 grudnia 1897 w Łasku, zm. 28 czerwca 1976 w Poznaniu) – polski ekonomista, docent doktor habilitowany[1], naukowiec związany z Akademią Ekonomiczną w Poznaniu, pracownik instytucji finansowych i banków.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Ludwika i Eleonory z Kalinowskich. Ukończył Szkołę Handlową w Łasku, a następnie Szkołę Realną. Rozpoczęte w 1917 studia na Uniwersytecie Warszawskim, kontynuował na Uniwersytecie Poznańskim, otrzymując w 1921 dyplom nauk ekonomiczno-politycznych ze stopniem magistra prawa. Od 1924 pracował w Ministerstwie Skarbu II RP w Departamencie Obrotu Pieniężnego (1924–1928), a następnie był kierownikiem i naczelnikiem Wydziału Bankowego Departamentu Skarbu (1928–1933). W 1927 brał udział w rokowaniach o przyznanie pożyczki stabilizacyjnej dla Polski oraz zagranicznej pożyczki inwestycyjnej dla Portu Gdańskiego. W latach 1933–1945 był członkiem Dyrekcji Głównej Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Warszawie. Był uczestnikiem powstania warszawskiego (stracił nogę, w wyniku ran odniesionych 7 sierpnia 1944). Jako żołnierz Armii Krajowej nosił pseudonim „Janowski”[2]. Pełnił funkcję Dyrektora Departamentu Skarbu w Delegaturze Rządu na Kraj (1944)[3].
Po II wojnie światowej brał udział pracach Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych. Później był doradcą w TASKO w Poznaniu, członkiem Kierownictwa i Zarządu Wojewódzkiego Banku Związku Spółek Zarobkowych w Poznaniu (1946–1947).
Pochowany na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu (kwatera III P-5-47)[4].
Działalność naukowa
[edytuj | edytuj kod]Doktor Uniwersytetu Poznańskiego. Tytuł uzyskał w 1948 po obronie pracy pt.: Polityka finansowa Polski w latach 1946–1947. Habilitował się w 1960 na Uniwersytecie Poznańskim na podstawie pracy: Zagadnienia przebudowy systemu finansowego gospodarki narodowej.
Najważniejsze publikacje naukowe
[edytuj | edytuj kod]Spośród kilkudziesięciu, poza habilitacją to:
- Kierunki polityki walutowej polski w okresie międzywojennej[5] (PWN Warszawa – Poznań 1986), wyd. pośmiertne,
- Rozliczenia międzynarodowe (współautor) pod red. S. Rączkowskiego, PWE, Warszawa 1977)[6],
- Systemy bankowe w gospodarce kapitalistycznej, (PWE, Warszawa 1974)[7],
- Konsekwencje ekonomiczne Traktatu Wersalskiego dla Polski, [w:] Problem polsko-niemiecki w Traktacie Wersalskim, pod red. J. Pajewskiego, Poznań 1963)[8],
- Międzynarodowe organizacje finansowe (PWE, Warszawa 1971)[9].
Działalność dydaktyczna
[edytuj | edytuj kod]Doc. dr hab. Józef Zajda był związany z Akademią Ekonomiczną w Poznaniu od 1958 aż do śmierci. W tym czasie pełnił następujące funkcje: kierownika Zakładu Międzynarodowych Stosunków Finansowych, a wcześniej Zakładu Finansowania Przedsiębiorstw w Katedrze Finansów Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, prodziekana ds. studiów zaocznych (1963–1965), kuratora i kierownika Katedry Rachunkowości AE w Poznaniu (1962–1968). Nadzorował i wykształcił następców, którzy wierni jego pamięci stworzyli pierwszą w kraju (po zmianie ustroju w 1989) Katedrę Bankowości i Ubezpieczeń (1991). Byli to m.in.: prof. dr hab. Zenobia Knakiewicz i prof. dr hab. Jerzy Wolniak.
Znał i biegle się posługiwał językiem angielskim, francuskim, niemieckim, rosyjskim i łacińskim.
Działalność społeczna
[edytuj | edytuj kod]Doc. dr hab. Józef Zajda pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Nauk Ekonomicznych Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, był przewodniczącym Komisji Rewizyjnej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz pełnił funkcję Prezesa Oddziału Okręgowego Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Poznaniu, był także członkiem Rady Głównej PTE.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[2][10]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie[10][11], po raz pierwszy 27 grudnia 1929[12], po raz drugi 11 listopada 1937[13])
- Krzyż Komandorski Orderu Korony Włoch (Włochy)[11]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Byli wśród nas, pod red. Zenobii Knakiewicz, Wacława Jarmołowicza, Wiesławy Przybylskiej-Kapuścińskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań, 2013, str. 352–356
- ↑ a b Powstańcze Biogramy – Józef Zajda [online], www.1944.pl [dostęp 2020-03-05] (pol.).
- ↑ Wojciech Morawski , Słownik bankowości polskiej do 1939 roku, Warszawa: MUZA SA, str. 22, 1998 .
- ↑ Cmentarze Poznań – Wyszukiwarka grobów w Poznaniu [online], cmentarze-poznan.pl [dostęp 2020-03-05] .
- ↑ Red. Z. Knakiewicz , Kierunki polityki walutowej polski w okresie międzywojennym,, 1986 .
- ↑ Stanisław Rączkowski , Józef Zajda , Rozliczenia międzynarodowe, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1977 .
- ↑ Józef Zajda , Systemy bankowe w gospodarce kapitalistycznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1974 .
- ↑ Józef Zajda , Konsekwencje ekonomiczne Traktatu Wersalskiego dla Polski, w : Problem polsko-niemiecki w Traktacie Wersalskim, Poznań: Instytut Zachodni, 1963 .
- ↑ Józef Zajda , Międzynarodowe organizacje finansowe, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 1971 .
- ↑ a b Nekrolog: Józef Zajda (1897–1976). archiwumpz.iz.poznan.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-14)].. „Przegląd Zachodni”, nr 1, 1977
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 356. [dostęp 2021-08-11].
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 9, poz. 12 „za zasługi przy zawieraniu pożyczki stabilizacyjnej”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 411 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- Członkowie Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk
- Członkowie Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego
- Dyrektorzy Departamentów Delegatury Rządu na Kraj
- Ludzie urodzeni w Łasku
- Odznaczeni dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Włoch
- Wykładowcy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Wykładowcy Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu
- Urodzeni w 1897
- Zmarli w 1976