Przejdź do zawartości

Jakub Aleksandrowicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jakub Aleksandrowicz
Argentyńczyk, Alek
oficer Gwardii Ludowej
Data i miejsce urodzenia

21 lipca 1909
Piszczac

Data i miejsce śmierci

grudzień 1943
Kolonia Nowiny

Przebieg służby
Siły zbrojne

Brygady Międzynarodowe
Gwardia Ludowa

Jednostki

XV Brygada Międzynarodowa im. Abrahama Lincolna
Oddział GL „Alka”

Stanowiska

Dowódca oddziału partyzanckiego
Dowódca Okręgu GL Siedlce

Główne wojny i bitwy

Hiszpańska wojna domowa
II wojna światowa

Jakub Aleksandrowicz, ps. „Argentyńczyk”, „Alek” (ur. 21 lipca 1909 w Piszczacu k. Białej Podlaskiej, zm. w grudniu 1943 w Kolonii Nowiny gm. Kąkolewnica) – działacz komunistyczny, uczestnik wojny domowej w Hiszpanii, jeden z członków Grupy Inicjatywnej PPR.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Skończył szkołę powszechną w rodzinnej miejscowości. Od 1925 mieszkał w Argentynie. Był członkiem Komunistycznej Partii Argentyny w Buenos Aires. W 1936 wydalony z Argentyny pod zarzutem organizowania wieców i strajków, powrócił do Piszczaca. Był członkiem KPP. Wkrótce po powrocie otrzymał wezwanie do odbycia służby wojskowej.

Poszukiwany przez policję w związku z niezgłoszeniem się do wojska, zgodnie z zaleceniami władz KPP wyjechał do Hiszpanii, gdzie walczył w wojnie domowej w latach 1936–1939, walcząc najpierw w anglo-amerykańskiej 15 Brygadzie im. Lincolna pod Brunete, Mosquito i Romanillos, później w jednostce łączności przy sztabie 35 dywizji dowodzonej przez gen. Karola Świerczewskiego na Froncie Estremadurskim, w Katalonii, Aragonii i nad Ebro. 9 lutego 1939 został internowany we Francji.

W styczniu 1941 wraz z grupą współtowarzyszy wyjechał do ZSRR. Latem 1941 został skierowany na Kurs Szkoły Partyjnej Kominternu w Puszkino koło Moskwy. Najprawdopodobniej współpracownik radzieckich służb specjalnych. Wszedł w skład Grupy Inicjatywnej PPR. 6 stycznia 1942 przybył do Polski, zrzucony ze spadochronem w rejonie Siedlec.

W 1942 uzyskał członkostwo w PPR i GL. Wiosną 1942 utworzył oddział partyzancki GL i stanął na jego czele. Dowodził akcjami niszczenia dokumentacji kontyngentalnej i rekwirował zboże, trzody i bydło. Dezorganizował niemiecką administrację i łączność terenową, niszcząc urzędy gminne i pocztowe. Zorganizował sieć wywiadowczą i za pomocą radiostacji przekazywał do ZSRR informacje wojskowe. Latem 1942 został dowódcą GL Okręgu Siedlce. 22 lipca 1942 zajął Łomazy. 2 października 1942, zaskoczony przez niemiecką żandarmerię, został schwytany i osadzony w więzieniu w Białej Podlaskiej. Stamtąd przeniesiono go do więzienia na Zamku Lubelskim, skąd w nocy z 19 na 20 maja 1943 miał być przewieziony do siedziby warszawskiego Gestapo, jednak został wówczas uwolniony wraz z 48 innymi więźniami w Celestynowie pod Otwockiem przez dywersyjny oddział młodzieżowy AK „Szarych Szeregów” dowodzony przez cichociemnego kpt. Mieczysława Kurkowskiego „Mietka”. Udał się na wschód, w rodzinne strony, gdzie ponownie objął dowództwo oddziału i Okręgu GL.

W grudniu 1943 zginął w niewyjaśnionych okolicznościach; według Edwarda Gronczewskiego zginął wraz z dowódcą innej grupy partyzanckiej GL, Janem Dadunem „Januszem”, z rąk oddziału AK mjr Konstantego Witkowskiego „Millera”, według „Słownika biograficznego działaczy polskiego ruchu robotniczego” z rąk NSZ, a według Mariusza Bechty zginął z rąk własnych ludzi.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Mała Encyklopedia Wojskowa, tom I, Warszawa 1969.
  • Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 1, Warszawa 1985.
  • Edward Gronczewski, Walczyli o Polskę Ludową, Warszawa 1982.
  • Jerzy Ślaski, Polska Walcząca, t. II, Warszawa 1999.