Janina Kalinowska-Góralska

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Janina Kalinowska-Góralska
Jasia
kapitan kapitan
Data urodzenia

ok. 1925

Przebieg służby
Siły zbrojne

Gwardia Ludowa
Armia Ludowa

Jednostki

3 Brygada AL im. gen. Józefa Bema

Stanowiska

łączniczka

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
Bitwa pod Ewiną

Odznaczenia
Order Budowniczych Polski Ludowej Order Sztandaru Pracy I klasy Order Krzyża Grunwaldu III klasy Srebrny Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej Złota Odznaka im. Janka Krasickiego Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Państwowy” Medal im. Ludwika Waryńskiego

Janina Kalinowska-Góralska, także: Janina Kalinowska[1][2], Janina Kalinowska-Szymańska[3], ps. „Jasia”[2] (ur. ok. 1925[4]) – kapitan Armii Ludowej, Budowniczy Polski Ludowej, dyrektorka fabryk włókienniczych w Łodzi.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1942 dołączyła do Gwardii Ludowej, a następnie Armii Ludowej[1] Służyła w stopniu porucznika w oddziale partyzanckim im. T. Kościuszki na Polesiu. Była łączniczką Sztabu Głównego AL utrzymującą łączność z dowództwem Obwodu III AL i z dowództwem Okręgu IX[5]. W ramach swojej działalności transportowała rozkazy, konspiracyjną bibułę oraz broń[6]. Została ranna w kolano[7] w bitwie stoczonej przez III Brygadę AL im. gen. Bema pod Ewiną koło Radomska 12 września 1944[5][2]. Odniesione rany przyczyniły się do 8-miesięcznej rekonwalescencji w szpitalu i inwalidztwa[1]. W wojsku dosłużyła się stopnia kapitana[6][1].

Po wyjściu ze szpitala w 1945, przeniosła się do Łodzi[6], gdzie wstąpiła do PPR[8] oraz ukończyła Technikum Włókiennicze i studia na Wyższej Szkole Ekonomicznej w Łodzi[9][6] oraz podjęła pracę w dawnej fabryce Karola Buhlego (późn. Zakłady Przemysłu Jedwabniczego im. Wróblewskiego i Zakłady Jedwabnicze „Ortal”)[6][8], gdzie została kierownikiem personalnym, a następnie naczelnym dyrektorem Zakładów Pasmanteryjnych Łódź-Południe[3], dyrektorem naczelnym Zjednoczonych Zakładów Przemysłu Pasmanteryjnego[10], dyrektorem Północno-Łódzkich Zakładów Przemysłu Jedwabniczego (1963)[6]. W 1974 została dyrektorką w połączonych zakładach Północ i Południe, zarządzając wszystkimi tkalniami jedwabiu w Łodzi. Podlegało pod nią 14 oddziałów, 3 tys. pracowników oraz produkcja do 60 mln mb. tkanin rocznie[8]. Od 1980 była dyrektorką Łódzkiej Fabryki Koronek „Fako”[9].

Należała do ZBoWiD, Komitetu Dzielnicowego PZPR i Rady Dzielnicowej[1], była przewodniczącą Związku Walki Młodych w fabryce[6], a następnie przewodniczącą Związku Walki Młodych dzielnicy Bałuty i członkinią Zarządu Wojewódzkiego organizacji[8]. W ramach działalności w ZWM jeździła odgruzowywać Warszawę[8]. Ponadto była przewodniczącą Ligi Kobiet[8][6] (1951–1960)[6], wiceprzewodniczącą Łódzkiej Rady Kobiet[8], wiceprzewodniczącą Łódzkiego Komitetu Frontu Jedności Narodu (1954–1963)[6][8].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Rodzice Kalinowskiej byli związani z Komunistyczną Partią Polski – z tego powodu, jej ojciec kilkukrotnie trafiał do więzienia[6]. W trakcie II wojny światowej zginął w walce, matka zaś zmarła w obozie koncentracyjnym, a brat, członek Armii Ludowej, został zamordowany przez członków Narodowych Sił Zbrojnych[1]. Miała córkę – Małgorzatę (ur. ok. 1951)[6].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Janina Kalinowska-Góralska była bohaterką reportażu Michała Fajbusiewicza z cyklu „Gorąca Linia” pt. „Szefowa”. Reportaż przedstawiał dzień z życia w pracy Kalinowskiej-Góralskiej jako dyrektorki Łódzkiej Fabryki Koronek „Fako” (1986)[9].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f Kapitan tow. Janina Kalinowska, „Głos Pabianic” (241), bc.wbp.lodz.pl, 3 września 1949 [dostęp 2023-09-19].
  2. ↑ a b c Bitwa pod Ewiną [online], Przegląd, 6 września 2021 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
  3. ↑ a b Ir, Kobiety w Polsce Ludowej, „Express Ilustrowany” (28), bc.wbp.lodz.pl, 1 lutego 1952 [dostęp 2023-09-19].
  4. ↑ „Dziewczyna z lasu” i jej towarzyszki z PZPJG Nr 8, „Głos Kaliski” (118 [właśc. nr 119]), bc.wbp.lodz.pl, 1 maja 1948 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
  5. ↑ a b Mieczysław Janikowski, Próba tamtych dni, Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1964 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
  6. ↑ a b c d e f g h i j k l m Ewa Suliborska, Janina Kalinowska, „Odgłosy” (16), bc.wbp.lodz.pl, 21 kwietnia 1963 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
  7. ↑ Ryszard Nazarewicz, Ziemia Radomszczańska w walce 1939-1945, Książka i Wiedza, 1973 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
  8. ↑ a b c d e f g h Irena Beck, Dyrektorka „jedwabnych tkaczek”, „Dziennik Popularny” (107), 15 maja 1979.
  9. ↑ a b c d Relacje reporterskie – Szefowa [online], TVP rekonstrukcja [dostęp 2023-09-19] (pol.).
  10. ↑ Nie ma „męskich” zawodów, „Express Ilustrowany” (72), bc.wbp.lodz.pl, 13 marca 1950 [dostęp 2023-09-19].
  11. ↑ Aleksander Mazur, Order Krzyża Grunwaldu 1943-1985, Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1988, ISBN 978-83-11-07449-1 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
  12. ↑ Od krosna – na kierownicze stanowisko, „Głos Kutnowski”, bc.wbp.lodz.pl, 22 lutego 1950 [dostęp 2023-09-19].
  13. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 września 1951 r. o nadaniu odznaczeń państwowych., 20 września 1951.
  14. ↑ Uchwała Rady Państwa z dnia 27 maja 1955 r. nr 0/838 [online], prawo.pl [dostęp 2023-09-19].
  15. ↑ Lista osób odznaczonych „Medalem 10-lecia Polski Ludowej”. – Prawo.pl [online], prawo.pl [dostęp 2023-09-19].
  16. ↑ Zasłużony Pracownik Rady Narodowej, „Dziennik Łódzki” (176), 26 lipca 1972.
  17. ↑ Honorowe Odznaki dla działaczek ruchu kobiecego, „Dziennik Łódzki” (109), bc.wbp.lodz.pl, 9 maja 1973 [dostęp 2023-09-19].
  18. ↑ Uroczysta dekoracja, „Dziennik Popularny”, 22 lipca 1977.
  19. ↑ Stefan Oberleitner, Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705-1990: vademecum dla kolekcjonerów. Polska Rzeczpospolita Ludowa, 1944-1990, Kanion, 1992, ISBN 978-83-87808-05-1 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
  20. ↑ Osoby i zbiorowości odznaczone orderem budowniczych Polski Ludowej, [w:] Aleksander Kochański, Polska 1944–1991. Informator historyczny. Struktury i ludzie, t. 2, Warszawa 2022, s. 1121, ISBN 978-83-8229-465-1.
  21. ↑ Życie partii, Prasa, 1988 [dostęp 2023-10-13] (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Janina_Kalinowska-Góralska&oldid=71509484”