Janina Kalinowska-Góralska

Janina Kalinowska-Góralska
Jasia
	kapitan
Data urodzenia	ok. 1925
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Gwardia Ludowa; Armia Ludowa
Jednostki	3 Brygada AL im. gen. Józefa Bema
Stanowiska	łączniczka
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa; Bitwa pod Ewiną
	Odznaczenia

Janina Kalinowska-Góralska, także: Janina Kalinowska^[1]^[2], Janina Kalinowska-Szymańska^[3], ps. „Jasia”^[2] (ur. ok. 1925^[4]) – kapitan Armii Ludowej, Budowniczy Polski Ludowej, dyrektorka fabryk włókienniczych w Łodzi.

Życiorys

W 1942 dołączyła do Gwardii Ludowej, a następnie Armii Ludowej^[1] Służyła w stopniu porucznika w oddziale partyzanckim im. T. Kościuszki na Polesiu. Była łączniczką Sztabu Głównego AL utrzymującą łączność z dowództwem Obwodu III AL i z dowództwem Okręgu IX^[5]. W ramach swojej działalności transportowała rozkazy, konspiracyjną bibułę oraz broń^[6]. Została ranna w kolano^[7] w bitwie stoczonej przez III Brygadę AL im. gen. Bema pod Ewiną koło Radomska 12 września 1944^[5]^[2]. Odniesione rany przyczyniły się do 8-miesięcznej rekonwalescencji w szpitalu i inwalidztwa^[1]. W wojsku dosłużyła się stopnia kapitana^[6]^[1].

Po wyjściu ze szpitala w 1945, przeniosła się do Łodzi^[6], gdzie wstąpiła do PPR^[8] oraz ukończyła Technikum Włókiennicze i studia na Wyższej Szkole Ekonomicznej w Łodzi^[9]^[6] oraz podjęła pracę w dawnej fabryce Karola Buhlego (późn. Zakłady Przemysłu Jedwabniczego im. Wróblewskiego i Zakłady Jedwabnicze „Ortal”)^[6]^[8], gdzie została kierownikiem personalnym, a następnie naczelnym dyrektorem Zakładów Pasmanteryjnych Łódź-Południe^[3], dyrektorem naczelnym Zjednoczonych Zakładów Przemysłu Pasmanteryjnego^[10], dyrektorem Północno-Łódzkich Zakładów Przemysłu Jedwabniczego (1963)^[6]. W 1974 została dyrektorką w połączonych zakładach Północ i Południe, zarządzając wszystkimi tkalniami jedwabiu w Łodzi. Podlegało pod nią 14 oddziałów, 3 tys. pracowników oraz produkcja do 60 mln mb. tkanin rocznie^[8]. Od 1980 była dyrektorką Łódzkiej Fabryki Koronek „Fako”^[9].

Należała do ZBoWiD, Komitetu Dzielnicowego PZPR i Rady Dzielnicowej^[1], była przewodniczącą Związku Walki Młodych w fabryce^[6], a następnie przewodniczącą Związku Walki Młodych dzielnicy Bałuty i członkinią Zarządu Wojewódzkiego organizacji^[8]. W ramach działalności w ZWM jeździła odgruzowywać Warszawę^[8]. Ponadto była przewodniczącą Ligi Kobiet^[8]^[6] (1951–1960)^[6], wiceprzewodniczącą Łódzkiej Rady Kobiet^[8], wiceprzewodniczącą Łódzkiego Komitetu Frontu Jedności Narodu (1954–1963)^[6]^[8].

Życie prywatne

Rodzice Kalinowskiej byli związani z Komunistyczną Partią Polski – z tego powodu, jej ojciec kilkukrotnie trafiał do więzienia^[6]. W trakcie II wojny światowej zginął w walce, matka zaś zmarła w obozie koncentracyjnym, a brat, członek Armii Ludowej, został zamordowany przez członków Narodowych Sił Zbrojnych^[1]. Miała córkę – Małgorzatę (ur. ok. 1951)^[6].

Filmografia

Janina Kalinowska-Góralska była bohaterką reportażu Michała Fajbusiewicza z cyklu „Gorąca Linia” pt. „Szefowa”. Reportaż przedstawiał dzień z życia w pracy Kalinowskiej-Góralskiej jako dyrektorki Łódzkiej Fabryki Koronek „Fako” (1986)^[9].

Odznaczenia

Złota Odznaka im. Janka Krasickiego^[6]
Order Krzyża Grunwaldu III klasy (nr leg. 12048)^[11]
Srebrny Krzyż Zasługi (1949^[12], 1951^[13])
Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)^[14]^[15]
Odznaka Honorowa „Zasłużony Pracownik Rady Narodowej” (1972)^[16]
Honorowa Odznaka Ligi Kobiet (1973)^[17]
Order Sztandaru Pracy I klasy (1977)^[18]
Order Budowniczych Polski Ludowej^[19] (12 lipca 1984)^[20] – w uznaniu szczególnie wybitnych zasług w rozwoju przemysłu włókienniczego, za doniosłe osiągnięcia w działalności polityczno-społecznej^[9]
Medal im. Ludwika Waryńskiego (22 września 1987)^[21]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Kapitan tow. Janina Kalinowska, „Głos Pabianic” (241), bc.wbp.lodz.pl, 3 września 1949 [dostęp 2023-09-19] .
↑ ^a ^b ^c Bitwa pod Ewiną [online], Przegląd, 6 września 2021 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
↑ ^a ^b Ir, Kobiety w Polsce Ludowej, „Express Ilustrowany” (28), bc.wbp.lodz.pl, 1 lutego 1952 [dostęp 2023-09-19] .
↑ „Dziewczyna z lasu” i jej towarzyszki z PZPJG Nr 8, „Głos Kaliski” (118 [właśc. nr 119]), bc.wbp.lodz.pl, 1 maja 1948 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
↑ ^a ^b MieczysławM. Janikowski MieczysławM., Próba tamtych dni, Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1964 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m EwaE. Suliborska EwaE., Janina Kalinowska, „Odgłosy” (16), bc.wbp.lodz.pl, 21 kwietnia 1963 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
↑ RyszardR. Nazarewicz RyszardR., Ziemia Radomszczańska w walce 1939-1945, Książka i Wiedza, 1973 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h IrenaI. Beck IrenaI., Dyrektorka „jedwabnych tkaczek”, „Dziennik Popularny” (107), 15 maja 1979 .
↑ ^a ^b ^c ^d Relacje reporterskie – Szefowa [online], TVP rekonstrukcja [dostęp 2023-09-19] (pol.).
↑ Nie ma „męskich” zawodów, „Express Ilustrowany” (72), bc.wbp.lodz.pl, 13 marca 1950 [dostęp 2023-09-19] .
↑ AleksanderA. Mazur AleksanderA., Order Krzyża Grunwaldu 1943-1985, Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1988, ISBN 978-83-11-07449-1 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
↑ Od krosna – na kierownicze stanowisko, „Głos Kutnowski”, bc.wbp.lodz.pl, 22 lutego 1950 [dostęp 2023-09-19] .
↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 września 1951 r. o nadaniu odznaczeń państwowych., 20 września 1951 .
↑ Uchwała Rady Państwa z dnia 27 maja 1955 r. nr 0/838 [online], prawo.pl [dostęp 2023-09-19] .
↑ Lista osób odznaczonych „Medalem 10-lecia Polski Ludowej”. – Prawo.pl [online], prawo.pl [dostęp 2023-09-19] .
↑ Zasłużony Pracownik Rady Narodowej, „Dziennik Łódzki” (176), 26 lipca 1972 .
↑ Honorowe Odznaki dla działaczek ruchu kobiecego, „Dziennik Łódzki” (109), bc.wbp.lodz.pl, 9 maja 1973 [dostęp 2023-09-19] .
↑ Uroczysta dekoracja, „Dziennik Popularny”, 22 lipca 1977 .
↑ StefanS. Oberleitner StefanS., Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705-1990: vademecum dla kolekcjonerów. Polska Rzeczpospolita Ludowa, 1944-1990, Kanion, 1992, ISBN 978-83-87808-05-1 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
↑ Osoby i zbiorowości odznaczone orderem budowniczych Polski Ludowej, [w:] AleksanderA. Kochański AleksanderA., Polska 1944–1991. Informator historyczny. Struktury i ludzie, t. 2, Warszawa 2022, s. 1121, ISBN 978-83-8229-465-1 .
↑ Życie partii, Prasa, 1988 [dostęp 2023-10-13] (pol.).

[:5-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Kapitan tow. Janina Kalinowska, „Głos Pabianic” (241), bc.wbp.lodz.pl, 3 września 1949 [dostęp 2023-09-19] .

[:3-2] Bitwa pod Ewiną [online], Przegląd, 6 września 2021 [dostęp 2023-09-19] (pol.).

[:6-3] Ir, Kobiety w Polsce Ludowej, „Express Ilustrowany” (28), bc.wbp.lodz.pl, 1 lutego 1952 [dostęp 2023-09-19] .

[:2-4] „Dziewczyna z lasu” i jej towarzyszki z PZPJG Nr 8, „Głos Kaliski” (118 [właśc. nr 119]), bc.wbp.lodz.pl, 1 maja 1948 [dostęp 2023-09-19] (pol.).

[:4-5] MieczysławM. Janikowski MieczysławM., Próba tamtych dni, Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1964 [dostęp 2023-09-19] (pol.).

[:7-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m EwaE. Suliborska EwaE., Janina Kalinowska, „Odgłosy” (16), bc.wbp.lodz.pl, 21 kwietnia 1963 [dostęp 2023-09-19] (pol.).

[7] RyszardR. Nazarewicz RyszardR., Ziemia Radomszczańska w walce 1939-1945, Książka i Wiedza, 1973 [dostęp 2023-09-19] (pol.).

[:1-8] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h IrenaI. Beck IrenaI., Dyrektorka „jedwabnych tkaczek”, „Dziennik Popularny” (107), 15 maja 1979 .

[:0-9] Relacje reporterskie – Szefowa [online], TVP rekonstrukcja [dostęp 2023-09-19] (pol.).

[10] Nie ma „męskich” zawodów, „Express Ilustrowany” (72), bc.wbp.lodz.pl, 13 marca 1950 [dostęp 2023-09-19] .

[11] AleksanderA. Mazur AleksanderA., Order Krzyża Grunwaldu 1943-1985, Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1988, ISBN 978-83-11-07449-1 [dostęp 2023-09-19] (pol.).

[12] Od krosna – na kierownicze stanowisko, „Głos Kutnowski”, bc.wbp.lodz.pl, 22 lutego 1950 [dostęp 2023-09-19] .

[13] Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 września 1951 r. o nadaniu odznaczeń państwowych., 20 września 1951 .

[14] Uchwała Rady Państwa z dnia 27 maja 1955 r. nr 0/838 [online], prawo.pl [dostęp 2023-09-19] .

[15] Lista osób odznaczonych „Medalem 10-lecia Polski Ludowej”. – Prawo.pl [online], prawo.pl [dostęp 2023-09-19] .

[16] Zasłużony Pracownik Rady Narodowej, „Dziennik Łódzki” (176), 26 lipca 1972 .

[17] Honorowe Odznaki dla działaczek ruchu kobiecego, „Dziennik Łódzki” (109), bc.wbp.lodz.pl, 9 maja 1973 [dostęp 2023-09-19] .

[18] Uroczysta dekoracja, „Dziennik Popularny”, 22 lipca 1977 .

[19] StefanS. Oberleitner StefanS., Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705-1990: vademecum dla kolekcjonerów. Polska Rzeczpospolita Ludowa, 1944-1990, Kanion, 1992, ISBN 978-83-87808-05-1 [dostęp 2023-09-19] (pol.).

[20] Osoby i zbiorowości odznaczone orderem budowniczych Polski Ludowej, [w:] AleksanderA. Kochański AleksanderA., Polska 1944–1991. Informator historyczny. Struktury i ludzie, t. 2, Warszawa 2022, s. 1121, ISBN 978-83-8229-465-1 .

[21] Życie partii, Prasa, 1988 [dostęp 2023-10-13] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]