Janusz Grabowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Janusz Roman Grabowski
Ilustracja
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

30 kwietnia 1955
Stalowa Wola

profesor nauk matematycznych
Specjalność: fizyka matematyczna, geometria różniczkowa
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1982

Habilitacja

21 stycznia 1993

Profesura

6 kwietnia 2001

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski
Instytut Matematyczny PAN

Strona internetowa

Janusz Roman Grabowski (ur. 30 kwietnia 1955 w Stalowej Woli)[1] – polski matematyk, specjalista w zakresie geometrii różniczkowej oraz metod matematycznych fizyki klasycznej i kwantowej.

Kariera naukowa[edytuj | edytuj kod]

Absolwent II LO im. Stefana Żeromskiego w Tomaszowie Mazowieckim. Finalista Olimpiady Matematycznej (1972,1973) i laureat Olimpiady Fizycznej (1973). W roku 1978 ukończył studia na Wydziale Matematyki Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego uzyskując nagrodę PTM im. Marcinkiewicza pierwszego stopnia za najlepszą pracę magisterską, po czym podjął pracę na Uniwersytecie Warszawskim.

Prowadził wykłady z Analizy Matematycznej I i II, Analizy Funkcjonalnej, Teorii Grup i Algebr Liego, Geometrii Różniczkowej, Mechaniki itd. W 1982 obronił doktorat z matematyki na podstawie pracy „Algebry Liego pól wektorowych na rozmaitościach” pod kierunkiem prof. Wojciecha Wojtyńskiego. Praca doktorska uzyskała nagrodę Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W roku 1993 uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy pod tytułem „Grupy dyfeomorfizmów i nieskończenie wymiarowe algebry Liego nad rozmaitościami różniczkowymi”.

W roku 2001, po uzyskaniu tytułu profesora, podjął pracę w Instytucie Matematycznym Polskiej Akademii Nauk na stanowisku profesora zwyczajnego. Jest kierownikiem Zakładu Fizyki Matematycznej i Geometrii Różniczkowej i członkiem Rady Naukowej Instytutu.

W latach 2006–2009 pełnił funkcję sekretarza naukowego Centrum Banacha. W latach 2009–2012 pracował także w Uniwersytecie im. Kardynała Stanisława Wyszyńskiego w Warszawie.

W latach 1988 i 1989 był stypendystą Fundacji im. Humboldta. Po przemianach politycznych w Polsce w roku 1989 nawiązał szeroką współpracę międzynarodową. Był profesorem wizytującym w Instytucie Erwina Schroedingera(inne języki) w Wiedniu, na Uniwersytecie w Neapolu, Uniwersytecie w Luksemburgu oraz kilku instytucjach naukowych w Hiszpanii, między innymi na Uniwersytecie Karola III i CSIC w Madrycie. Wielokrotnie pełnił funkcję eksperta, członka, a przez kilka lat przewodniczącego matematycznego panelu przyznającego prestiżowe granty European Research Council. Jest promotorem czterech rozpraw doktorskich[2][3].

Praca naukowa[edytuj | edytuj kod]

Opublikował ponad 140 prac naukowych w wybitnych i bardzo dobrych czasopismach o międzynarodowym zasięgu, których mają 2 tysiące cytowań według prestiżowej bazy Web of Knowledge. Do jego najważniejszych rezultatów naukowych należą:

  1. Ważne rezultaty dotyczące algebr Liego pól wektorowych na rozmaitościach[4][5][6][7]
  2. Nowe podejście do podwójnych wiązek wektorowych, znacznie upraszczające teorię[8][9].
  3. Wprowadzenie koncepcji wiązki gradowanej i struktury jednorodności wraz z zastosowaniami[10][11][12][13][14].
  4. Zdefiniowanie pojęcia ogólnego algebroidu(inne języki) oraz zastosowanie tego pojęcia do opisu analitycznej mechaniki klasycznej układów z symetrią i więzami, także nieholonomicznymi[15][16][17][18].
  5. Wkład w rozwój teorii układów Liego[19][20][21][22]
  6. Istotne rezultaty w teorii struktur Poissona i Jacobiego[23][24][25][26][27][28][29].
  7. Geometria układów kwantowych[30][31]
  8. Wprowadzenie pojęcia -superrozmaitości(inne języki) oraz udowodnienie fundamentalnych twierdzeń dotyczących ich struktury[32][33].
  9. Ważne wyniki w geometrii informacyjnej i zastosowanie metod geometrii różniczkowej do badania zjawisk z zakresu teorii informacji kwantowej i splątania[34][35][36][37][38].
  10. Nowe podejście do geometrii kontaktowej(inne języki) z zastosowaniami do mechaniki analitycznej[39][40][41][42]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Janusz Grabowski - personal page [online], www.impan.pl [dostęp 2023-07-23].
  2. Prof. Janusz Roman Grabowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2016-11-17].[martwy link]
  3. Janusz Grabowski – The Mathematics Genealogy Project [online], genealogy.math.ndsu.nodak.edu [dostęp 2016-11-17].
  4. J. Grabowski, Isomorphisms and ideals of the Lie algebras of vector fields, „Inventiones mathematicae”, 50 (1), 1978, s. 13–33, DOI10.1007/BF01406466, ISSN 1432-1297 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  5. Janusz Grabowski, Derivations of the Lie algebras of analytic vector fields, „Compositio Mathematica”, 43 (2), 1981, s. 239–252, ISSN 1570-5846 [dostęp 2023-07-22] (fr.).
  6. Janusz Grabowski, Derivations of the Lie algebras of analytic vector fields, „Compositio Mathematica”, 43 (2), 1981, s. 239–252, ISSN 1570-5846 [dostęp 2023-07-22] (fr.).
  7. C.J. Atkin, J. Grabowski, Homomorphisms of the Lie algebras associated with a symplectic manifold, „Compositio Mathematica”, 76 (3), 1990, s. 315–349, ISSN 1570-5846 [dostęp 2023-07-22] (fr.).
  8. Janusz Grabowski, Mikołaj Rotkiewicz, Graded bundles and homogeneity structures, „Journal of Geometry and Physics”, 1, 2012, s. 21–36, DOI10.1016/j.geomphys.2011.09.004 [dostęp 2016-11-18].
  9. Janusz Grabowski, Mikołaj Rotkiewicz, Higher vector bundles and multi-graded symplectic manifolds, „Journal of Geometry and Physics”, 9, 2009, s. 1285–1305, DOI10.1016/j.geomphys.2009.06.009 [dostęp 2016-11-18].
  10. Janusz Grabowski, Katarzyna Grabowska, Paweł Urbański, Geometry of Lagrangian and Hamiltonian formalisms in the dynamics of strings, „Journal of Geometric Mechanics”, 6 (4), 2014, s. 503–526, DOI10.3934/jgm.2014.6.503, ISSN 1941-4897 [dostęp 2023-07-22].
  11. Andrew James Bruce, Katarzyna Grabowska, Janusz Grabowski, Linear duals of graded bundles and higher analogues of (Lie) algebroids, „Journal of Geometry and Physics”, 101, 2016, s. 71–99, DOI10.1016/j.geomphys.2015.12.004 [dostęp 2016-11-18].
  12. Andrew James Bruce i inni, Graded Bundles in the Category of Lie Groupoids, „Symmetry, Integrability and Geometry: Methods and Applications”, 11, 2015, DOI10.3842/sigma.2015.090 [dostęp 2016-11-18] (ang.).
  13. Andrew James Bruce, Katarzyna Grabowska, Janusz Grabowski, Higher order mechanics on graded bundles, „Journal of Physics A: Mathematical and Theoretical”, 20, DOI10.1088/1751-8113/48/20/205203.
  14. Katarzyna Grabowska, Janusz Grabowski, Zohreh Ravanpak, VB-structures and generalizations, „Annals of Global Analysis and Geometry”, 62 (1), 2022, s. 235–284, DOI10.1007/s10455-022-09847-z, ISSN 1572-9060 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  15. Katarzyna Grabowska, Janusz Grabowski, Tulczyjew triples: From statics to field theory, „Journal of Geometric Mechanics”, 5 (4), 2013, s. 445–472, DOI10.3934/jgm.2013.5.445, ISSN 1941-4897 [dostęp 2023-07-22].
  16. Katarzyna Grabowska, Paweł Urbański, Janusz Grabowski, Geometrical mechanics on algebroids, „International Journal of Geometric Methods in Modern Physics”, 03, 2006, s. 559–575, DOI10.1142/S0219887806001259, ISSN 0219-8878 [dostęp 2016-11-18].
  17. Katarzyna Grabowska, Janusz Grabowski, Variational calculus with constraints on general algebroids, „Journal of Physics A: Mathematical and Theoretical”, 17, DOI10.1088/1751-8113/41/17/175204.
  18. J. Grabowski, P. Urbański, Algebroids – general differential calculi on vector bundles, „Journal of Geometry and Physics”, 2, 1999, s. 111–141, DOI10.1016/S0393-0440(99)00007-8 [dostęp 2016-11-18].
  19. José F. Cariñena, Janusz Grabowski, Arturo Ramos, Reduction of Time-Dependent Systems Admitting a Superposition Principle, „Acta Applicandae Mathematica”, 66 (1), 2001, s. 67–87, DOI10.1023/A:1010743114995, ISSN 1572-9036 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  20. J.F. Cariñena, J. Grabowski, G. Marmo, Tytuł Lie-Scheffers Systems: A Geometric Approach, Napoli series on physics and astrophysics Tom 3., Bibliopolis, 2000, ISBN 978-88-7088-378-7.
  21. José F. Cariñena, Janusz Grabowski, Giuseppe Marmo, Superposition rules, lie theorem, and partial differential equations, „Reports on Mathematical Physics”, 60 (2), 2007, s. 237–258, DOI10.1016/S0034-4877(07)80137-6, ISSN 0034-4877 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  22. Janusz Grabowski, Javier de Lucas, Mixed superposition rules and the Riccati hierarchy, „Journal of Differential Equations”, 254 (1), 2013, s. 179–198, DOI10.1016/j.jde.2012.08.020, ISSN 0022-0396 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  23. Janusz Grabowski, Giuseppe Marmo, The graded Jacobi algebras and (co)homology, „Journal of Physics A: Mathematical and General”, 36 (1), 2002, s. 161–181, DOI10.1088/0305-4470/36/1/311, ISSN 0305-4470 [dostęp 2023-07-22].
  24. Janusz Grabowski, Giuseppe Marmo, Jacobi structures revisited, „Journal of Physics A: Mathematical and General”, 34 (49), 2001, s. 10975–10990, DOI10.1088/0305-4470/34/49/316, ISSN 0305-4470 [dostęp 2023-07-22].
  25. Janusz Grabowski, Modular classes of skew algebroid relations, „Transformation Groups”, 17 (4), 2012, s. 989–1010, DOI10.1007/s00031-012-9197-2, ISSN 1531-586X [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  26. Janusz Grabowski, Paweł Urbański, Lie algebroids and Poisson-Nijenhuis structures, „Reports on Mathematical Physics”, 2, 1997, s. 195–208, DOI10.1016/S0034-4877(97)85916-2 [dostęp 2016-11-18].
  27. J Grabowski, P Urbanski, Tangent lifts of Poisson and related structures, „Journal of Physics A: Mathematical and General”, 28 (23), 1995, s. 6743–6777, DOI10.1088/0305-4470/28/23/024, ISSN 0305-4470 [dostęp 2023-07-22].
  28. D. Alekseevsky i inni, Poisson structures on double Lie groups, „Journal of Geometry and Physics”, 26 (3), 1998, s. 340–379, DOI10.1016/S0393-0440(97)00063-6, ISSN 0393-0440 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  29. J. Grabowski, N. Poncin, Automorphisms of quantum and classical Poisson algebras, „Compositio Mathematica”, 140 (2), 2004, s. 511–527, DOI10.1112/S0010437X0300006X, ISSN 1570-5846 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  30. Janusz Grabowski, Marek Kuś, Giuseppe Marmo, Geometry of quantum systems: density states and entanglement, „Journal of Physics A: Mathematical and General”, 38 (47), 2005, s. 10217–10244, DOI10.1088/0305-4470/38/47/011, ISSN 0305-4470 [dostęp 2023-07-22].
  31. Janusz Grabowski, Marek Kuś, Giuseppe Marmo, Symmetries, Group Actions, and Entanglement, „Open Systems & Information Dynamics”, 13 (04), 2006, s. 343–362, DOI10.1007/s11080-006-9013-3, ISSN 1230-1612 [dostęp 2023-07-22].
  32. Tiffany Covolo, Janusz Grabowski, Norbert Poncin, The category of Z2n-supermanifolds, „Journal of Mathematical Physics”, 7, 2016, s. 073503, DOI10.1063/1.4955416, ISSN 0022-2488 [dostęp 2016-11-18].
  33. Tiffany Covolo, Janusz Grabowski, Norbert Poncin, Splitting theorem for Z2n-supermanifolds, „Journal of Geometry and Physics”, 110, 2016, s. 393–401, DOI10.1016/j.geomphys.2016.09.006, ISSN 0393-0440 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  34. Janusz Grabowski, Marek Kuś, Giuseppe Marmo, Segre maps and entanglement for multipartite systems of indistinguishable particles, „Journal of Physics A: Mathematical and Theoretical”, 10, DOI10.1088/1751-8113/45/10/105301.
  35. Janusz Grabowski i inni, Convex bodies of states and maps, „Journal of Physics A: Mathematical and Theoretical”, 42, DOI10.1088/1751-8113/46/42/425301.
  36. Janusz Grabowski, Marek Kuś, Giuseppe Marmo, Entanglement for multipartite systems of indistinguishable particles, „Journal of Physics A: Mathematical and Theoretical”, 44 (17), 2011, s. 175302, DOI10.1088/1751-8113/44/17/175302, ISSN 1751-8113 [dostęp 2023-07-22].
  37. Katarzyna Grabowska i inni, Lie groupoids in information geometry, „Journal of Physics A: Mathematical and Theoretical”, 52 (50), 2019, s. 505202, DOI10.1088/1751-8121/ab542e, ISSN 1751-8113 [dostęp 2023-07-22].
  38. Katarzyna Grabowska i inni, Lifting statistical structures, „Reviews in Mathematical Physics”, 35 (02), 2023, s. 2250042, DOI10.1142/S0129055X22500428, ISSN 0129-055X [dostęp 2023-07-22].
  39. Andrew James Bruce, Katarzyna Grabowska, Janusz Grabowski, Remarks on Contact and Jacobi Geometry, „SIGMA. Symmetry, Integrability and Geometry: Methods and Applications”, 13, 2017, s. 059, DOI10.3842/SIGMA.2017.059 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  40. Janusz Grabowski, Graded contact manifolds and contact Courant algebroids, „Journal of Geometry and Physics”, 68, 2013, s. 27–58, DOI10.1016/j.geomphys.2013.02.001, ISSN 0393-0440 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  41. Katarzyna Grabowska, Janusz Grabowski, A geometric approach to contact Hamiltonians and contact Hamilton–Jacobi theory, „Journal of Physics A: Mathematical and Theoretical”, 55 (43), 2022, s. 435204, DOI10.1088/1751-8121/ac9adb, ISSN 1751-8113 [dostęp 2023-07-22].
  42. Katarzyna Grabowska, Janusz Grabowski, Reductions: precontact versus presymplectic, „Annali di Matematica Pura ed Applicata (1923 -)”, 2023, DOI10.1007/s10231-023-01341-y, ISSN 1618-1891 [dostęp 2023-07-22] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]