Tytuł naukowy profesora
Tytuł naukowy profesora, tytuł naukowy[a] – nadawany w Polsce przez prezydenta Polski osobie, która uzyskała już stopień naukowy doktora habilitowanego i przez to jest samodzielnym pracownikiem nauki, ma osiągnięcia naukowe lub artystyczne znacznie przekraczające wymagania stawiane w przewodzie (postępowaniu) habilitacyjnym oraz posiada znaczące osiągnięcia dydaktyczne, w tym w kształceniu kadry naukowej. Prezydent nadaje tytuł naukowy na wniosek Rady Doskonałości Naukowej (do końca 2020 istnieje Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów[1]).
Tytuł naukowy profesora potocznie od 1989 bywa określany jako profesura belwederska, z uwagi na dawną siedzibę Prezydenta RP, w której odbywały się uroczystości wręczenia postanowień o nadaniu tytułu profesora. Inne potoczne określenie dla tytułu naukowego to profesor tytularny.
Spis treści
Historia[edytuj | edytuj kod]
W poprzednim stanie prawnym (do 1990) istniały tytuły naukowe profesora nadzwyczajnego i profesora zwyczajnego nadawane przez Radę Państwa. Tytuł profesora zwyczajnego organ ten mógł nadać osobie posiadającej tytuł profesora nadzwyczajnego, która powiększyła swój dorobek naukowy lub naukowo-dydaktyczny. Po ustanowieniu urzędu Prezydenta PRL i zniesieniu Rady Państwa prawo nadawania tytułu uzyskał prezydent. Zniesiono też podział na tytuł profesora zwyczajnego i nadzwyczajnego: w to miejsce wprowadzono też jeden tytuł naukowy profesora. Po tych zmianach profesorowie nadzwyczajni uzyskali automatycznie tytuły naukowe profesora. Tytułu naukowego profesora nie należy mylić ze stanowiskami profesora nadzwyczajnego i profesora zwyczajnego.
Podstawa prawna[edytuj | edytuj kod]
W Polsce zasady nadawania tytułu naukowego profesora są określone w obowiązującej od 1 października 2018 ustawie z 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce[2].
Według tej ustawy w Polsce istnieją obecnie tytuł naukowy profesora oraz odpowiadający mu tytuł w zakresie sztuki – profesor sztuki.
Tytuł naukowy a stopnie naukowe i tytuły zawodowe[edytuj | edytuj kod]
Tytułu naukowego nie należy mylić z tytułami zawodowymi ani stopniami naukowymi.
| Poziom | Tytuł | Stopień | Wymagania | Instytucja nadająca |
|---|---|---|---|---|
| tytuł zawodowy | licencjat, licencjat pielęgniarstwa, licencjat położnictwa, inżynier, inżynier architekt, inżynier architekt krajobrazu, inżynier pożarnictwa | studia I stopnia | uczelnia posiadająca odpowiednie uprawnienia | |
| magister, magister inżynier, magister sztuki, magister farmacji, magister analityki medycznej, magister inżynier architekt, magister inżynier architekt krajobrazu, magister inżynier pożarnictwa, magister położnictwa, magister pielęgniarstwa, lekarz, lekarz dentysta, lekarz weterynarii | studia II stopnia lub jednolite studia magisterskie | uczelnia posiadająca odpowiednie uprawnienia | ||
| stopień naukowy | doktor | studia III stopnia lub przygotowanie pod nadzorem promotora oryginalnej zrecenzowanej pozytywnie rozprawy doktorskiej i jej publiczna obrona kończąca przewód doktorski | uczelnia, placówka naukowa, instytut, jednostka badawczo-rozwojowa posiadające odpowiednie uprawnienia na podstawie własnej decyzji | |
| doktor habilitowany | stopień naukowy doktora, znaczący dorobek naukowy, pozytywne recenzje napisanej samodzielnie przez habilitanta dysertacji habilitacyjnej, zdanie kolokwium habilitacyjnego przed komisją, obrona dysertacji habilitacyjnej, wygłoszenie wykładu habilitacyjnego (niepubliczne) | uczelnia, placówka naukowa, instytut, jednostka badawczo-rozwojowa posiadające odpowiednie uprawnienia na podstawie własnej decyzji | ||
| tytuł naukowy | profesor | stopień naukowy doktora habilitowanego, znaczący dorobek naukowy, w tym zwyczajowo w niektórych dyscyplinach przygotowanie tzw. książki profesorskiej oraz wypromowanie co najmniej trzech doktorów (niekiedy – na uczelniach artystycznych i technicznych – wymagania te nie muszą być spełnione) | Prezydent RP na wniosek macierzystej instytucji po akceptacji Rady Doskonałości Naukowej |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Profesor (stanowisko)
Szkolnictwo wyższe
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W Polsce istnieje tylko jeden tytuł naukowy.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Art. 189 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2018 r. poz. 1669).
- ↑ Dz.U. z 2018 r. poz. 1669
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2018 r. poz. 1668)
- Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie szczegółowego trybu i warunków przeprowadzania czynności w przewodzie doktorskim, w postępowaniu habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora
- Centralna Komisja do spraw Stopni i Tytułów
