Janusz Jęczmyk
Janusz Jęczmyk (ur. 14 kwietnia 1938 w Bydgoszczy, zm. 29 czerwca 2008 w Warszawie[1]) – polski poeta, znany jako autor wierszy „Przychodzimy, odchodzimy” oraz „Prowizoryczni”, który stał się hymnem Piwnicy Pod Baranami. Należał do tzw. Pokolenia Współczesności (Pokolenia’56)[2]. Autor przekładów poetyckich.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Studiował filologię polską, ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. W 1957 r., w wieku 19 lat, został aresztowany na studenckiej manifestacji w obronie tygodnika „Po prostu”, został pobity i skazany na trzy lata więzienia. W więzieniu zaczął pisać wiersze („Narysowali mnie na papierze w kratkę”). Po 10 miesiącach, w wyniku apelacji, wyszedł z więzienia i w 1959 r. zadebiutował na łamach „Współczesności”, „Argumentów” i „Młodej Kultury”. W 1960 r. wydał tomik „Seledynowe Słonie” i jako poeta zamilkł na długie lata. Następny tomik, „Wiersze”, wydał po 25 latach przerwy. Był członkiem grupy poetyckiej Anabasis, założonej przez Mariana Ośniałowskiego[3]. Otrzymał nagrodę Poznańskiego Listopada Poetyckiego (organizowanego przez grupę Wierzbak) w „Turnieju Jednego Wiersza” w 1959 r., wraz z Marianem Grześczakiem i Edwardem Stachurą[4].
Mieszkał na warszawskim Żoliborzu, z którym był silnie związany. Brat Lecha Jęczmyka, znanego tłumacza literatury amerykańskiej i rosyjskiej. Mąż Marii Superson-Jęczmyk (1938-2011), wieloletniej dziennikarki Polskiego Radia. Ojciec Anny Jęczmyk, tłumaczki literatury hiszpańskiej i angielskiej.
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Wiersze: „Seledynowe Słonie” (Iskry, 1960), „Wiersze” (Wydawnictwo Literackie, 1983), „Pieśń Wtóra. Księdzu Jerzemu Popiełuszce” (odczytana w trakcie nabożeństwa w dniu 27.10.1984 w kościele św. Stanisława Kostki na Żoliborzu w Warszawie)
Przekłady poetyckie[edytuj | edytuj kod]
Wiersze Sylwii Plath z „Listów do domu” (Czytelnik, 1983). Wiersze w następujących powieściach „Kocia Kołyska”, „Rzeźnia numer pięć”, „Śniadanie mistrzów” Kurta Vonneguta (w przekładzie Lecha Jęczmyka), „Pieśń Salomonowa”, Toni Morrison w przekładzie Zofii Uhrynowskiej-Hanasz.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bogna, MOJE CMENTARZE ...: Janusz Jęczmyk [online], MOJE CMENTARZE ..., 3 października 2017 [dostęp 2019-10-09] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-09].
- ↑ Krzysztof Karasek, „Współcześni poeci Polscy. Poezja polska od roku 1956”, Iskry, 1997, ISBN 83-207-1543-1
- ↑ Ewa Głębicka, Leksykon. Grupy Literackie w Polsce 1945-1989, Wiedza Powszechna, 2000, s. 204, ISBN 83-214-1203-3.
- ↑ Ewa Głębicka, Leksykon. Grupy Literackie w Polsce 1945-1989, Wiedza Powszechna, 2000, s. 117, ISBN 83-214-1203-3.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Krzysztof Karasek, „Współcześni poeci Polscy. Poezja polska od roku 1956”, Iskry, 1997, s. 307-312, s. 693
- Ewa Głębicka, Leksykon. Grupy Literackie w Polsce 1945-1989, Wiedza Powszechna, 2000, s. 117 i s. 204
- Piotr Kuncewicz, „Agonia i nadzieja. Poezja Polska od 1956 roku” Tom III, Tower-Press, Gdańsk 2001, s. 176
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- PRZEKRÓJ NR 2052 (41/1984), Janusz Jęczmyk, „Konsolacja” (publikacja wiersza pt. "Konsolacja" z tomiku "Wiersze", Iskry, 1984) [1]
- O Marianie Ośniałowskim opowiada Tomasz Burek, Podkowiański Magazyn Kulturalny, [2]
- FRAZA 15/1997, Londyn, Vancouver, Praga – Rozmowy. Krzysztof KARASEK, Panorama poezji współczesnej: Stanisław Grochowiak, Janusz Jęczmyk, Stanisław Czycz, Tomasz Gluziński [3]