Joos de Momper

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Joos de Momper
Josse de Momper II
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1564
Antwerpia

Data i miejsce śmierci

5 lutego 1635
Antwerpia

Narodowość

flamandzka

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

manieryzm

Krajobraz górski, 1601
Zasadzka, 1622

Joos de Momper, również Josse de Momper II lub młodszy (ur. 1564 w Antwerpii, zm. 5 lutego 1635 tamże) – flamandzki malarz pejzażysta.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie o tradycjach artystycznych, jego dziadek Josse de Momper I (1516–59) był malarzem i handlarzem dziełami sztuki, ojciec Bartolomeus de Momper (ok. 1535, zm. po 1597) oprócz malarstwa zajmował się też rytownictwem.

W 1581 został przyjęty jako mistrz (wijnmeester)[a] do antwerpskiej gildii św. Łukasza[1]. Pod koniec lat dziewięćdziesiątych XVI w. odbył podróż do Włoch, odwiedzając Rzym, o czym świadczą jego rysunki i obrazy[1]. W 1601 powrócił do Antwerpii, gdzie w 1610 był dziekanem gildii św. Łukasza[1].

Artysta był całe życie związany z Antwerpią i prowadził duży warsztat malarski. Jego dorobek oceniany jest na ponad 500 obrazów, jednak ze względu na fakt sporadycznego sygnowania obrazów, utrudniona jest ich atrybucja. Już za życia miał wielu naśladowców i licznych uczniów, m.in. dwóch synów Gasparda i Philipsa oraz Louisa de Caullery i Peetera Pope[1][2].

Liczne prace Mompera eksponowane są m.in. w Amsterdamie, Antwerpii, Berlinie, Wiedniu, Châlons-en-Champagne, Manchesterze i Oksfordzie. W Muzeum Narodowym w Warszawie znajdują się obrazy Krajobraz górski (nr inw. M.Ob. 821) i Krajobraz piaszczysty (nr inw. M.Ob. 377)[3].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Momper malował przede wszystkim pejzaże, jego ulubionym tematem były fantastyczne krajobrazy górskie. Malarz nie mógł ich malować z natury w nizinnej Flandrii, być może podczas podróży do Włoch widział Alpy i przebywał na terenach górskich. Twórczość artysty zaliczana jest do schyłkowego manieryzmu i naturalistycznego malarstwa niderlandzkiego XVII w. Na jego prace mieli wpływ Paul Bril, Pieter Bruegel (starszy) i Jacopo Tintoretto[4].

Artysta w swojej technice malarskiej stosował śmiałe i wyraziste pociągnięcia pędzla, praktycznie wykorzystywał zjawisko rozpraszania światła, stosując głęboką gradację kolorów. Na pierwszym planie używał barw ciepłych z przewagą brązów, które dość gwałtownie przechodziły przez zieleń do odcieni błękitu na dalszym planie. Dzięki temu jego panoramiczne obrazy zyskiwały na głębi i przestrzenności[5].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Mianem wijnmeester określano syna mistrza gildii św. Łukasza. "Wijnmeester" otrzymywał tytuł mistrza z chwilą wstąpienia do gildii, bez obowiązku odbycia wieloletniej praktyki[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Joos de Momper (II) [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2024-04-15] (ang. • niderl.).
  2. Web Gallery of Art – biografia i galeria. [dostęp 2009-03-18]. (ang.).
  3. Muzeum Narodowe w Warszawie: Malarstwo flamandzkie Złotego Wieku. [dostęp 2009-03-18]. (pol.).
  4. Monika Karolczuk-Kędzierska: Encyklopedia powszechna. T. 5. Kraków: Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, 2002, s. 249. ISBN 83-88080-59-8.
  5. Helmholtz-Zentrum Potsdam: Bildaufbau und Farbgebung bei Joos de Momper. [dostęp 2009-03-18]. (niem.).
  6. Gildia, [w:] Robert Genaille, Słownik malarstwa holenderskiego i flamandzkiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1975, s. 83 (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Antoni Ziemba: Malarstwo flamandzkie doby Rubensa, Van Dycka i Jordaensa: 1608-1678. Warszawa: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita SA: Muzeum Narodowe, 2007. ISBN 978-83-60192-33-7 (Rzeczpospolita).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]