Przejdź do zawartości

Jyväskylä

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jyväskylä
ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Finlandia

Prowincja (stara)

Finlandia Zachodnia

Zarządzający

Timo Koivisto

Powierzchnia

1171 km²

Wysokość

90 m n.p.m.

Populacja (2022)
• liczba ludności
• gęstość


145 887
120,7 os./km²

Kod pocztowy

40014 - 40740

Położenie na mapie Finlandii
Mapa konturowa Finlandii, na dole znajduje się punkt z opisem „Jyväskylä”
Ziemia62°13′59″N 25°43′59″E/62,233056 25,733056
Strona internetowa

Jyväskylä – miasto w środkowej Finlandii, nad jeziorem Päijänne (140 km od Tampere i 270 km od Helsinek), ośrodek administracyjny regionu Finlandia Środkowa (fiń. Keski-Suomi). Miasto zostało założone 22 marca 1837. Liczy 145,9 tys. osób[1].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Najstarsze znaleziska archeologiczne w rejonie miasta datuje się na około 1500 r. p.n.e. Pierwsze wzmianki pisane pochodzą z 1539 r. - są to księgi podatkowe (maakirja), według których na terenie dzisiejszej Jyväskyli znajdowało się siedem majątków.

Miasto Jyväskylä zostało założone 22 marca 1837 roku przez cara Mikołaja I i zostało wybudowane niemal od zera między Jyväsjärvi a grzbietem Jyväskyli (Harju). Większość obecnej zabudowy powstała po wojnie kontynuacyjnej (1941-44), kiedy w okolicy pojawili się uchodźcy z Karelii i innych części kraju.

W 1993 roku Säynätsalo zostało połączone z Jyväskylą, natomiast 1 stycznia 2009 to samo stało się z Jyväskylän maalaiskunta oraz Korpilahti. Obecnie populacja miasta rośnie w tempie ponad 1000 osób rocznie[2].

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

W mieście rozwinął się przemysł drzewny, celulozowo-papierniczy, metalowy, maszynowy, elektrotechniczny oraz farmaceutyczny[3].

Transport

[edytuj | edytuj kod]

Jyväskylä leży na skrzyżowaniu dróg europejskich E75 (Norwegia Vardø - Grecja Sitía przez m.in. Helsinki, Oulu, Lahti; także droga krajowa nr 4) i E63 (Sodankylä - Turku przez m.in. Kuusamo, Kuopio, Kajaani i Tampere; także droga krajowa nr 9), a także dróg krajowych 13 (Kokkola, Mikkeli, Lappeenranta), 18 (Seinäjoki, Vaasa) i 23 (Pori, Varkaus, Joensuu).

Miasto posiada bezpośrednie połączenia kolejowe z Helsinkami, Pieksämäki, Tampere, Turku, Vaasą. Wszystkimi operuje VR.

Port lotniczy Jyväskylä znajduje się w miejscowości Tikkakoski, około 20 km na północ od centrum miasta. Posiada regularne połączenia z lotniskiem Helsinki-Vantaa.

Autobusowy transport miejski obsługiwany jest przez Jyväskylän liikenne.

Z przystani w Jyväskyli odpływa wiele statków pływających po Päijänne, niektóre z nich pływają do Lahti.

Panorama Jyväskyli
Panorama Jyväskyli

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Edukacja

[edytuj | edytuj kod]

Osoby związane z Jyväskylą

[edytuj | edytuj kod]

Miasta partnerskie

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tilastokeskus, Statistics Finland [online], www.stat.fi [dostęp 2023-08-03] (ang.).
  2. Jyväskylän kaupungin väestöarvio (fiń.)
  3. Jyväskylä, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-14].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]