Józef Jaroszyński
Data urodzenia |
1881 |
---|---|
Data śmierci |
28 lutego 1959 |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | |
Miejsce zamieszkania | |
Edukacja |
studia historyczne, spec. mediewistyka |
Alma Mater | |
Stanowisko |
dyrektor Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1919–1939) |
Małżeństwo | |
Dzieci | |
Odznaczenia | |
Józef Jaroszyński (ur. 1881[1], zm. 28 lutego 1959[2][3]) – polski historyk mediewista, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Józef Jaroszyński był z wykształcenia historykiem mediewistą, absolwentem Uniwersytetu w Dorpacie[4]. W latach 1919–1939 pełnił funkcję dyrektora Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie[5]. Ofiarował bibliotece szkoły wiele książek, które do dzisiaj wchodzą w skład księgozbioru i noszą pieczątkę „Jaroszyński – Warszawa”[6]. W sierpniu 1942 Józef Jaroszyński i jego żona Halina Jaroszyńska, niegdyś starsza nauczycielka w technikum, przygarnęli Jakoba Lotenberga, jego żonę Karolę i ich ośmioletnią córkę Anitę Lautenberg, którzy uciekli do Warszawy z radomskiego getta w powiecie kieleckim podczas jego likwidacji[2]. Jaroszyńscy zgodzili się przechować Karolę w swoim mieszkaniu, a dla Jakoba znaleźli schronienie w wynajętej piwnicy na warszawskich Bielanach. Podczas nalotów lub wizyt przyjaciół Anita i jej matka były przenoszone przez Jaroszyńskich do piwnicy, dopóki nie można było bezpiecznie wrócić na powierzchnię. Anitę Jaroszyńscy umieścili w domu dla niewidomych prowadzonego przez Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża w Laskach Warszawskich, gdzie jako zakonnica pracowała córka Jaroszyńskich, siostra Klara FSK[7]. W czasie ukrywania Anity u zakonnic w ośrodku w Laskach Jaroszyński z rodziną dostarczał dziewczynie ubrania, podręczniki i artykuły papiernicze.
18 lutego 1981 r. Jad Waszem uznał Halinę i Józefa Jaroszyńskich, ich córkę Klarę i również pomagającą w ocaleniu Lautenbergów Marię Furmanik za Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[2][8].
Został pochowany na Cmentarzu leśnym w Laskach (kwatera D, I-22)[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Wykaz grobów w kwaterze D cmentarza zakładowego w Laskach. cmentarz-w-laskach.pl. [dostęp 2021-07-02].
- ↑ a b c Jaroszyński Józef & Jaroszyńska Halina; Daughter: Jaroszyńska Klara. The Righteous Among The Nations [online], yadvashem.org [dostęp 2021-06-25] (ang.).
- ↑ Jaroszyński Józef, data śmierci 28.02.1959 [online], nekrologi-baza.pl [dostęp 2021-06-25] .
- ↑ Jan Świątecki: Krótka historia Państwowego Gimnazjum Męskiego im. Tadeusza Reytana w Warszawie. wne.uw.edu.pl, 23 kwietnia 2010. [dostęp 2021-06-25].
- ↑ Zygmunt Zagórski , Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych, Książnica Polska, 1924, s. 123 .
- ↑ Halina Obertyńska, Zbigniew Pisanski: Powstanie i dzieje biblioteki do roku 1969. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2021-07-02].
- ↑ Historia pomocy – Rodzina Jaroszyńskich. Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2021-06-25] .
- ↑ Sprawiedliwi wśród Narodów Świata według narodowości 1 stycznia 2020 r., 1 stycznia 2020 .