Kaplica Bożego Grobu w Przeworsku
A-309 z 27.11.1952 (decyzja: zespół klasztorny bożogrobców)[1] | |||||||
Wnętrze kaplicy Grobu Bożego | |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość |
Przeworsk | ||||||
Wyznanie |
Katolickie | ||||||
Kościół | |||||||
| |||||||
| |||||||
Położenie na mapie Przeworska | |||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |||||||
Położenie na mapie powiatu przeworskiego | |||||||
50°03′27″N 22°29′24″E/50,057500 22,490000 |
Kaplica Bożego Grobu w Przeworsku – kaplica przy bazylice kolegiackiej w Przeworsku, w której znajduje się stały ołtarz będący wierną repliką z bazyliki Grobu Świętego w Jerozolimie[2].
Prace nad dobudowaniem kaplicy do bazyliki rozpoczęte zostały w 1697 roku, zaś konsekrację przeprowadzono w 1727 r. W połowie XIX w., po śmierci ostatniego z przeworskich bożogrobców, kaplica została zamknięta i opuszczona. W latach 1968–1969 kaplicę uporządkowano i wyremontowano, m.in. odtwarzając sztukaterię, przywrócono też wykonaną w 1821 r. polichromię[3].
Kaplica posiada wyraźnie barokowy wystrój. Wejście do niej prowadzi przez bogato zdobione odrzwia z czarnego marmuru z drzwiami z kutego żelaza. We wnętrzu na centralnym miejscu znajduje się wykonany w 1712 roku Boży Grób. W jego ścianę został wmurowany jako relikwia kamień z jerozolimskiego oryginału. Ściany zdobi neoklasyczna dekoracja malarska z około 1845 roku z fragmentem starej polichromii. Na ścianach bocznych znajdują się ołtarze z XVIII wieku: „Złożenie do Grobu” oraz „Niewiasty i uczniowie przy pustym Grobie”.
Istnienie kaplicy związane jest z zakonem Kanoników Regularnych Stróżów Grobu Chrystusowego zwanych bożogrobcami lub miechowitami, którzy przybyli do Przeworska w 1394 roku, sprawując w tej parafii posługę do 1846 roku. Dziś kościół wraz z kaplicą Grobu Pańskiego stanowi sanktuarium, a także atrakcję turystyczną.
W 2007 obiekt zajął 5. miejsce w plebiscycie gazety „Nowiny” na 7 cudów Podkarpacia[4].
W podziemiach kaplicy spoczywają między innymi członkowie rodu Lubomirskich oraz prepozyci klasztoru Bożogrobców[5][6]:
- Józef Lubomirski i jego dwie żony: Katarzyna Lubomirska z Bełżyckich oraz Teresa Lubomirska z Mniszchów
- Dorota Lubomirska
- Henryk Lubomirski
- Andrzej Lubomirski
- Franciszek Chodowicz
- Piotr Gogoliński
- Wacław Muratowicz
- Józef Drozdowski
- Teofil Zaczyński
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 .
- ↑ Kaplica Bożego Grobu otwarta tylko w święta na wiadomosci.gazeta.pl (Dostęp: 2007-04-06). [dostęp 2011-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-27)].
- ↑ Franciszek Mróz. Sanktuaria i kaplice Bożego Grobu w Polsce. „Peregrinus Cracoviensis”. 8, s. 79-113, 2000. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego. ISSN 1425-1922.
- ↑ Siedem cudów po polsku. tvn24.pl, 10 sierpnia 2007. [dostęp 2024-06-29].
- ↑ Pogrzeb państwowy śp. Andrzeja Księcia Lubomirskiego ostatniego Ordynata Przeworskiego. 2024-01-20. [dostęp 2024-01-22]. (pol.).
- ↑ Trwają przygotowania do pogrzebu księcia Andrzeja Lubomirskiego. 2024-01-17. [dostęp 2024-01-22]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Historia bazyliki. bazylika.przeworsk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-23)].