Kazimierz Ignacy Sosnowski
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Narodowość | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Kazimierz Ignacy Sosnowski (ur. 15 września 1875 w Niepołomicach - zm. 15 grudnia 1954 w Krakowie) – profesor Akademii Handlowej w Krakowie, jeden z najwybitniejszych polskich propagatorów turystyki pieszej, krajoznawca, założyciel schronisk turystycznych, twórca szlaków oraz autor licznych przewodników i artykułów krajoznawczych.
Był synem Franciszka Nałęcz Sosnowskiego (1812-1902) i jego drugiej żony Agaty, przyrodnim bratem Ludwika Solskiego.Pierwsze nauki pobierał w szkole ludowej w Niepołomicach później w Bochni a następnie w Gimnazjum św. Jacka gdzie w 1896 złożył egzamin dojrzałości.W tym samym roku zapisał się na studia polonistyczne na Wydziale Filologicznym UJ. W czasie studiów pracował jako zastepca bibliotekarza w Akademii Umiejetności. Pracę dyplomową "Poezja Krakowa z czasów Wolnego Miasta 1815-1846 za szczególnym uwzględnieniem Edmunda Wasielewskiego" obronił w 1901 zostajac równoczesnie nauczycielem gimnazjum w Nowym Sączu. W 1904 poślubił Karolinę Kącką i na 2 lata przeniósł się do Krakowa jako nauczyciel w III Gimnazjum im. Jana Sobieskiego.. W 1906 ponownie pracuje w Nowym Sączu oraz zostaje jednym z założycieli Nowosadeckiego Oddziału Towarzystwa Tatrzańskiego "Beskid" gdzie do 1909 pełni funkcję sekretarza. W 1910 przenosi się do Krakowa, a po wybuchu I wojny światowej we wrześniu 1914 zostaje ewakuowany do Salzburga gdzie uczy na kursach języka polskiego i łaciny. Po I wojnie zasiada we władzach Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. W latach 1920-1921 zostaje urlopowany ze szkoły przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego do prac plebiscytowych na Spiszu i Orawie. W 1925 spotyka Sosnowskiego rodzinna tragedia w wypadku samochodowym ginie żona, syn Jan i córka Lidia. W 1927 żeni się ponownie Marią Mazur. Z pierwszego małżeństwa pozostała przy życiu córka Irena, z drugiego małżeństwa dzieci nie miał. Na emeryture odszedł w 1938, w czasie II wojny światowej zaangażował się w tajne nauczanie, a po wojnie podjął jeszcze pracę jako nauczyciel w Technikum Handlowym. Pochowany został na cmentarzu Salwatorskim.
Działalność turystyczna
Kazimierz Sosnowski był propagatorem piękna Beskidów, Pienin i Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Popularyzowaniem wśród Polaków Beskidu Zachodniego zajął się m.in. w celu powstrzymania germanizacji tych terenów. W 1908 wyznaczył pierwszy szlak turystyczny z Rytra przez Przehybę do Szczawnicy. Był twórcą pierwszego polskiego przewodnika krajoznawczo-turystycznego – wydanego w 1914 "Przewodnika po Beskidzie Zachodnim – od Krynicy po Wisłę łącznie z Pieninami i terenami narciarskimi". Przewodnik wznawiano później w 1926, 1930 i 1948 z poprawkami i uzupełnieniami autora. W 1923 zaproponował utworzenie Głównego Szlaku Beskidzkiego, który ukończony został w 1929, a obecnie nosi jego imię. W czasie II wojny przygotował "Przewodnik po ziemi krakowskiej" publikujac tom 1 w 1947, a tom 2 "Pogórze Karpackie" w 1948. Po II wojnie światowej w 1950 stworzył i opisał Szlak Orlich Gniazd.W 1951 opublikował swój ostatni przewodnik "Jura Krakowska". Publikował artykuły na łamach "Wierchów", w "Orlim Locie" oraz w "Kurierze Literacko - Naukowym" Sosnowski był także inicjatorem powstania i założycielem schronisk turystycznych na Przehybie, Turbaczu, Hali Krupowej i Jaworzynie Krynickiej.
Odznaczenia
- 1934 otrzymał Krzyż Kawalerski Polonia Restituta.
- 1936 Honorową Złotą Górską Odznakę Polskiego Towarztstwa Tatrańskiego.
- 1948 Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- 1955 posmiertnie przyznano mu Honorową Odznake PTTK
Bibliografia
- W. A.Wójcik "Sosnowski Kazimierz" [hasło w] Polski Słownik Biograficzny, t 40, wyd. Ossolineum 2001