Kiszka ziemniaczana
Kiszka ziemniaczana lub kiszka kartoflana – jelito wieprzowe wypełnione ziemniakami z mięsem wieprzowym, boczkiem lub słoniną.
W wersji polskiej jest to jelito wieprzowe wypełnione farszem, na który składają się surowe, starte na tarce obrane ziemniaki, skwarki z boczku i podsmażona posiekana cebula, upieczone w piecu lub piekarniku. Kiszka po upieczeniu wyglądem zewnętrznym przypomina rumianą, ciemnobrązową kiełbasę o chrupiącej skórce[1][2].
Kiszka ziemniaczana jest tradycyjną potrawą kuchni białoruskiej (po białorusku кішка бульбяная; w transkrypcji kiszka bulbianaja)[3][4][5]. W Polsce jest charakterystyczna dla kuchni podlaskiej i kurpiowskiej[1][6]. Ta pożywna potrawa ma swoje odpowiedniki także w kuchniach innych narodów Europy Wschodniej: kuchni rosyjskiej, ukraińskiej i litewskiej[7].
Mistrzostwa w pieczeniu kiszki i babki ziemniaczanej odbywają się co roku na przełomie maja i czerwca[8] w Supraślu.
Składniki[edytuj | edytuj kod]
Głównym składnikiem kiszki ziemniaczanej są drobno starte na tarce i lekko odsączone surowe ziemniaki obrane ze skórki, do których dodaje się pokrojony w kostkę wędzony boczek i posiekaną cebulę, które zostały uprzednio przyrumienione na patelni[9]. Składniki dodatkowe obejmują całe jaja i niewielką ilość mąki[9]. Masę ziemniaczaną doprawia się do smaku solą, pieprzem, majerankiem i zmiażdżonymi ząbkami czosnku[9].
Składniki na kiszkę ziemniaczaną są takie same jak składniki stosowane do wypieku babki ziemniaczanej[9].
Przygotowanie i pieczenie[edytuj | edytuj kod]
Po dokładnym wymieszaniu ziemniaczaną masą nadziewa się luźno jelita wieprzowe, a ich końce zawiązuje[9]. Wypełnione kiszki układa się w brytfance wysmarowanej tłuszczem, nakłuwa w kilku miejscach igłą i piecze w temperaturze 180 do 190 °C aż do uzyskania złocistobrązowego koloru[9].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Po upieczeniu w piecu lub piekarniku kiszka ziemniaczana z wyglądu przypomina ciemnobrązową kiełbasę o rumianej i chrupiącej skórce z jelita wieprzowego[1]. Wewnątrz ma kolor ciemnoszary z widocznymi kawałkami boczku[1]. Z przekroju jest okrągła, a jej średnica zależy od grubości jelita i waha się od 2 do 6 centymetrów[1]. Prawidłowo w dotyku powinna być jędrna[1].
W kuchni rosyjskiej odpowiednikiem kiszki ziemniaczanej jest kartofielnaja kołbasa (j.ros. картофельная колбаса)[7]. Obrane ze skóry surowe ziemniaki są krojone w bardzo drobną kostkę i mieszane z cebulą startą na tarce, po czym dodawane jest surowe mięso wieprzowe pokrojone w kostkę oraz czosnek, liście laurowe, sól i pieprz do smaku[7]. Po wypełnieniu jelit farszem i ich zawiązaniu, kiełbaski najpierw gotuje się w wodzie, a po ugotowaniu podsmaża na smalcu na patelni[7].
11 października 2017 produkt wpisany został na listę produktów tradycyjnych w kategorii Gotowe dania i potrawy w województwie mazowieckim[10].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi: Kiszka ziemniaczana. minrol.gov.pl. [dostęp 2014-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-13)]. (pol.).
- ↑ Barbara Bartnicka: Polszczyzna Mazowsza i Podlasia. Różnice w mowie pokoleń.. Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów, 1993. [dostęp 2014-04-07]. (pol.).
- ↑ Cuisine – Potato sausage. belarus.by. [dostęp 2014-04-07]. (ang.).
- ↑ Биостар Кулинар: (ru) Кишка картофельная – колбаски из белорусской кухни. youtube.com. [dostęp 2014-04-09]. (biał.).
- ↑ Бульбяная кишка с грудинкой и нежной сливочной подливкой. kuxmistr.relax.by, 1 listopada 2012. [dostęp 2014-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (biał.).
- ↑ Kuchnia białoruska. bialorus.waw.pl. [dostęp 2016-05-08]. (pol.).
- ↑ a b c d Домашняя кухня – Картофельная колбаса. kyxarka.ru. [dostęp 2014-04-09]. (ros.).
- ↑ Kiszka ziemniaczana. infopodlaskie.pl. [dostęp 2014--04-07]. (pol.).
- ↑ a b c d e f Tradycje i kuchnia: Kiszka ziemniaczana. atrakcjepodlasia.pl. [dostęp 2014-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-25)].
- ↑ Kiszka ziemniaczana. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2019-10-10].