Sól kuchenna
Sól kuchenna – artykuł spożywczy, będący prawie czystym chlorkiem sodu (NaCl), stosowany jako przyprawa i konserwant. W handlu dostępna zwykle w formie nieoczyszczonej soli kamiennej oraz oczyszczonej soli warzonej. Często wzbogacona jest w niewielkie ilości (rzędu kilkudziesięciu ppm) związków jodu (zwykle w postaci jodku potasu lub jodanu potasu[1]), dla zapewnienia spożywającym odpowiedniej ilości tego pierwiastka w pożywieniu. Może zawierać przeciwzbrylacze, np. żelazocyjanek potasu (E-536) w ilości ok. 10 ppm[1].
Spis treści
Wpływ na zdrowie[edytuj kod]
Nadużywanie soli kuchennej jest jednym z czynników wpływających na powstawanie tzw. chorób cywilizacyjnych jak np. nadciśnienie tętnicze. Wyniki badań epidemiologicznych wskazują na związek nadmiernego spożycia sodu z nadciśnieniem tętniczym. W randomizowanych badaniach na każde 100 mmol (2,3 g) zmniejszonej dziennej podaży sodu, ciśnienie skurczowe obniża się o 4–6 mmHg[2]. Zgodnie z zaleceniami AACE, pacjenci z nadciśnieniem lub ciśnieniem wysokim prawidłowym powinni ograniczyć dzienne spożycie sodu do mniej niż 3 g dziennie[3]. PTNT zaleca spożycie do 6 g soli kuchennej na dobę (co odpowiada 2,3 g sodu)[4], a ESC/ESH < 3,8 g chlorku sodu (1,5 g sodu) lub przynajmniej < 5 g NaCl (< 2 g sodu)[2].
Spożywanie soli i solonych potraw zostało sklasyfikowane w roku 2007 przez World Cancer Research Fund i American Institute for Cancer Research jako czynnik sprzyjający wystąpieniu raka żołądka. Korelacja taka została potwierdzona w badaniu statystycznym opublikowanym w roku 2011[5][6].
U osób dorosłych oraz rozwijających się płodów nadmiar soli może uszkadzać wątrobę i zwiększa prawdopodobieństwa jej zwłóknienia poprzez obniżenie się wskaźnika proliferacji (namnażania komórek), podwyższonego ryzyka śmierci komórkowej oraz do nieprawidłowego kształtowania się komórek. Patologiczny mechanizm może wynikać z braku równowagi pomiędzy stresem oksydacyjnym a układem antyoksydacyjnym[7][8].
Nie ma silnych dowodów na to, że długotrwałe ograniczenie podaży soli nie zapobiega przejściu choroby w stan przewlekły u osób z nieznacznym zaburzeniem funkcji nerek[9].
Zobacz też[edytuj kod]
Przypisy
- ↑ a b Informacja na opakowaniu soli warzonej spożywczej produkcji Janikowskich Zakładów Sodowych.
- ↑ a b 2007 Guidelines for the management of arterial hypertension – ESC/ESH
- ↑ Joseph J. Torre, Zachary T. Bloomgarden, American Association of Clinical Endocrinologists Medical guidelines for clinical practice for the diagnosis and treatment of hypertension, „Endocrine Practice”, 12 (2), 2006, s. 193–222, PMID: 16718944 [zarchiwizowane z adresu 2006-05-20] (ang.).
- ↑ Zalecenia Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego 2003
- ↑ B. Peleteiro, C. Lopes, C. Figueiredo, N. Lunet. Salt intake and gastric cancer risk according to Helicobacter pylori infection, smoking, tumour site and histological type. „British Journal of Cancer”. 104, s. 198–207, 2011. DOI: 10.1038/sj.bjc.6605993. PMID: 21081930. PMCID: PMC3039805.
- ↑ Sól powoduje raka żołądka. FoodKillers, 2015-10-20. [dostęp 2015-10-21].
- ↑ G.Wang, Liver Fibrosis Can Be Induced by High Salt Intake through Excess Reactive Oxygen Species (ROS) Production., „Journal of Agricultural and Food Chemistry”, 64 (7), 2016, s. 1610-7, DOI: 10.1021/acs.jafc.5b05897, PMID: 26843032.
- ↑ Nadmiar soli niszczy wątrobę., 03.03.2016, PAP.
- ↑ Nomura K, Asayama K, Jacobs L et al. Renal function in relation to sodium intake: a quantitative review of the literature. „Kidney Int.”, 2017 Apr 12. DOI: 10.1016/j.kint.2016.11.032 (ang.). [dostęp 2017-04-17].
Linki zewnętrzne[edytuj kod]
- Jerzy Głuszek. Wpływ soli kuchennej w diecie na ciśnienie tętnicze i stan zdrowia. „Nadciśnienie Tętnicze”. 6 (1), s. 45-51, 2002 (pol.).
