Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Mokrem

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
A/298 z 13.07.1936[1]
kościół parafialny
sanktuarium maryjne
Ilustracja
widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Mokre

Adres

ks. Józefa Sołobodowskiego

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

parafia

Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Wezwanie

Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Wspomnienie liturgiczne

15 sierpnia

Położenie na mapie gminy wiejskiej Grudziądz
Mapa konturowa gminy wiejskiej Grudziądz, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie powiatu grudziądzkiego
Mapa konturowa powiatu grudziądzkiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny”
Ziemia53°32′44,6″N 18°50′02,6″E/53,545722 18,834056

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Mokremrzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii pod tym samym wezwaniem (dekanat Grudziądz I diecezji toruńskiej).

Obecna świątynia została wzniesiona na początku XIV wieku. W latach 1548–1572 należała do protestantów, po czym do 1620 roku była opuszczona. Po tym roku wróciła w posiadanie okolicznych katolików. Zburzona została przez Szwedów w 1628 roku, następnie został odbudowana w latach 1641–1650 i dzięki staraniom Tomasza Poniatowskiego, kanonika kapituły chełmińskiej, otrzymała nowy wystrój. We wszystkich przedsięwzięciach, szczególnie materialnych, pomagały okoliczne rodziny: Białachowscy, Reichenbachowie, Dąbscy i Borowscy.

Budowla jest gotycka, orientowana, murowana, wzniesiona z cegły (ściany w układzie wendyjskim, szczyty i wieża w układzie mieszanym), usytuowana na cokole kamiennym. Świątynia jest salowa, oskarpowany we wschodnich narożnikach korpus powstał na planie prostokąta, z prostokątną zakrystią od strony północnej, kruchtą boczną od strony południowej i kwadratową, oskarpowaną w narożnikach trójkondygnacyjną wieżą od strony zachodniej. Ściany budowli otacza otynkowany fryz paskowy, natomiast ich zwieńczeniem jest profilowany XVII-wieczny gzyms.

Wnętrze kościoła i kruchta boczna nakryte są pozorną kolebką z listwami. Do wyposażenia budowli należą: wczesnobarokowy, trójkondygnacyjny ołtarz główny, powstały około 1641 roku, ozdobiony obrazem Koronacji Najświętszej Maryi Panny w srebrnej, trybowanej sukience, z cechą miejską Gdańska i imienną Franciszka Henryka Petersena, wykonanej około 1720 roku. Ołtarz boczny w stylu regencyjnym z 2. ćwierci XVIII wieku pochodzi z kościoła Jezuitów w Grudziądzu i jest ozdobiony ludowym obrazem Najświętszej Maryi Panny Stella Maris z przełomu XVIII/XIX wieku. Tabernakulum w ołtarzu głównym pochodzi z połowy XVII wieku.

Od 300 lat trwa w Mokrem kult Maryi za sprawą słynącego łaskami obrazu Matki Bożej Mokrzańskiej, który jest umieszczony w ołtarzu głównym świątyni. Obraz przedstawia moment koronacji Maryi. Został on ofiarowany kościołowi przy okazji renowacji budowli w 1650 roku przez rodzinę Białachowskich. Niedługo został otoczony kultem, którego prekursorami byli miejscowi proboszczowie, między innymi ksiądz Tomasz Poniatowski. W związku z tym świątynia obdarzona została odpustami: w 1759 roku przez papieża Klemensa XIII, natomiast w 1888 roku przez Leona XIII. Trwający do dnia dzisiejszego kult maryjny jest udokumentowany zapisami uzdrowień (także współczesnych) oraz uzyskanych łask. Wyrażają się one pozostawionymi w kościele wotami, których znajduje się tutaj około 200[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2022-03-26].
  2. Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP w Mokrem gm. i pow. Grudziądz [online], Oficjalna strona odznaki krajoznawczej województwa kujawsko-pomorskiego [dostęp 2022-03-26].