Kościół San Rocco w Wenecji

Kościół San Rocco w Wenecji
*Chiesa di San Rocco a Venezia*
	kościół rektorski
	; Fasada kościoła
Państwo	Włochy
Miejscowość	Wenecja
Adres	Campo San Rocco, 3052, 30125 Venezia VE, Italia
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	Kościół łaciński
	Patriarchat Wenecji
Wezwanie	św. Rocha
Wspomnienie liturgiczne	16 sierpnia
	Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie	św. Rocha
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1489
Data zakończenia budowy	1508
Dane świątyni
Styl	renesansowy
Architekt	Pietro Bon, Giovanni Antonio Scalfarotto, Bernardino Maccaruzzi
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
Kopuła; • liczba kopuł	; 1
Ołtarz; • liczba ołtarzy	; 5
Liczba naw	1
Dzwonnica; • typ dzwonnicy	; kampanila
	Położenie na mapie Włoch Kościół San Rocco w Wenecji
	Położenie na mapie Wenecji Euganejskiej Kościół San Rocco w Wenecji
	Położenie na mapie Wenecji Kościół San Rocco w Wenecji
	45°26′13,02″N 12°19′30,83″E/45,436950 12,325231
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Kościół San Rocco (wł. chiesa di San Rocco, pl. kościół św. Rocha) – rzymskokatolicki kościół w Wenecji w dzielnicy (sestiere) San Polo. Administracyjnie należy do Patriarchatu Wenecji. Jest kościołem rektorskim w parafii Santa Maria Gloriosa dei Frari^[1].

Jest jednym z pięciu weneckich kościołów wotywnych, obok San Giobbe, San Sebastiano, Il Redentore i Santa Maria della Salute.

Wśród zgromadzonych w jego wnętrzu dzieł sztuki wyróżniają się obrazy Jacopa Tintoretta, przedstawiające sceny z życia patrona świątyni.

Historia

Kościół św. Rocha jest jednym z pięciu weneckich kościołów wotywnych, obok San Giobbe, San Sebastiano, Il Redentore i Santa Maria della Salute^[2]. Jest jednocześnie jedynym weneckim kościołem konfraterskim, zaprojektowanym również jako sanktuarium swego tytularnego patrona^[3]. Został zbudowany w latach 1489–1508 przez Pietra Bona dla Bractwa św. Rocha, wraz z jego siedzibą po prawej stronie fasady. Bractwo zostało założone w 1478 roku, roku zarazy, przez grupę prominentnych rodów^[4]. Pierwszą swoją siedzibę miało w kościele San Zulian, a następnie w bazylice Santa Maria Gloriosa dei Frari^[5]. Rozwijało się po przeniesieniu do Wenecji w 1485 roku z Voghery szczątków świętego^[4], które od 1520 roku spoczywają w monumentalnym ołtarzu głównym^[3]. Obecność relikwii miała pomagać biednym i chorym, a zwłaszcza ofiarom zarazy. Wygląd pierwotnego kościoła ukazuje mapa Jacopo de’ Barbari oraz rycina Carlevarijsa. Obszernej przebudowy, wymuszonej groźbą zawalenia się konstrukcji, dokonał w 1725 roku Giovanni Antonio Scalfarotto pozostawiając z kościoła Bona tylko apsydę, boczne drzwi (przestawione) i jedno z okien. Po epidemii z lat 1575/1576 doża i Serenissima Signoria odwiedzili kościół w dniu jego patrona, aby podziękować za jego wstawiennictwo. Fasada, wzniesiona w latach 1765–1771 przez Giorgia Fossatiego i Bernardina Maccaruzziego, nawiązuje swym wyglądem do fasady scuoli^[4].

Architektura

Fasada

Monumentalna fasada kontrastuje ze skromnym wyglądem położonej obok Scuoletty San Rocco^[6]. Pierwotnie utrzymana była w stylu Maura Codussiego. Jest podzielona na trzy części pilastrami, podtrzymującymi belkę, wzdłuż której biegł niegdyś napis „SU (M) MO ET EXCELSO DEO DEVOTA, H (A) EC SCOLA PIE VIVIT ET SANCTO ROCHO HIC IACENTI EIUS PATRONO MCCCCLXXXXIIII ”, umieszczony obecnie u podstawy z prawej strony kościoła. Portal, ozdobiony na ościeżach zwojami akantu, ptakami i innymi symbolicznymi wyobrażeniami w stylu lombardzkim, został zwieńczony zaokrągloną lunetą^[5]. Zdobiące fasadę posągi przedstawiają czterech weneckich świętych: Wawrzynca Iustinianiego, pierwszego patriarchę Wenecji, Grzegorza Barbarigo, biskupa Padwy i kardynała, Piotra Orseolo, dożę w latach 976–978 i Gerarda Sagredo, który został patronem Węgier^[4]. W górnej fasady widnieje płaskorzeźba Św. Roch pomagający chorym dłuta Giovanniego Marii Morlaitera^[7].

Kampanila

Kampanila została zbudowana przez Bona w 1494 roku. Jest wysoka na 29 metrów i ma zestaw dzwonów uruchamianych ręcznie.

Wnętrze

Giovanni Antonio Scalfarotto tylko częściowo zmienił wnętrze, gdzie zwłaszcza kaplice boczne zachowały swój XV/XVI-wieczny wystrój^[6].

Prezbiterium

Najważniejszym artystycznie elementem wnętrza jest prezbiterium, w którym dominuje monumentalny ołtarz główny z relikwiami św. Rocha. Na ścianach bocznych wyróżniają się płótna Jacopa Tintoretta^[3]: Św. Roch uzdrawia dotkniętych zarazą, Św. Roch uzdrawia zwierzęta, Św. Roch w więzieniu pocieszany przez anioła i Św. Roch na pustyni^[8]. Freski na sklepieniu kopuły namalował Giuseppe Angeli^[4].

Wystrój
Ołtarz główny
Relikwiarz św. Rocha
Giuseppe Angeli, Przemienienie Pańskie
Giuseppe Angeli, freski na kopule

Obrazy Tintoretta
Św. Roch uzdrawia dotkniętych zarazą
Św. Roch dotknięty zarazą
Św. Roch uzdrawia zwierzęta
Św. Roch w więzieniu pocieszany przez anioła

Nawa

Okazałe, wielkowymiarowe panele Giovanniego Antonia Fumianiego widnieją na lewej ścianie i suficie nawy. Obraz Św. Krzysztof i św. Marcin na koniu namalował Il Pordenone. Płótno Chrystus przy sadzawce Bethesdy, umieszczone na południowej ścianie nawy jest dziełem Jacopa Tintoretta^[4]. Kolejne jego obrazy znajdują się po obu stronach organów: Św. Roch przed obliczem papieża (po lewej stronie) i Zwiastowanie (po prawej)^[8].

Przypisy

↑ Le Chiese delle Diocesi italiane: Chiesa di San Rocco. chieseitaliane.chiesacattolica.it. [dostęp 2020-02-23]. (wł.).
↑ Avery 1966 ↓, s. 114 –115.
↑ ^a ^b ^c Fondo Ambiente Italiano: Chiesa di San Rocco. fondoambiente.it. [dostęp 2020-02-23]. (wł.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Jeff Cotton: San Rocco. churchesofvenice.co.uk. [dostęp 2020-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-18)]. (ang.).
↑ ^a ^b Venezia Unica – The official tourism website of the City of Venice: Chiesa di San Rocco. events.veneziaunica.it. [dostęp 2020-02-23]. (wł.).
↑ ^a ^b Zucchoni 1993 ↓, s. 60.
↑ ARTE.it: Chiesa di San Rocco. arte.it. [dostęp 2020-02-23]. (wł.).
↑ ^a ^b Stefańska 1980 ↓, s. 119.

Bibliografia

Harold Avery. Plague churches, monuments and memorials. „Proceedings of the Royal Society of Medicine Journal”. Nr 1. 59 (2), February 1966. SAGE Publications. PMID: 5906745. (ang.).
Danuta Stefańska: Wenecja i okolice. Przewodnik turystyczny. Wyd. I. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1980.
Guido Zucchoni: Venezia: guida all'architettura. Lupatoto: Arsenale Editrice, 1993. ISBN 978-88-7743-129-5. (wł.).

[Chiese-1] Le Chiese delle Diocesi italiane: Chiesa di San Rocco. chieseitaliane.chiesacattolica.it. [dostęp 2020-02-23]. (wł.).

[CITEREFAvery1966114_–115-2] Avery 1966 ↓, s. 114 –115.

[FAI-3] Fondo Ambiente Italiano: Chiesa di San Rocco. fondoambiente.it. [dostęp 2020-02-23]. (wł.).

[Cotton-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Jeff Cotton: San Rocco. churchesofvenice.co.uk. [dostęp 2020-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-18)]. (ang.).

[Venezia_Unica-5] Venezia Unica – The official tourism website of the City of Venice: Chiesa di San Rocco. events.veneziaunica.it. [dostęp 2020-02-23]. (wł.).

[CITEREFZucchoni199360-6] Zucchoni 1993 ↓, s. 60.

[ARTE.it-7] ARTE.it: Chiesa di San Rocco. arte.it. [dostęp 2020-02-23]. (wł.).

[CITEREFStefańska1980119-8] Stefańska 1980 ↓, s. 119.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]