Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i św. Andrzeja Apostoła w Końskowoli
nr rej. A/949[1] z dnia 15.05.1987 | |||||||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||||||
elewacja frontowa | |||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||
parafia | |||||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Końskowola | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu puławskiego | |||||||||||||||||
51°24′33,05″N 22°03′08,09″E/51,409181 22,052247 |
Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i świętego Andrzeja Apostoła – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Kazimierz Dolny archidiecezji lubelskiej.
Świątynia ufundowana została w połowie XVI wieku przez Andrzeja Tęczyńskiego, wojewodę lubelskiego i kasztelana krakowskiego. Jej dzieje są jednak starsze: pierwszy, drewniany kościół pod wezwaniem Znalezienia Krzyża Świętego został wzniesiony w końcu XIV wieku. Według tradycji, murowane prezbiterium zostało wybudowane w 1442 roku i ufundowane przez Jana Konińskiego. Relikty murowanej świątyni z XV wieku zostały znalezione w maju 2010 roku, w trakcie prac renowacyjnych. Dzięki przebudowie, którą zlecił około 1670 roku marszałek wielki koronny Stanisław Herakliusz Lubomirski i prowadził Tylman z Gameren, kościół otrzymał kształt trójnawowej bazyliki. Kolejna przebudowa, prowadzona w I połowie XVIII wieku i zlecona przez Elżbietę Helenę Sieniawską a później przez Augusta Aleksandra Czartoryskiego i jego małżonkę Zofię Czartoryską z Sieniawskich nadała kościołowi obecną formę.
Ołtarz główny został wykonany w I połowie XVIII wieku w warsztacie braci Hoffmann. W ołtarzu głównym jest umieszczony krucyfiks z XVII wieku. Ambona zwieńczona jest rzeźbą wykonaną w warsztacie braci Hoffmann. Tablica z herbem hrabiowskim Tęczyńskich, wmurowana w ścianę prezbiterium przypomina o założycielu miasta Końskowola, wspomnianym wyżej Andrzeju Tęczyńskim. W krypcie pod kaplicą południową znajduje się nagrobek Zofii z Opalińskich, księżnej Lubomirskiej, zaprojektowany przez Tylmana z Gameren. W krypcie pod kaplicą północną pochowani są rodzice księżnej - Izabela z Tęczyńskich i Łukasz Opaliński młodszy, marszałek nadworny koronny[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2015-10-24] .
- ↑ Kościół farny. Towarzystwo Ochrony Dziedzictwa Kulturowego "Fara końskowolska". [dostęp 2015-10-24]. (pol.).
- Architektura I Rzeczypospolitej (województwo lubelskie)
- Fundacje kościelne Tęczyńskich herbu Topór
- Świątynie pod wezwaniem Znalezienia Krzyża Świętego
- Architektura barokowa w województwie lubelskim
- Świątynie pod wezwaniem św. Andrzeja Apostoła
- Zabytkowe kościoły w powiecie puławskim
- Kościoły rzymskokatolickie w Końskowoli
- Zabytki nieruchome w Końskowoli