Kosz (wojsko)
Kosz (z tur. kosz – obóz, wojsko[1]) – nazwa głównego obozu tatarskiego zakładanego podczas łupieżczych wypraw wojennych; także jego dowództwo (komenda) oraz oddział związany operacyjnie z obozem[2].
Zygmunt Gloger wywodził tę nazwę z tur. koç, spolszczonego jako „koczowisko”. Kosz, czyli główny tabor strzeżony na ogół przez ok. 2/3 sił uczestniczących w wyprawie, był miejscem, do którego poszczególne czambuły odsyłały zdobyty podczas napaści jasyr oraz pozostałe łupy.
Kozaczyzna
[edytuj | edytuj kod]Później także przyjęta przez Kozaków zaporoskich nazwa dla określenia obozu warownego, budowanego w trakcie wypraw wojennych. Koszem na Ukrainie nazywano też samą Sicz zaporoską (stąd funkcja atamana koszowego), a nawet tamtejsze warownie i umocnione strażnice („zamki”), chroniące przed tatarskimi napadami. Należały do nich Biała Cerkiew, Bar, Humań, Czerkasy, Kudak, Niemirów, Trechtymirów[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mała encyklopedia wojskowa. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970, t. 2, s. 104
- Zygmunt Gloger: Encyklopedia staropolska ilustrowana. Warszawa: Piotr Laskauer, 1902, t. III, s. 90