Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Toszku
 A/341/60 z dnia 07.03.1960 r.[1]
| |||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||
.JPG)
| |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Toszka  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu gliwickiego  | |||||||||||||
Położenie na mapie gminy Toszek  | |||||||||||||
 50°27′19,28″N 18°30′58,88″E/50,455356 18,516356
| |||||||||||||
Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej – rzymskokatolicka świątynia parafialna parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Toszku.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Dzisiejszy kościół zbudowano w 1456 r., po pustoszących najazdach husytów. Powstał on na gruzach kościoła z 1165 r. pw. św Piotra. W latach 1713-1715 baron Jan Dietrich von Peterwaldski dokonał znacznej przebudowy świątyni w stylu barokowym. Od czasu, kiedy papież Klemens XIII w 1762 r. założył przy toszeckim kościele parafialnym jedno z nielicznych w świecie bractw poświęconych Sercu Jezusowemu - Bractwo Czcicieli Najświętszego Serca Pana Jezusa, Toszek stał się miejscowością pielgrzymkową. Stąd też drugim wezwaniem kościoła jest Najświętsze Serca Pana Jezusa. W połowie XVII w. kościół posiadał sześć bocznych ołtarzy i był znanym miejscem pątniczym na Śląsku. Po I wojnie światowej odlano dla kościoła 3 nowe dzwony.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Kościół parafialny jest budowlą barokową z kamienia łamanego, ze sklepieniami, mozaikami i 7 ołtarzami. Trzynawowy, z wąskimi nawami bocznymi, oddzielonymi od nawy środkowej pilastrami. Nad zakrystią znajduje się loża kolatorska, wnętrze późnobarokowe z 1 ćwierci XVIII wieku.
Przy szczycie kościoła zamieszczone jest motto: "Non est hic aliud nisi domus Dei, et porta coeli" - Nic tu nie jest innego jedno dom Boży i brama niebieska (Rdz 28, 17).
Organy[edytuj | edytuj kod]
Organy zostały zbudowane w 1844 roku przez wrocławskiego organmistrza Moritza Roberta Müllera. Posiadają wiatrownice klapowo-zasuwowe. Do marca 2010 roku nie nadawały się do użytku przez swój zły stan. W marcu 2010 roku rozpoczęto generalny remont, który zakończył się w styczniu 2012 roku. Remont oraz rekonstrukcję wykonała firma mgr. inż. Olgierda Nowakowskiego z Zabrza, a nowe piszczałki prospektowe – firma Adama Olejnika. Renowację szafy oraz prospektu wykonała firma Pracownia Konserwacji Zabytków – Grażyna Szczerbińska. Instrument poświęcono w niedzielę 13 listopada 2011 r. Ostateczny odbiór organów został dokonany 30 stycznia 2012 roku. Konsultantem remontu był prof. Julian Gembalski[2].
Dyspozycja instrumentu:
| Manuał I | Manuał II | Pedał |
|---|---|---|
| Hauptwerk | Oberwerk | PEDAL |
| 1. Bordun 16’ | 1. Salicet 8` | 1. Violon 16’ |
| 2. Principal 8’ | 2. Portunalflaut 8’ | 2. Principalbass 8’ |
| 3. Rohrflaut 8’ | 3. Flaut major 8’ | 3. Principal 4’ |
| 4. Gemshorn 8’ | 4. Flaut travers 4’ | |
| 5. Principal 4’ | 5. Violini 2’ | |
| 6. Quint 3’ | ||
| 7. Superoctav 2 | ||
| 8. Mixtur 4-5 fach |
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Widok z frontu -
Widok ogólny kościoła -
Ołtarz główny
.JPG)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ Toszek ( Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej ) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2024-01-25] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Informacje na stronie diecezji gliwickiej. kuria.gliwice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-19)].