Krótkogłowiec Kirka
Scolecomorphus kirkii[1] | |||
Boulenger, 1883 | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
krótkogłowiec Kirka | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
Zasięg występowania | |||
Krótkogłowiec Kirka[3] (Scolecomorphus kirkii) – gatunek płaza beznogiego z rodziny Scolecomorphidae występujący w Afryce Równikowej. Dorasta do 463 mm długości i cechuje się bardzo mobilnym okiem przyczepionym do czułka. Zasiedla lasy tropikalne oraz obszary rolne, w których kopie nory i żywi się bezkręgowcami. Gatunek najmniejszej troski (LC) w związku z szerokim zasięgiem występowania, dużą populacją, a także wysoką tolerancją na zmiany środowiskowe.
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Największy gatunek rodzaju Scolecomorphus, dorosłe osobniki osiągają 215–463 mm długości[4]. Grzbiet ma ubarwienie koloru lawendowoszarego, barwa ta rozciąga się na boki ciała, brzuch ma kolor kremowy lub cielisty[4]. Czubek i boki głowy ciemne, obecny natomiast jasny obszar wzdłuż czułków[4]. Oko S. kirkii znajduje się na czułku i razem z nim może być wysuwane poza czaszkę[5]. Jest to tym samym kręgowiec z najbardziej mobilnym narządem wzroku[5].
Zasięg występowania, siedliska i zachowania[edytuj | edytuj kod]
Występuje we wschodniej Afryce Równikowej – w górach Malawi, Tanzanii i Mozambiku na wysokościach bezwzględnych powyżej 1000 m n.p.m.[4][2] Odnotowywano również osobniki występujące na mniejszych wysokościach – do 500 m n.p.m.[2] Zasięg występowania wynosi 232 358 km²[2]. Zasiedla głównie gleby i ściółki lasów tropikalnych, obszarów rolnych i plantacji owoców[4]. Gatunek ten kopie nory, żywi się bezkręgowcami[4]. S. kirkii jest żyworodny[4].
Status[edytuj | edytuj kod]
Gatunek najmniejszej troski (LC) w związku z dość szerokim zasięgiem występowania, potencjalnie dużą populacją oraz tolerancją na zmiany środowiskowe. Lokalnie mogą mu zagrażać wylesianie oraz rolnictwo intensywne. Sprzedawany jest również sporadycznie jako zwierzę domowe[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Scolecomorphus kirkii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e Scolecomorphus kirkii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Funkcje życiowe, [w:] Andrzej Trepka, Ilustrowana encyklopedia ptaków, Arystoteles, 2007, s. 51, ISBN 978-83-60910-16-0 [dostęp 2021-08-26] .
- ↑ a b c d e f g AmphibiaWeb – Scolecomorphus kirkii [online], amphibiaweb.org [dostęp 2020-08-17] .
- ↑ a b Praca zbiorowa, Płazy – Amphibia, [w:] Czesław Błaszak (red.), Zoologia Tom 3 Część 1 Szkarłupnie – płazy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2015, s. 512, ISBN 978-83-01-18277-9.