Kraskówka azjatycka
Eurystomus orientalis[1] | |
(Linnaeus, 1766) | |
![]() | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Podgromada | |
Infragromada | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
kraskówka azjatycka |
Synonimy | |
| |
Podgatunki | |
zobacz opis w tekście | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
![]() | |
Zasięg występowania | |
![]() tylko w sezonie lęgowym występuje przez cały rok |
Kraskówka azjatycka[4] (Eurystomus orientalis) – gatunek średniego ptaka z rodziny krasek (Coraciidae). Występuje w południowych Indiach, południowo-wschodniej i wschodniej Azji, Indonezji, północnej, wschodniej i południowo-wschodniej Australii, na Nowej Gwinei, Archipelagu Bismarcka i Wyspach Salomona. Nie jest zagrożona. Wyróżnia się 10–12 podgatunków.
- Wygląd
- Ma dużą głowę i długie skrzydła, ogólnie jest krępa. Na końcu pomarańczowego dzioba znajduje się czarna plama. Gardło jest niebieskie, opalizujące. Od dzioba aż do karku ciągnie się czarny kolor. Poza ciemnoniebieskim, w niektórych miejscach prawie czarnym ogonem i takimi samymi lotkami z białym paskiem jest niebieska. Młode ptaki mają kolory mniej intensywne i mają żółty dziób.
- Wymiary
- długość ciała: 27–32 cm
- rozpiętość skrzydeł: 51–56 cm
- masa ciała: 111–215 g
- Zachowanie
- Poluje w powietrzu, z czubka drzewa, zazwyczaj późnym popołudniem i wieczorem. Może czatować w parach albo sama, ale czasami gromadzi się w większych grupach w miejscach rójki owadów.
- Głos
- Trajkotliwe i ostre „kek-ek-ek-ek-ek-k-k-k”.
- Pożywienie
- Duże owady latające. Głównie chrząszcze, ale czasami świerszcze, cykady, rośliniarki i termity. Na ziemi poluje na jaszczurki.
- Lęgi
- Wyprowadza 1 lęg, Składa 3–5 jaj, inkubacja trwa 22–23 dni. Młode potrafią latać w wieku ok. 25 dni.
- Podgatunki
Wyróżnia się od 10[2][5] do 12[6] podgatunków E. orientalis:
- E. o. cyanocollis Vieillot, 1819 syn. E. o. calonyx Sharpe, 1890 – Himalaje przez Chiny po południowo-wschodnią Syberię, Półwysep Koreański i Japonię; zimuje na południe od zasięgu letniego aż po Wielkie Wyspy Sundajskie.
- E. o. orientalis (Linnaeus, 1766) – południowe Himalaje do Indochin, Półwysep Malajski, Sumatra, Jawa, Borneo i Filipiny; zimuje na południe i wschód po północny Celebes i Moluki
- E. o. laetior Sharpe, 1890 – południowo-zachodnie Indie
- E. o. gigas Stresemann, 1913 – południowe Andamany
- E. o. irisi Deraniyagala, 1951 – Sri Lanka
- E. o. oberholseri Junge, 1936 – Simeulue (na północny zachód od Sumatry)
- E. o. pacificus (Latham, 1802) – Małe Wyspy Sundajskie, północna i wschodnia Australia; południowe populacje na zimę odlatują na północ aż po Nową Gwineę i archipelagi na zachód od niej (tzw. Wallacea)
- E. o. waigiouensis Elliot, 1871 – Nowa Gwinea i sąsiednie wyspy, m.in. Yapen, Karkar, Umboi, Wyspy Trobrianda, Wyspy d’Entrecasteaux, Luizjady
- E. o. crassirostris Sclater, 1869 – Archipelag Bismarcka
- E. o. solomonensis Sharpe, 1890 – Wyspy Salomona
- E. o. connectens Stresemann, 1913 – południowy Celebes, Wyspy Sula, Małe Wyspy Sundajskie
Według najnowszych badań przeprowadzonych w oparciu o sekwencjonowanie DNA do gatunku E. orientalis należałoby także zaliczyć takson uznawany obecnie przez systematyków za osobny gatunek – kraskówkę lazurową Eurystomus azureus[7], która zamieszkuje Moluki Północne[5][6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Eurystomus orientalis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b Fry, H. & Boesman, P.: Oriental Dollarbird (Eurystomus orientalis). W: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2019. [dostęp 2019-11-23].
- ↑ Eurystomus orientalis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Coraciidae Rafinesque, 1815 - kraski - Rollers (wersja: 2019-10-10). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-11-24].
- ↑ a b F. Gill & D. Donsker (red.): Rollers, ground rollers, kingfishers (ang.). IOC World Bird List: Version 9.2. [dostęp 2019-11-23].
- ↑ a b D. Lepage: Dollarbird or Purple Roller Eurystomus [orientalis or azureus] (= Eurystomus orientalis) (Linnaeus, 1766) (ang.). W: Avibase - Światowa baza danych ptaków [on-line]. [dostęp 2019-11-24].
- ↑ Ulf S. Johansson, Martin Irestedt, Yanhua Qub, Per G.P. Ericson. Phylogenetic relationships of rollers (Coraciidae) based on complete mitochondrial genomes and fifteen nuclear genes. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 126, s. 17–22, 2018. DOI: 10.1016/j.ympev.2018.03.030 (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- D. Chandler, D. Couzens, E. Dunn, J. Elphic, R. Hume i inni: Fakty o zwierzętach świata: Ptaki. Multico, 2008. ISBN 978-83-7073-583-8.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i materiały multimedialne (ang.). W: eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-06-04].