Przejdź do zawartości

Krzyż Hiszpanii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Krzyż Hiszpanii
Spanienkreuz
Awers
Awers Srebrnego Krzyża z mieczami
Awers
Awers Brązowego Krzyża z mieczami
Baretka
Baretka Krzyża Hiszpanii z Mieczami
(umowna – ogólna)
Baretka
Baretka Krzyża Hiszpanii
(umowna – ogólna)
Baretka
Baretka Krzyża Honorowego dla Osieroconych
Ustanowiono

14 kwietnia 1939

Wydano

26 056

Powyżej

Krzyż Honorowy

Poniżej

Krzyż Bałtycki

Krzyż Hiszpanii (Krzyż Hiszpański; niem. Spanienkreuz) – niemieckie odznaczenie wojskowe.

Krzyż został ustanowiony rozporządzeniem Adolfa Hitlera z dnia 14 kwietnia 1939 roku[1] dla nagrodzenia żołnierzy walczących w ramach Legionu Condor w hiszpańskiej wojnie domowej.

Zasady nadawania

[edytuj | edytuj kod]

Krzyż został ustanowiony w trzech klasach – złotej, srebrnej i brązowej, a każda z nich posiada dwie wersje – złota z mieczami i brylantami oraz z mieczami, srebrna z mieczami i bez mieczy, brązowa z mieczami i bez mieczy.

Krzyże z mieczami był nadawany żołnierzom Legionu Condor oraz marynarzom Kriegsmarine uczestniczącym w bezpośrednich walkach. Przy czym:

  • Złoty z mieczami i brylantami – nadawany był za szczególne i wzorowe wykonywanie zadań bojowych. Nadano 28 krzyży.
  • Złoty z mieczami – za wykazane męstwo i odwagę w walce. Nadano 1126 krzyży.
  • Srebrny z mieczami – za udział w walce mającej decydujące znaczenie dla losów wojny. Nadano 8304 krzyże.
  • Brązowy z mieczami – za udział w walce. Nadano 8462 krzyże.

Krzyż bez mieczy był nadawany żołnierzom, marynarzom i osobom cywilnym, które przez co najmniej trzy miesiące współdziałały z Legionem Condor lub marynarką wojenną na terenie Hiszpanii, lecz nie brały udziału w bezpośrednich walkach. Nadano 327 Srebrnych i 7869 Brązowych Krzyży bez mieczy.

Krzyż był nadawany w latach 1939–1940 i łącznie nadano 26 056 krzyży.

Opis odznaki

[edytuj | edytuj kod]
Krzyż Honorowy dla Osieroconych przez żołnierzy poległych w Hiszpanii

Odznakę stanowi krzyż typu maltańskiego. Na awersie, w środku krzyża znajduje się swastyka a między ramionami krzyża orzeł trzymający w szponach swastykę (symbol Luftwaffe). Identyczny kształt miał Krzyż Honorowy dla Osieroconych przez żołnierzy poległych w Hiszpanii (niem. Ehrenkreuz für Hinterbliebene Deutscher Spanienkämpfer), wykonany z żelaza. Zawieszany był na wstążce koloru czarnego, po której bokach były paski w kolorach: białym, następnie czerwonym, żółtym, czerwonym (tj. kolorach flagi Hiszpanii) i znowu białym. Krzyż z mieczami miał dodatkowo dwa skrzyżowane w środku miecze z klingami skierowanymi ku górze. Rewers był gładki, z mocowaniem typu agrafki. Noszony był bezpośrednio na bluzie na piersi po prawej stronie.

Odznaczenie nie miało baretki (wyjątek stanowił Krzyż Honorowy dla Osieroconych). W 1957, w RFN wprowadzono baretki dla weteranów wojny hiszpańskiej, odznaczonych Krzyżem Hiszpanii, a nadal służących w Bundeswehrze. Wykonane były ze wstążki Krzyża Honorowego dla Osieroconych, lecz uzupełnione metalowymi miniaturkami odznaki Krzyża (z mieczami i bez nich) w formie zdenazyfikowanej (bez swastyk).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Opublikowane w Dzienniku Urzędowym Rzeszy nr 139, str. 1359 z 1939 roku.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Боевые награды Германии. 1933-1945. Хобби пресс, 2002, s. 34–35. ISBN 5-902325-01-3. (ros.).