Książęce Hrabstwo Gorycji i Gradyski

Gefürstete Grafschaft Görz und Gradiska Książęce Hrabstwo Gorycji i Gradyski
1754–1809 1849–1918
Flaga Gorycji i Gradyski Herb Gorycji i Gradyski
Język urzędowy	niemiecki
Stolica	Gorycja
Ustrój polityczny	monarchia
Ostatnia głowa państwa	książęcy hrabia Karol I Habsburg
Powierzchnia  • całkowita	2918 km² km²
Liczba ludności (1910)  • całkowita   • narody i grupy etniczne	261 721 Słoweńcy 60%, Włosi 38%, Niemcy austriaccy 2%
Data powstania	4 marca 1754
Religia dominująca	katolicyzm
Gorycja i Gradyska (zielony) na tle Pobrzeża Austriackiego

Książęce (Uksiążęcone) Hrabstwo Gorycji i Gradyski (niem. Gefürstete Grafschaft Görz und Gradiska) – księstwo Świętego Cesarstwa Rzymskiego od 1754, następnie prowincja i kraj koronny Cesarstwa Austriackiego. W latach 1815–1849 wchodził w skład austriackiego Królestwa Ilyrii. Łącznie wraz z Triestem, Istrią był zaliczany w jeden kraj koronny zwany Pobrzeżem Austriackim. Siedzibą Namiestnika był Triest.

Historia

Powstało w 1754 roku z połączenia dwóch książęcych hrabstw Monarchii habsburskiej: Gorycji i Gradyski. W latach 1809–1815 Gorycja i Gradyska zostały należały do francuskich Prowincji Iliryjskich. Zostały ostatecznie przydzielone Austrii na mocy decyzji kongresu wiedeńskiego w 1815. Zostały wówczas włączone do austriackiego Królestwa Ilirii. Od 1849 po likwidacji królestwa, Gorycja i Gradyska stały się częścią Pobrzeża austriackiego. W 1860 powstał kraj koronny – Książęce Hrabstwo Gorycji i Gradyski. Istniał on do końca monarchii austro-węgierskiej w 1918.

Kraj koronny

Powierzchnia kraju wynosiła 2918 km kw., ludność w 1900 – 252 338, w 1910 – 261 721 osób. Stolicą kraju była Gorycja (Görz), kraj dzielił się na 6 powiatów: Gorycja-Miasto, Gorycja, Gradyska, Monfalcone, Sežana, Tolmin.

Skład narodowościowy (w 1910)

• Słoweńcy 60%
• Włosi 38%
• Niemcy austriaccy 2%

Bibliografia

• Henryk Batowski Rozpad Austro-Węgier 1914-1918, wydanie II poprawione i uzupełnione, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1982, ​ISBN 83-08-00581-0​.
• Henryk Wereszycki Historia Austrii, wydanie drugie poprawione i uzupełnione, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław 1986, ​ISBN 83-04-01680-X​.
• TeofilT. Lijewski TeofilT., Austria, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, ISBN 83-01-05164-7, OCLC 835860669 .