Lachnellula calyciformis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lachnellula calyciformis
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

Lachnaceae

Rodzaj

Lachnellula

Gatunek

Lachnellula calyciformis

Nazwa systematyczna
Lachnellula calyciformis (P. Karst.) Dennis
Phytopath. Z. 53: 124 (1965)

Lachnellula calyciformis (P. Karst.) Dennis – gatunek grzybów z klasy patyczniaków (Helotiales)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lachnellula, Lachnaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1786 r. August Johann Georg Karl Batsch nadając mu nazwę Helvella calyciformis. Obecną nazwę nadał mu w 1965 r. C.G Dharne[1]. Pozostałe synonimy.:

  • Dasyscyphus calyciformis (Batsch) Rehm 1893
  • Helotium calyciforme (Batsch) Wettst. 1886
  • Octospora calyciformis (Batsch) Timm 1788
  • Peziza calyciformis (Batsch) Willd. 1787[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Teleomorfa

Na podłożu tworzy pojedynczo lub w grupach, półsiedzące apotecja na krótkich trzonkach. Osiągają średnicę do 2,5 mm. Młode apotecja są kuliste i rozszerzają się podczas wilgotnej pogody, tworzące miseczkowaty owocnik. Ekscypulum w okresie dojrzałości średniej grubości, z zewnątrz mięsiste lub płowożółte. Tarczka owocnika koloru pomarańczowego do pomarańczowo-żółtego[3].

Zewnętrzna warstwa ekscypulum typu „textura epidermoidea”, utworzona przez raczej nieregularnie ułożone strzępki o średnicy około 3–5 µm i długości 11 µm. Strzępki trzonka typu „textura intricata”, luźno splecione, cienkościenne. Hymenium pomarańczowa do pomarańczowożółtego, składające się z worków i parafiz. Worki 50–63 × 4–5,5 µm, cylindryczne do cylindrycznie maczugowatych z ośmioma askosporami. Otwory worka nieamyloidalne. Askospory ułożone w workach skośnie jednoszeregowo, elipsoidalne lub wrzecionowato elipsoidalne, 4–7,5 × 2,5–3,5 µm. Parafizy nitkowate, przewyższające worki, o wierzchołkach. Mają rozmiar 60–70 × 1,5 µm. Włoski cylindryczne, z przegrodami, o drobnoziarnistej powierzchni, osiągające średnicę 3–4 µm[3].

Anamorfa

Na 2% agarze z ekstraktem słodowym grzyb tworzy białą, watowatą grzybnię o średnim tempie wzrostu. Anamorfa tworzy się po 40–50 dniach. Mikrokonidia rozwijają się w labiryntowych zagłębieniach o barwie żółtej do pomarańczowożółtej, samotnie lub w małych grupach. Konidia powstają na pionowo rozgałęzionych, szydłowatych konidioforach. Są jednokomórkowe, szkliste, podłużnie eliptyczne. Rozmiar 2–3,5 × 1 µm, konidiofory 10–15 × 1,5 µm[3].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Podano występowanie Lachnellula calyciformis w Ameryce Północnej, Europie, Azji i na Nowej Zelandii[4]. W Polsce M.A Chmiel w 2006 r. przytoczyła 6 stanowiska[5], w następnych latach podano dalsze[6]. Najbardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].

Nadrzewny grzyb saprotroficzny występujący na martwych gałęziach jodły. sosny i świerka[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-26].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-03-26].
  3. a b c Chandrashekar Ganesh Dharne, Taxonomic investigations on the discomycetous genus Lachnellula Karst, 1964 [dostęp 2023-03-26] (ang.).
  4. Występowanie Lachnellula calyciformis na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-03-26].
  5. a b Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-20].
  7. Aktualne stanowiska Lachnellula calyciformis w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-26].