Leon Rzewuski (1808–1869)
Leon Hermenegild Aleksander | |
Leon Rzewuski, ok. 1860 r. | |
Krzywda | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Żona |
Taida Małachowska |
Odznaczenia | |
Leons (Leon) Rzewuski herbu Krzywda (ur. 13 kwietnia 1808 w Wiedniu, zm. 21 października 1869 w Krakowie) – hrabia, polski ekonomista i publicysta[1]. Ziemianin, właściciel dóbr Podhorce w Galicji, kapitan artylerii wojska polskiego podczas powstania listopadowego odznaczony krzyżem Virtuti Militari, kawaler maltański (w zakonie od 1863 roku), kawaler Honoru i Dewocji[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Wacława Seweryna i Aleksandry Franciszki, brat Stanisława, historyka filozofii.
Wychowywał się we Francji i Belgii. W 1824 wstąpił do Szkoły Wojskowej Aplikacyjnej w Warszawie, w 1827 był podporucznikiem. W czasie powstania listopadowego służył w sztabie generała Józefa Chłopickiego. Za bohaterską walkę pod Olszynka Grochowską odznaczony Złotym Krzyżem Virtuti Militari i awansowany na stopień kapitana. Po powstaniu powrócił do rodzinnego majątku w Podhorcach i zajął się publicystyką propagując ideologię chrześcijańskiego socjalizmu (uważał socjalizm za „naukę zastosowania Ewangelii do potrzeb ziemskich”)[3]. Wspierał rozwój Ossolineum, od 1848 wydawał we Lwowie gazetę Postęp, a w latach 50. pisał do krakowskiego Czasu. O sytuacji Kościoła na ziemiach polskich informował Stolicę Apostolską.
15 czerwca 1815 otrzymał austriacki tytuł hrabiego, potwierdzony 19 marca 1857, od 10 marca 1858 szambelan cesarski, a od 7 lipca 1863 Kawaler Honorowy Maltański[1].
14 lipca 1850 ożenił się z Taidą Małachowską, córką Ludwika Małachowskiego. Wobec braku potomków sprzedał rodzinne Podhorce księciu Władysławowi Sanguszce, archiwum rodzinne przekazał do Ossolineum oraz w ręce Adama Potockiego. Został pochowany obok brata Stanisława w krakowskim kościele kapucynów[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach Błękitny. Warszawa: 1908, s. 830-831.
- ↑ Jerzy Baranowski, Marcin Libicki, Andrzej Rottermund, Maria Starnawska, Zakon Maltański w Polsce, Warszawa 2000, s. 230.
- ↑ Ryszard Bender, Chrześcijanie w polskich ruchach demokratycznych XIX stulecia. Warszawa 1975, s. 136-142
- ↑ Anna Hanaka, "Leon Rzewuski-kustosz kolekcji w Podhorcach" [w:] "Muzealnictwo" nr 48 wyd. 2007 str. 68-77
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stefan Kieniewicz: Rzewuski Leons (Leon). Polski Słownik Biograficzny tom XXXIV/1. Zeszyt 140, 1992, s. 127-130.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Publikacje Leona Rzewuskiego w serwisie Polona.pl
- Absolwenci i studenci Szkoły Wojskowej Aplikacyjnej
- Polscy kawalerowie maltańscy
- Ludzie urodzeni w Wiedniu
- Odznaczeni Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari (powstanie listopadowe)
- Oficerowie powstania listopadowego
- Pochowani w kościele Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Krakowie
- Polscy hrabiowie Cesarstwa Austrii
- Rzewuscy herbu Krzywda
- Szambelanowie austriaccy
- Uczestnicy bitwy o Olszynkę Grochowską (1831)
- Urodzeni w 1808
- Zmarli w 1869