Leszczyny (powiat lipski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leszczyny
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

lipski

Gmina

Lipsko

Liczba ludności (2011)

53[2][3]

Strefa numeracyjna

48

Kod pocztowy

27-300[4]

Tablice rejestracyjne

WLI

SIMC

0628247[5]

Położenie na mapie gminy Lipsko
Mapa konturowa gminy Lipsko, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Leszczyny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Leszczyny”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Leszczyny”
Położenie na mapie powiatu lipskiego
Mapa konturowa powiatu lipskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Leszczyny”
Ziemia51°11′20″N 21°31′29″E/51,188889 21,524722[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Leszczyny – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie lipskim, w gminie Lipsko[5][6].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krępie Kościelnej[7].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wpisy dotyczące Leszczyn pojawiają się w księgach metrykalnych parafii Krępa Kościelna w 1851 r. (w dokumentach wieś figuruje pod nazwą Leszczyny-Kolonia). W końcu XIX w. Leszczyny przynależały administracyjnie do guberni radomskiej, powiatu iłżeckiego, gminy Wierzchowiska. Wieś liczyła 26 gospodarstw i 153 mieszkańców[8]. W drugiej połowie XIX w. we wsi osiedlali się koloniści niemieccy. W latach 20. XX w. w Leszczynach funkcjonowała jednoklasowa państwowa szkoła powszechna pod kierownictwem dyrektora Feliksa Kolbicza[9].

28 października 1942 r. żandarmeria niemiecka z Lipska zatrzymała we wsi sołtysa Stanisława Łaszczaka i Jana Zugaja[10]. Łaszczak został przetransportowany do obozu Auschwitz, gdzie zmarł w kwietniu 1943 roku[11]. Jan Zugaj został wywieziony do obozu na Majdanku w Lublinie[12]. Tego samego dnia o północy w związku z podejrzeniami o działalność partyzancką Niemcy rozstrzelali we wsi jeszcze 6 osób. Ofiarami byli: Jan Zawadzki, Marian Trzanek, Stanisław Wójcicki, Tadeusz Pawelczyk, Stefan Chamerski i Teofil Maj.

Egzekucja mieszkańców Leszczyn zbiegła się w czasie z wydarzeniami w Krępie Kościelnej, gdzie 28 października 1942 r. żandarmeria niemiecka rozstrzelała rodzinę Jana Tuźnika w odwecie za udzielenie schronienia partyzantowi Leopoldowi Dudkowi, ukrywającemu się wcześniej u rodziny Józefa Hołuja z Leszczyn. Niemcy rozstrzelali Jana i Józefę Tuźników oraz Anielę Dudek, których zwłoki zostały spalone razem z zabudowaniami należącymi do Tuźników. Zastrzelona została również Józefa Kawałek, a Leopold Dudek został wywieziony przez Niemców w nieznanym kierunku[13].

Przed II wojną światową wieś należała administracyjnie do województwa kieleckiego, powiatu starachowickiego, gminy Lipsko. W latach 1944-1975 znajdowała się w granicach województwa kieleckiego. W latach 1975–1998 należała do województwa radomskiego.

W Leszczynach znajduje się pomnik przyrody - sosna pospolita datowana na ok. 1800 r. (11 metrów wysokości, 300 cm obwodu)[14][15].

  • Leszczyny, figura z krzyżem z 1932 r.
    Leszczyny, figura z krzyżem z 1932 r.
  • Leszczyny, pomnik przyrody z ok. 1800 r.
    Leszczyny, pomnik przyrody z ok. 1800 r.
  • Leszczyny, krzyż z początku XX w.
    Leszczyny, krzyż z początku XX w.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 67499
  2. ↑ Wieś Leszczyny w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-06-04], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-03-06].
  4. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 647 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Opis parafii na stronie diecezji
  8. ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom V - wynik wyszukiwania - DIR [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  9. ↑ Szkolnictwo polskie w hołdzie narodowi amerykańskiemu na pamiątkę 150-lecia niepodległości Stanów Zjednoczonych [online], www.polska1926.pl, s. 97 [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  10. ↑ Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 304.
  11. ↑ Sąd Grodzki w Lipsku nad Wisłą (Sygn.1053) Court of the First Instance in Lipsko on Vistula RG-15.352M [online] [dostęp 2020-09-02].
  12. ↑ Wyniki wyszukiwania - Więźniowie - Państwowe Muzeum na Majdanku [online], www.majdanek.eu [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  13. ↑ “Chronicles of Terror”. Base of testimonies of the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor - Grodzicki Kazimierz [online], www.zapisyterroru.pl [dostęp 2020-07-09].
  14. ↑ Strategia rozwoju powiatu lipskiego na lata 2008-2020, s.24
  15. ↑ Pomniki przyrody - Inne rejestry publiczne - Biuletyn Informacji Publicznej Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie [online], bip.warszawa.rdos.gov.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Gmina Lipsko
Miasto
Wsie
Kolonia
Części miasta
  • Jadwinów
  • Nowe Pole
  • Papiernia
  • Wola Cukrowa
Części wsi
Kolonie wsi
Przysiółki wsi

Herb gminy Lipsko

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Leszczyny_(powiat_lipski)&oldid=72571812”