Lima (roślina)

Lima
	; Owoc
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	mydleńcowce
Rodzina	rutowate
Rodzaj	cytrus
Gatunek	lima
	Nazwa systematyczna
	Citrus aurantifolia hort. ex Tanaka; Ishii, Cycl. Hort. (Engei Daijiten) 1:523. 1944
Synonimy
	Limonia aurantifolia Christm et Panz.; Citrus acida Roxb.; C. medica var. acida Hook f.; C. medica subsp. acida (Roxb.) Engler; C. aurantium subsp. aurantifolia Guillaumin;
	Limonia aurantifolia Christm et Panz.; Citrus acida Roxb.; C. medica var. acida Hook f.; C. medica subsp. acida (Roxb.) Engler; C. aurantium subsp. aurantifolia Guillaumin;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Lima, limona, limonka, limetka, limeta kwaśna (Citrus aurantifolia) – gatunek rośliny należącej do rodziny rutowatych. Przypuszczalnie pochodzi z Azji Południowo-Wschodniej, powszechnie uprawiana w regionach tropikalnych i subtropikalnych^[3]. Najwięksi producenci: Indie, Meksyk, Argentyna, Brazylia.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Niewielkie i rozgałęzione drzewo lub krzew o wysokości do 5 m. Gałęzie ma pokryte krótkimi i ostrymi kolcami.
Liście: Długości do 9 cm, owalnoeliptyczne, o ząbkowanych brzegach, wyrastające na łopatkowato oskrzydlonych ogonkach. Po roztarciu wydzielają przyjemny zapach.
Kwiaty: Wyrastają po 1–7, są pachnące, mają 5-działkowy kielich i 5-płatkową koronę o średnicy do 2,5 cm, 1 słupek i liczne pręciki. Płatki korony są żółte, o czerwono nabiegłych brzegach. Kwitnie i wytwarza owoce przez cały rok.
Owoce: Okrągłe lub jajowate, jagodowe, o średnicy 3–5 cm. Skórka żółtawozielona lub żółta, woskowana, gorzka. Miąższ bardzo kwaśny i pachnący.

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Drzewo owocowe: uprawiana jest głównie na Antylach, na wyspach Bahama, w Egipcie, także na Florydzie. Również w Europie jest uprawiana, znajduje się w rejestrze roślin uprawnych Unii Europejskiej.
Kulinaria. Owoc zawiera 0,8% cukrów, witaminę C (46 mg/100 g), 6–7% kwasu cytrynowego, wapń, potas i fosfor. Owoce limety kwaśnej mają w sobie mniej witaminy C niż cytryny i są mniej popularne w Europie z powodu mniejszej trwałości. Skórka jest cieńsza i delikatniejsza (lima preferuje klimat wilgotny i ciepły), dlatego łatwiej ulega infekcjom grzybiczym. Owoce limy wykorzystuje się do sporządzania soków i napojów orzeźwiających.
Z owoców wytwarza się również olejki eteryczne i kwas cytrynowy.

Zobacz też: Mojito.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-02] (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-04-14].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-02] (ang.).

[3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-04-14].

[1]

[2]

[3]