Ludwika Karpińska-Woyczyńska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ludwika Karpińska-Woyczyńska
Ludwika Karpińska
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia?/25 sierpnia 1872
Płock

Data i miejsce śmierci

30 stycznia 1937
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

psycholog

Narodowość

polska

Małżeństwo

Marcin Woyczyński

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi
Multimedia w Wikimedia Commons

Ludwika Zofia Woyczyńska z domu Karpińska (ur. 13 sierpnia?/25 sierpnia 1872 w Płocku, zm. 30 stycznia 1937 w Warszawie) – polska psycholożka i psychoanalityczka, kierowniczka Miejskiej Poradni Psychologicznej w Łodzi, docent psychologii stosowanej i kierowniczka Katedry Psychotechniki na Wydziale Pedagogicznym oddziału łódzkiego Wolnej Wszechnicy Polskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jej rodzicami byli Nestor Kazimierz Karpiński i Katarzyna Fery[1][2]. Jej starsza siostra Aniela została żoną chemika Kazimierza Jabłczyńskiego, brat Józef (1866–1927) był lekarzem w Warszawie[3][4]. W 1892 ukończyła II Gimnazjum Żeńskie w Warszawie ze złotym medalem[5]. Być może uczęszczała na wykłady z psychologii Adama Mahrburga. Następnie studiowała na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Fryderyka Wilhelma w Berlinie. Studia przerwała po kilku semestrach z powodów finansowych, podjęła wtedy pracę nauczycielki w średnich zakładach naukowych żeńskich pani Swołyńskiej i pani Karwowskiej w Warszawie. Działała w PPS, była jedną z organizatorek strajku szkolnego w 1905 roku[6]. Należała do współpracowników „Przeglądu Filozoficznego”, „Ogniwa” i „Książki”.

W 1907 wstąpiła na wydział filozoficzny Uniwersytecie w Zurychu. Pracę doktorską przygotowała w pracowni psychologicznej pod kierunkiem Friedricha Schumanna i przedstawiła w 1910 roku[7]. W 1909 roku wspólnie z Ludwikiem Jekelsem uczestniczyła jako gość w spotkaniach Wiedeńskiego Towarzystwa Psychoanalitycznego – była pierwszą kobietą biorącą udział w tych spotkaniach. Podczas I Zjazdu polskich psychiatrów, neurologów i psychologów w Warszawie w 1909 roku wygłosiła referat „Przyczynki doświadczalne do widzenia głębi”, a na II Zjeździe w Krakowie w 1912 roku, dwa referaty – „Psychologiczne podstawy freudyzmu” i „Przyczynki doświadczalne do tzw. zjawiska psychoelektrycznego”. W styczniu 1911 roku przeniosła się do Zakopanego. 8 października 1914 roku wstąpiła do Legionów Polskich jako sanitariuszka, brała udział w obronie Lwowa, otrzymała stopień sierżanta 1 pułku piechoty Legionów. Była odznaczona Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi. W maju 1920 została kierowniczką Miejskiej Poradni Psychologicznej w Łodzi, w 1928 docentem psychologii stosowanej i kierowniczką Katedry Psychotechniki na Wydziale Pedagogicznym oddziału łódzkiego Wolnej Wszechnicy Polskiej. W 1930 roku przeszła w stan spoczynku, zamieszkała w Wilnie. Należała do Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa”(była członkinią Sądu Honorowego) i do Unii Polskich Związków Obrończyń Ojczyzny (zasiadała w zarządzie Komisji Społeczno-Obywatelskiej)[8]. Należała do Polskiego Towarzystwa Psychotechnicznego i komitetu redakcyjnego czasopisma „Psychotechnika”.

Jej mężem był od 1908[6] Marcin Woyczyński (1870–1944), lekarz i oficer Wojska Polskiego.

W 1935 była tymczasowo aresztowana w związku z podejrzeniami infiltracji Woyczyńskich przez wywiad sowiecki bądź nawet współpracy z nim, które powzięto w związku z kontaktami Karpińskiej-Woyczyńskiej z przedstawicielami ruchu komunistycznego (Stefania Sempołowska, Wanda Wasilewska)[9]. Z braku dowodów została zwolniona z aresztu po trzech tygodniach.

Zmarła z powodu powikłań grypy 30 stycznia 1937 roku w Warszawie[6]. 1 lutego 1937 została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[10][11](kwatera A19, rząd 4, miejsce 24).

Dorobek naukowy[edytuj | edytuj kod]

Karpińska przetłumaczyła na polski książki Avenariusa (wspólnie z siostrą Anielą)[12] i Tönniesa[13]. Przed I wojną światową ogłosiła szereg prac dotyczących psychoanalizy w języku niemieckim i polskim. Po wojnie publikowała na temat badań inteligencji dzieci i psychotechniki.

Lista prac[edytuj | edytuj kod]

  • Karpińska L. Urywek listu. Ogniwo 1 (9), s. 205, 8 (21) lutego 1903
  • Karpinska L. Experimentelle Beiträge zur Analyse der Triefenwahrnehmung. Leipzig: J. A. Barth, 1910
  • Karpińska L. „Przyczynki doświadczalne do widzenia głębi” W: Ciągliński A. (red). Prace 1-go Zjazdu neurologów, psychiatrów i psychologów polskich odbytego w Warszawie 11–12–13 października 1909 r. Warszawa: E. Wende i sp., 1910
  • Karpinska L. Beiträge zur Psychopathologie des Alltagslebens. Zentralblatt für Psychoanalyse und Psychotherapie 3 (6-7), 309-312, 1911
  • Karpińska L. Badania doświadczalne nad kojarzeniem wyobrażeń. Przegląd Lekarski 51 (43, 44, 45, 46, 47), s. 603–604, 617–619, 635–637, 647–649, 677–679, 1912
  • Karpińska L. Ein Beitrag zur Analyse „sinnloser” Worte im Traume. Internationale Zeitschrift für Aerztliche Psychoanalyse 2, 1914
  • Karpińska L. O psychoanalizie. Ruch Filozoficzny 4 (2), s. 32–38, 1914
  • Karpinska L. Über die psychologischen Grundlagen des Freudismus. Internationale Zeitschrift für Aerztliche Psychoanalyse 2 (4), 305-326, 1914
  • Karpińska-Woyczyńska L. Badanie dzieci umysłowo niedorozwiniętych ze szkół powszechnych m. Łodzi. Kwartalnik Szkoła Powszechna 2 (3-4), 1921
  • Karpińska-Woyczyńska L. Miejska Pracownia Psychologiczna w Łodzi (za okres od 1 IX 1919 roku do 1 I 1922. Ruch Pedagogiczny 9 (1-2), s. 31–35, 1922
  • Karpińska-Woyczyńska L. Dobór dzieci uzdolnionych i próby zdatności zawodowej młodzieży w Berlinie i Hamburgu. Ruch Pedagogiczny, 10 (1-3), s. 18-35, 1923
  • Karpińska-Woyczyńska L. Rola psychologii w doborze dzieci umysłowo upośledzonych do szkoły pomocniczej. Ruch Pedagogiczny 10 (4–6), s. 65–75, 1923
  • Karpińska-Woyczyńska L. Miejska Pracownia Psychologiczna w Łodzi. Dziennik Zarządu miasta Łodzi 6 (20A), s. 1–3, 1924
  • Karpińska-Woyczyńska L. Ekonomiczne i społeczne znaczenie poradnictwa zawodowego. Przegląd Włókienniczy 4/5, s. 32–34, 6, s. 59–62, 1925
  • Karpińska-Woyczyńska L. Miejska Pracownia Psychologiczna w Łodzi (Szkic działalności od założenia do października 1927 roku). Psychotechnika 1, 3, 1927
  • Karpinska-Woyczynska L. Ein Beitrag zur Frage der Konstanz des Intelligenzquotienten. Zeitschrift für angewandte Psychologie 33, s. 405, 1929

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Groth i Waszyńska 2014 ↓.
  2. ↑ Dembińska E., Rutkowski K.. List do Redakcji. Kiedy i gdzie urodziła się dr Ludwika Karpińska-Woyczyńska?. „Psychiatria Polska”. 50 (4), s. 891–893, 2016. 
  3. ↑ Rudkowska K.. Pamięci Haliny Karpińskiej-Kintopf. „Kronika Miasta Poznania”, s. 105–110, 1972. 
  4. ↑ Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF KARPIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-15].
  5. ↑ Kronika bieżąca. Kurjer Codzienny 27 nr 174 (26.6.1891)
  6. ↑ a b c Zgon zasłużonej obywatelki kraju. Dzień Dobry nr 36 (5 lutego 1937) s.8
  7. ↑ Matrikeledition. [dostęp 2016-01-30].
  8. ↑ J. D.-W. Ś.p. Ludwika Woyczyńska. Polska Zbrojna nr 32 (1 lutego 1937) s. 6
  9. ↑ Tomasz Stańczyk: Lekarz Marszałka, sąsiad krnąbrnego pacjenta. rp.pl, 24 stycznia 2015. [dostęp 2016-01-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 czerwca 2015)].
  10. ↑ „Polska Zbrojna” nr 31 (31 stycznia 1937 roku), s. 4.
  11. ↑ Pogrzeb ś.p. Dr-owej Ludwiki Woyczyńskiej. Kurjer Warszawski nr 33 (2 lutego 1937) s. 18
  12. ↑ Avenarius R. W sprawie filozofii naukowej. Warszawa: Wydawnictwo „Przeglądu Fiolozoficznego”, 1902
  13. ↑ Tönnies F. Tomasz Hobbes: życie jego i nauka. Warszawa: Wydawnictwo „Przeglądu Filozoficznego”, 1903

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ludwika_Karpińska-Woyczyńska&oldid=71781339”