Przejdź do zawartości

Ludwika Karpińska-Woyczyńska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ludwika Karpińska-Woyczyńska
Ludwika Karpińska
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia?/25 sierpnia 1872
Płock

Data i miejsce śmierci

30 stycznia 1937
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

psycholog

Narodowość

polska

Małżeństwo

Marcin Woyczyński

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi (II RP)

Ludwika Zofia Woyczyńska z domu Karpińska (ur. 13 sierpnia?/25 sierpnia 1872 w Płocku, zm. 30 stycznia 1937 w Warszawie) – polska psycholożka i psychoanalityczka, kierowniczka Miejskiej Poradni Psychologicznej w Łodzi, docent psychologii stosowanej i kierowniczka Katedry Psychotechniki na Wydziale Pedagogicznym oddziału łódzkiego Wolnej Wszechnicy Polskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Jej rodzicami byli Nestor Kazimierz Karpiński i Katarzyna Fery[1][2]. Jej starsza siostra Aniela została żoną chemika Kazimierza Jabłczyńskiego, brat Józef (1866–1927) był lekarzem w Warszawie[3][4]. W 1892 ukończyła II Gimnazjum Żeńskie w Warszawie ze złotym medalem[5]. Być może uczęszczała na wykłady z psychologii Adama Mahrburga. Następnie studiowała na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Fryderyka Wilhelma w Berlinie. Studia przerwała po kilku semestrach z powodów finansowych, podjęła wtedy pracę nauczycielki w średnich zakładach naukowych żeńskich pani Swołyńskiej i pani Karwowskiej w Warszawie. Działała w PPS, była jedną z organizatorek strajku szkolnego w 1905 roku[6]. Należała do współpracowników „Przeglądu Filozoficznego”, „Ogniwa” i „Książki”.

W 1907 wstąpiła na wydział filozoficzny Uniwersytecie w Zurychu. Pracę doktorską przygotowała w pracowni psychologicznej pod kierunkiem Friedricha Schumanna i przedstawiła w 1910 roku[7]. W 1909 roku wspólnie z Ludwikiem Jekelsem uczestniczyła jako gość w spotkaniach Wiedeńskiego Towarzystwa Psychoanalitycznego – była pierwszą kobietą biorącą udział w tych spotkaniach. Podczas I Zjazdu polskich psychiatrów, neurologów i psychologów w Warszawie w 1909 roku wygłosiła referat „Przyczynki doświadczalne do widzenia głębi”, a na II Zjeździe w Krakowie w 1912 roku, dwa referaty – „Psychologiczne podstawy freudyzmu” i „Przyczynki doświadczalne do tzw. zjawiska psychoelektrycznego”. W styczniu 1911 roku przeniosła się do Zakopanego. 8 października 1914 roku wstąpiła do Legionów Polskich jako sanitariuszka, brała udział w obronie Lwowa, otrzymała stopień sierżanta 1 pułku piechoty Legionów. Była odznaczona Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi. W maju 1920 została kierowniczką Miejskiej Poradni Psychologicznej w Łodzi, w 1928 docentem psychologii stosowanej i kierowniczką Katedry Psychotechniki na Wydziale Pedagogicznym oddziału łódzkiego Wolnej Wszechnicy Polskiej. W 1930 roku przeszła w stan spoczynku, zamieszkała w Wilnie. Należała do Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa”(była członkinią Sądu Honorowego) i do Unii Polskich Związków Obrończyń Ojczyzny (zasiadała w zarządzie Komisji Społeczno-Obywatelskiej)[8]. Należała do Polskiego Towarzystwa Psychotechnicznego i komitetu redakcyjnego czasopisma „Psychotechnika”.

Jej mężem był od 1908[6] Marcin Woyczyński (1870–1944), lekarz i oficer Wojska Polskiego.

W 1935 była tymczasowo aresztowana w związku z podejrzeniami infiltracji Woyczyńskich przez wywiad sowiecki bądź nawet współpracy z nim, które powzięto w związku z kontaktami Karpińskiej-Woyczyńskiej z przedstawicielami ruchu komunistycznego (Stefania Sempołowska, Wanda Wasilewska)[9]. Z braku dowodów została zwolniona z aresztu po trzech tygodniach.

Zmarła z powodu powikłań grypy 30 stycznia 1937 roku w Warszawie[6]. 1 lutego 1937 została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[10][11](kwatera A19, rząd 4, miejsce 24).

Dorobek naukowy

[edytuj | edytuj kod]

Karpińska przetłumaczyła na polski książki Avenariusa (wspólnie z siostrą Anielą)[12] i Tönniesa[13]. Przed I wojną światową ogłosiła szereg prac dotyczących psychoanalizy w języku niemieckim i polskim. Po wojnie publikowała na temat badań inteligencji dzieci i psychotechniki.

Lista prac

[edytuj | edytuj kod]
  • Karpińska L. Urywek listu. Ogniwo 1 (9), s. 205, 8 (21) lutego 1903
  • Karpinska L. Experimentelle Beiträge zur Analyse der Triefenwahrnehmung. Leipzig: J. A. Barth, 1910
  • Karpińska L. „Przyczynki doświadczalne do widzenia głębi” W: Ciągliński A. (red). Prace 1-go Zjazdu neurologów, psychiatrów i psychologów polskich odbytego w Warszawie 11–12–13 października 1909 r. Warszawa: E. Wende i sp., 1910
  • Karpinska L. Beiträge zur Psychopathologie des Alltagslebens. Zentralblatt für Psychoanalyse und Psychotherapie 3 (6-7), 309-312, 1911
  • Karpińska L. Badania doświadczalne nad kojarzeniem wyobrażeń. Przegląd Lekarski 51 (43, 44, 45, 46, 47), s. 603–604, 617–619, 635–637, 647–649, 677–679, 1912
  • Karpińska L. Ein Beitrag zur Analyse „sinnloser” Worte im Traume. Internationale Zeitschrift für Aerztliche Psychoanalyse 2, 1914
  • Karpińska L. O psychoanalizie. Ruch Filozoficzny 4 (2), s. 32–38, 1914
  • Karpinska L. Über die psychologischen Grundlagen des Freudismus. Internationale Zeitschrift für Aerztliche Psychoanalyse 2 (4), 305-326, 1914
  • Karpińska-Woyczyńska L. Badanie dzieci umysłowo niedorozwiniętych ze szkół powszechnych m. Łodzi. Kwartalnik Szkoła Powszechna 2 (3-4), 1921
  • Karpińska-Woyczyńska L. Miejska Pracownia Psychologiczna w Łodzi (za okres od 1 IX 1919 roku do 1 I 1922. Ruch Pedagogiczny 9 (1-2), s. 31–35, 1922
  • Karpińska-Woyczyńska L. Dobór dzieci uzdolnionych i próby zdatności zawodowej młodzieży w Berlinie i Hamburgu. Ruch Pedagogiczny, 10 (1-3), s. 18-35, 1923
  • Karpińska-Woyczyńska L. Rola psychologii w doborze dzieci umysłowo upośledzonych do szkoły pomocniczej. Ruch Pedagogiczny 10 (4–6), s. 65–75, 1923
  • Karpińska-Woyczyńska L. Miejska Pracownia Psychologiczna w Łodzi. Dziennik Zarządu miasta Łodzi 6 (20A), s. 1–3, 1924
  • Karpińska-Woyczyńska L. Ekonomiczne i społeczne znaczenie poradnictwa zawodowego. Przegląd Włókienniczy 4/5, s. 32–34, 6, s. 59–62, 1925
  • Karpińska-Woyczyńska L. Miejska Pracownia Psychologiczna w Łodzi (Szkic działalności od założenia do października 1927 roku). Psychotechnika 1, 3, 1927
  • Karpinska-Woyczynska L. Ein Beitrag zur Frage der Konstanz des Intelligenzquotienten. Zeitschrift für angewandte Psychologie 33, s. 405, 1929

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Groth i Waszyńska 2014 ↓.
  2. Dembińska E., Rutkowski K.. List do Redakcji. Kiedy i gdzie urodziła się dr Ludwika Karpińska-Woyczyńska?. „Psychiatria Polska”. 50 (4), s. 891–893, 2016. 
  3. Rudkowska K.. Pamięci Haliny Karpińskiej-Kintopf. „Kronika Miasta Poznania”, s. 105–110, 1972. 
  4. Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF KARPIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-15].
  5. Kronika bieżąca. Kurjer Codzienny 27 nr 174 (26.6.1891)
  6. a b c Zgon zasłużonej obywatelki kraju. Dzień Dobry nr 36 (5 lutego 1937) s.8
  7. Matrikeledition. [dostęp 2016-01-30].
  8. J. D.-W. Ś.p. Ludwika Woyczyńska. Polska Zbrojna nr 32 (1 lutego 1937) s. 6
  9. Tomasz Stańczyk: Lekarz Marszałka, sąsiad krnąbrnego pacjenta. rp.pl, 24 stycznia 2015. [dostęp 2016-01-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 czerwca 2015)].
  10. Polska Zbrojna” nr 31 (31 stycznia 1937 roku), s. 4.
  11. Pogrzeb ś.p. Dr-owej Ludwiki Woyczyńskiej. Kurjer Warszawski nr 33 (2 lutego 1937) s. 18
  12. Avenarius R. W sprawie filozofii naukowej. Warszawa: Wydawnictwo „Przeglądu Fiolozoficznego”, 1902
  13. Tönnies F. Tomasz Hobbes: życie jego i nauka. Warszawa: Wydawnictwo „Przeglądu Filozoficznego”, 1903

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]