Many (województwo mazowieckie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Many
wieś
Ilustracja
Many, ulica Długa
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

piaseczyński

Gmina

Tarczyn

Liczba ludności (2011)

82[2][3]

Strefa numeracyjna

22

Kod pocztowy

05-555[4]

Tablice rejestracyjne

WPI

SIMC

0009277[5]

Położenie na mapie gminy Tarczyn
Mapa konturowa gminy Tarczyn, po lewej znajduje się punkt z opisem „Many”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Many”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Many”
Położenie na mapie powiatu piaseczyńskiego
Mapa konturowa powiatu piaseczyńskiego, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Many”
Ziemia51°58′04″N 20°42′53″E/51,967778 20,714722[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Many – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Tarczyn[5][6].

Ewolucja nazwy wsi jest zaświadczona w źródłach w następujących formach (w nawiasie data): Many (1427), Mani (1446, 1462, 1517), Many (1580), Manny (1783), Many (1827 i współcześnie). Pochodzi ona od nazwy osobowej Man w formie liczby mnogiej[7].

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie tarczyńskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego[8]. Około roku 1885 Many liczyły 16 domów zamieszkanych przez 80 osób. Były ośrodkiem dóbr Many, składających się z wsi Many, Sucha Struga i Julianów oraz folwarków Many i Sucha Struga. Folwark Many miał wówczas 1058 mórg, z czego 676 mórg pól ornych i ogrodów, 70 mórg łąk, 73 morgi pastwisk i 211 mórg lasu, a nieużytki i place zajmowały 28 mórg. Stało w nim 7 budynków murowanych i 13 drewnianych. Sama wieś Many miała 9 gospodarstw i łącznie 62 morgi gruntów. Many należały wówczas do powiatu grójeckiego, gminy Komorniki i parafii Tarczyn[9].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

We wsi znajduje się zabytkowy zespół dworsko-parkowy, którego elementami są murowany dworek, zabudowania dworskie, dom rządcy, park i stawy, nr rejestru 1450/A/90. Status zabytku nadano mu decyzją KL VIII/1450-A/2623/90 z dnia 5 grudnia 1990[10]. Budynek dworu zaczął stawiać w 1928 roku na swój własny użytek architekt Tadeusz Tołwiński, wykorzystując fundamenty i piwnice dawnego dworu[11]; nie został on jednak ukończony. Zmieniał kilkukrotnie właścicieli, by w 1989 roku przejść generalny remont. Przez wiele lat kręcono w nim sceny serialu do serialu "Złotopolscy". Kolejni właściciele rozebrali budynek pod pretekstem złego stanu technicznego obiektu, bez konsultacji z Urzędem Konserwatorskim. Wydał on następnie nakaz rekonstrukcji zabytku. W 2009 roku sprawa ta była w toku[12]. W roku 2019 dwór funkcjonował jako hotel[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 77328
  2. ↑ Wieś Many w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2017-03-17], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-11-08].
  4. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 763 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Rymut i inni, Nazwy miejscowe Polski : historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, 2005, s. 502 [dostęp 2019-12-16].
  8. ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 290, Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
  9. ↑ Many, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 102.
  10. ↑ Strategia rozwoju lokalnego gminy Tarczyn na lata 2016-2025 [online], BIP gminy Tarczyn, s. 43-44 [dostęp 2019-12-16].
  11. ↑ Many – dwór ze „Złotopolskich” [online], wordpress.com [dostęp 2019-12-17].
  12. ↑ Many [online], Polskie Zabytki [dostęp 2019-12-16].
  13. ↑ Hotel w województwie mazowieckim Dwór Many [online], Dwór Many [dostęp 2019-12-16] (pol.).
Gmina Tarczyn
Wsie
Osady
Oficjalne cz. wsi
Nieoficjalne
części wsi
Miejsc. zniesione

Herb gminy Tarczyn

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Many_(województwo_mazowieckie)&oldid=72550091”