Marcel Mihalovici

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marcel Mihalovici
Data i miejsce urodzenia

22 października 1898
Bukareszt

Pochodzenie

rumuńskie

Data i miejsce śmierci

12 sierpnia 1985
Paryż

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

Marcel Mihalovici (ur. 22 października 1898 w Bukareszcie, zm. 12 sierpnia 1985 w Paryżu[1][2][3]) – francuski kompozytor pochodzenia rumuńskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1908–1919 studiował w konserwatorium w Bukareszcie u Benjamina Bernfelda (skrzypce), Dimitrie Cuclina (harmonia) i Roberta Cremera (kontrapunkt)[2][3]. W latach 1919–1925 uczył się w Schola Cantorum w Paryżu u Vincenta d’Indy’ego (kompozycja i dyrygentura), Nestora Lejeune’a (skrzypce) i Amédée Gastoué (chorał gregoriański)[1][2]. Był działaczem założonego w 1932 roku stowarzyszenia Triton, zajmującego się promowaniem muzyki współczesnej[1][2]. W 1955 roku otrzymał obywatelstwo francuskie[1][2][3].

W latach 1959–1962 wykładał w Schola Cantorum de Paris[1]. Od 1964 roku członek korespondent Académie des Beaux-Arts[1]. Otrzymał nagrodę im. L. Spohra (1955), nagrodę miasta Paryża (1972) oraz wielką nagrodę muzyczną SACEM (1979)[1]. Jego żoną była pianistka Monique Haas[1][2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Wspólnie z Bohuslavem Martinů, Tiborem Harsányim i Conradem Beckiem należał do tzw. École de Paris, złożonej z kompozytorów będących emigrantami we Francji[1][2]. W swojej twórczości dbał o logikę konstrukcji formalnej i przejrzystość faktury, posługiwał się niekiedy dosyć śmiałą harmoniką, przy wyrażnej jednak obecności centrów tonalnych[1]. Stosował też nawiązania do tradycji muzycznych rodzinnego kraju[1][2].

Ważniejsze kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Notturno (1923)
  • Introduction au mouvement symphonique (1923)
  • Fantasie (1927)
  • Cortège des divinités infernales (1928)
  • Chindia na 13 instrumentów dętych i fortepian (1929)
  • Koncert skrzypcowy (1930)
  • Divertissement (1934)
  • Capriccio roumain (1936)
  • Prélude et invention na orkiestrę smyczkową (1937)
  • Toccata na fortepian i orkiestrę (1938, 2. wersja 1940)
  • Symphonies pour le temps présent (1944)
  • Variations na instrumenty dęte blaszane i smyczki (1946)
  • Séquences (1947)
  • Etude en deux parties na fortepian i orkiestrę (1951)
  • Ritournelles (1951)
  • Sinfonia giocosa (1951)
  • Elégie (1955)
  • suita baletowa Scènes de Théseé (1957)
  • Ouverture tragique (1957)
  • Sinfonia variata (1960)
  • Musique nocturne na klarnet i orkiestrę kameralną (1963)
  • Périples na orkiestrę kameralną i koncertujący fortepian (1967)
  • Prétextes na obój, klarnet basowy, fortepian, 4 perkusje i instrumenty smyczkowe (1968)
  • Refrains (1969)
  • akcja symfoniczna Borne (1970)
  • Chant premier na saksofon tenorowy i orkiestrę (1974)
  • parafrazy orkiestrowe Follia (1977)

Utwory kameralne

  • 2 sonaty skrzypcowe (I 1920 2. wersja 1923, II 1941)
  • 3 kwartety smyczkowe (I 1923, II 1931, III 1946)
  • Sonatina na obój i fortepian (1924)
  • Serenada na trio smyczkowe (1929)
  • Sonata na 3 klarnety (1933)
  • Sonata na altówkę (1942)
  • Sonata na skrzypce i wiolonczelę (1944)
  • Trio na instrumenty dęte (1955)
  • Sonata na klarnet (1958)
  • Sonata na fagot (1958)
  • Improvisations na perkusję i fortepian (1961)
  • Dialogues na klarnet i fortepian (1965)
  • Variantes na róg i fortepian (1969)
  • Serioso na sakshorn basowy i fortepian (1971)

Utwory na instrumenty solowe

  • Sonata skrzypcowa (1949)
  • Sonata wiolonczelowa (1949)
  • Récit na klarnet (1973)
  • Mélopée na obój (1973)

Utwory fortepianowe

  • Sonatina (1923)
  • Pièces impromptues (1924)
  • 4 caprices (1929)
  • Ricercari (1941)
  • 3 pièces nocturnes (1948)
  • Sonata (1964)
  • Passacaille na fortepian na lewą rękę (1975)
  • Cantus firmus na 2 fortepiany (1970)

Utwory wokalne

  • 5 motetów Mémorial na chór a cappella (1952)
  • 3 poèmes chinois na głos i fortepian (1920)
  • Chansons et jeux na głos i fortepian (1924)
  • 3 romances na głos i fortepian do słów Victora Hugo (1929)
  • Contrerimes na głos i fortepian, słowa Paul-Jean Toulet (1944)
  • Abendgesang na głos i fortepian, słowa Yvan Goll (1968)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • kantata Le genèse na baryton, chór i orkiestrę (1940)
  • Sinfonia cantata na baryton, chór i orkiestrę (1963)
  • V Symfonia na sopran i orkiestrę, słowa Samuel Beckett (1969)
  • Cantilène na mezzosopran i orkiestrę kameralną (1973)
  • kantata kameralna Délie na sopran, flet, klarnet, fortepian, 3 perkusje, altówkę i wiolonczelę (1978)

Opery

  • L’intransigeant Pluton (1928, wyk. Paryż ORTF 1939)
  • Phèdre (1949, wyst. Stuttgart 1951)
  • Die Heimkehr (1954, wyst. Düsseldorf 1954, 2. wersja wyst. Hamburg 1956)
  • Krapp ou La dernière bande (1960, wyst. Bielefeld 1961)
  • Les jumeaux (1962, wyst. Brunszwik 1963)

Balety

  • Une vie de Polichinelle (1922, wyst. Paryż 1923)
  • Le postillon du roy (1924, wyst. Paryż 1924)
  • Karagueuz (1926, wyst. Chicago 1926)
  • Thésée au labirynthe (1956, wyst. Brunszwik 1957)
  • Alternamenti (1957, wyst. Brunszwik 1958)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 259–260. ISBN 83-224-0656-8.
  2. a b c d e f g h i Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2441–2442. ISBN 0-02-865529-X.
  3. a b c The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 588. ISBN 0-674-37299-9.