Przejdź do zawartości

Michał Dadlez (polonista)

Przejrzana
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Michał Antoni Dadlez
Data i miejsce urodzenia

4 stycznia 1895
Rawa Ruska

Data i miejsce śmierci

11 czerwca 1965
Warszawa

Zawód, zajęcie

literat

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
Grób Michała Dadleza na cmentarzu Powązkowskim

Michał Antoni Dadlez, ps. „Bogoria”, „Andrzej” (ur. 4 stycznia 1895 w Rawie Ruskiej, zm. 11 czerwca 1965 w Warszawie) – doktor polonistyki, historyk polskiej literatury, poeta, nauczyciel.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 4 stycznia 1895 w Rawie Ruskiej[1]. Był synem dr. Juliana Dadleza (nauczyciel i działacz oświatowy w Rawie Ruskiej[2][3], oficer c. i k. armii[4]) i Pauliny z domu Świątkiewicz (przewodnicząca koła TSL w Rawie Ruskiej[5][6]). Jego rodzeństwem byli: Józef, Julian (1893–1979), oficer, malarz, Ola (po mężu Stasiniewicz), Paulina (po mężu Stasiniewicz). W 1913 zdał maturę w Prywatnym Gimnazjum im. Adama Mickiewicza we Lwowie[7].

Od sierpnia 1914 był żołnierzem II Brygady Legionów Polskich. Od 29 października 1914 w niewoli rosyjskiej (w Turkmenistanie), z której zbiegł 9 marca 1918 do Moskwy. Następnie od 2 maja 1918 służył w II Korpusie Polskim na Wschodzie. Uczestniczył w bitwie pod Kaniowem, w której dostał się do niewoli niemieckiej. W 1920 działał jako korespondent wojenny podczas wojny polsko-bolszewickiej.

Absolwent Wydziału Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego – w 1923 uzyskał doktorat. Podczas okupacji hitlerowskiej nauczał na tajnych kompletach. Był uczestnikiem powstania warszawskiego, w Armii Krajowej Grupa Bojowa „Krybar” - Referat Biuro Informacji i Propagandy. Ciężko ranny w walkach. Wyjechał z Warszawy z rannymi[8].

Po wojnie był wizytatorem w Kuratorium Okręgu Szkolnego Warszawskiego, a także dyrektorem Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Warszawie.

Od 25 stycznia 1925 był mężem Aleksandry z Kurków (1899–1988)[1]. Miał córkę Jadwigę (1925–1944), studentkę tajnej polonistyki, łączniczkę batalionu „Kiliński”, poległą w powstaniu warszawskim, oraz syna Ryszarda, profesora geologii.

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 243-4-18)[9].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 53. [dostęp 2021-07-08].
  2. Kalendarzyk profesorski na rok 1913. s. 59.
  3. Sprawozdanie Zarządu Głównego T. S. L. z działalności Towarzystwa Szkoły Ludowej za rok 1924. Kraków: 1925, s. 77.
  4. Kronika. Mianowania w armii. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 176 z 3 sierpnia 1883. 
  5. Sprawozdanie Zarządu Głównego T. S. L. z działalności Towarzystwa Szkoły Ludowej za rok 1925. Kraków: 1926, s. 5, 96.
  6. Michał Greń. Podzwonne dla śp. Pauliny ze Świątkiewiczów Dadlezowej. „Wschód”. Nr 81, s. 12, 20 kwietnia 1938. 
  7. Sprawozdanie 1917 ↓, s. 7.
  8. Powstańcze Biogramy - Michał Dadlez [online], www.1944.pl [dostęp 2021-07-08] (pol.).
  9. Cmentarz Stare Powązki: MICHAŁ DADLEZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-03-29].
  10. M.P. z 1931 r. nr 133, poz. 172 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Siódme Sprawozdanie Dyrekcyi Wyższego Gimnazyum Realnego im. A, Mickiewicza we Lwowie za lata szkolne 1915/16 i 1916/17. Lwów: Nakładem Dyrekcji, 1917.
  • Michał Dadlez. geni.com. [dostęp 2016-05-25].