Przejdź do zawartości

Monastyr Savina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Monastyr Savina
Манастир Савина
Ilustracja
Wielka Cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy
Państwo

 Czarnogóra

Miejscowość

Herceg Novi

Kościół

Serbski Kościół Prawosławny

Rodzaj klasztoru

monaster

Eparchia

Metropolia Czarnogóry i Przymorza

Typ monasteru

męski

Obiekty sakralne
Cerkiew

Zaśnięcia Bogurodzicy (wielka)

Cerkiew

Zaśnięcia Bogurodzicy (mała)

Cerkiew

św. Sawy

Założyciel klasztoru

Stjepan Vukčić Kosača

Położenie na mapie Czarnogóry
Mapa konturowa Czarnogóry, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Herceg Novi, Monastyr Savina”
Ziemia42°27′08″N 18°33′16″E/42,452222 18,554444
Wielka Cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy

Monastyr Savinaprawosławny monaster Serbskiego Kościoła Prawosławnego, znajdujący się w mieście Herceg Novi nad Zatoką Kotorską w Czarnogórze.

Monastyr Savina leży na skraju miasta, w kompleksie leśnym Savinska Dubrava, 2 km na wschód od Starego Miasta, pomiędzy magistralą adriatycką a morzem. Zespół monastyru składa się z 2 cerkwi (Wielkiej i Małej) Zaśnięcia Bogurodzicy, cerkwi św. Sawy oraz budynku mieszkalno-gospodarczego wraz ze skarbcem.

  • Mała Cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy – jest najstarszym obiektem w zespole, zbudowana została w 1030, a odnowiona w 1831. Sądzi się jednak, że ze względu na styl świątynia jest znacznie młodsza i powstała najprawdopodobniej w połowie XV wieku, w czasie panowania hercega Stjepana[1] (od którego wzięło nazwę miasto). Przebudowa cerkwi rozpoczęła się pod koniec XVII wieku wraz z przybyciem mnichów z monastyru Tvrdoš (z Hercegowiny), a zakończyła się w 1831. Jest to mała świątynia (10 m długości, 6 m szerokości), jednonawowa z półokrągłą apsydą i małą dzwonnicą. Wewnątrz znajdują się różnorodne freski z różnych epok. Najstarsze, widoczne w okolicy apsydy i poprzecznych belek, pochodzą z połowy XV wieku i namalowane zostały przez malarza z Kotoru – Lovro Dobričevicia. Są one przykładem specyficznego dla tej części Bałkanów stylu łączącego malarstwo bizantyńskie z gotyckim. Pozostałe warstwy fresków są już znacznie młodsze, pierwsza część pochodzi z drugiej połowy XVI wieku, a druga z 1831. Ikonostas także pochodzi z różnych epok: królewskie wrota i wielki krucyfiks nad nimi wykonane przez Dimitrija Daskala w 1703, zaś jego syn – Rafailo – wykonał ikonę przedstawiającą Zaśnięcie Bogurodzicy, a dwie ikony namiestne są dziełem greckich mistrzów z pierwszej połowy XVIII wieku.
  • Wielka Cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy – budowana była z przerwami od 1777 do 1799, zaś jej architektem był pochodzący z wyspy Korčula Mikołaj Fortić. Jest budowlą jednonawową z trzypiętrową dzwonnicą w zachodniej części. Świątynia łączy elementy późnoromańskie (m.in. dzwonnica, rozeta, półkoliste łuki) i bizantyńskie (m.in. ośmiokątna kopuła nad nawą) a także częściowo gotyckie i barokowe. Wewnątrz znajduje się ikonostas o wysokości 10 m, z sześcioma rzędami ikon, wykonany przez zakonnika Simeona Lazovicia i jego syna Aleksija z Bijelo Polja. Wewnątrz także znajdują się freski, wśród nich unikalny portret cara Piotra Wielkiego.
  • Skarbiec – przechowywane są tu przedmioty o dużej wartości historycznej: stare księgi, dokumenty, ikony, szaty i inne przedmioty liturgiczne. Wyróżnia się krzyż biskupi z 1219 wykonany z kryształu, całun z brokatu wyszywany złotem i srebrem pochodzący z 1659 oraz ikona Savinska Bogorodica.
  • Cerkiew św. Sawy – znajduje się ok. 300 m dalej od pozostałych trzech budowli, drogą prowadzącą schodami na wzniesienie. Świątynia powstała pomiędzy 1169 a 1236. Uważa się, że została wybudowana przez świętego Sawę, który jest najważniejszym świętym Serbskiego Kościoła Prawosławnego. Na jej miejscu wybudowano w XV w. istniejącą świątynię, zaś przedsionek dobudowano w XIX wieku. W cerkwi prowadzone są prace archeologiczne pod kierunkiem Muzeum Regionalnego w Hercegu Novim[2].

6 maja 2005, w Dzień św. Jerzego, Emir Kusturica został ochrzczony w tym monastyrze, stając się członkiem Serbskiego Kościoła Prawosławnego. Na chrzcie przyjął imię Nemanja Kusturica (Немања Кустурица)[3][4][5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Czarnogórskie wybrzeże Adriatyku. W: Agnieszka Szymańska: Czarnogóra – przewodnik. Wyd. 3. Pruszków: Rewasz, 2009, s. 111. ISBN 978-83-8918889-2.
  2. Zwiedzanie Czarnogóry. W: Draginja Nadaždin, Maciej Niedźwiecki: Czarnogóra – Fiord na Adriatyku. Wyd. 5. Kraków: Bezdroża, 2011-07-05, s. 132, seria: Przewodniki Bezdroży. ISBN 978-83-7661-152-5.
  3. Emir Kusturica – ciekawostki. [dostęp 2014-01-24].
  4. Kusturica się ochrzcił. Chyba się opłacało. Interia.pl, 2009-09-16. [dostęp 2014-01-24].
  5. Blic: Kusturica se krstio u manastiru Savina. Vesti.rs, 2005-07-23. [dostęp 2014-01-24]. (serb.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Czarnogórskie wybrzeże Adriatyku. W: Agnieszka Szymańska: Czarnogóra – przewodnik. Wyd. 3. Pruszków: Rewasz, 2009, s. 111–112. ISBN 978-83-8918889-2.
  • Zwiedzanie Czarnogóry. W: Draginja Nadaždin, Maciej Niedźwiecki: Czarnogóra – Fiord na Adriatyku. Wyd. 5. Kraków: Bezdroża, 2011-07-05, s. 130–132, seria: Przewodniki Bezdroży. ISBN 978-83-7661-152-5.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]