Nerpa kaspijska
| ||
| Pusa caspica[1] | ||
| (Gmelin, 1788) | ||
| ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | drapieżne | |
| (bez rangi) | płetwonogie | |
| Rodzina | fokowate | |
| Rodzaj | nerpa | |
| Gatunek | nerpa kaspijska | |
| Synonimy | ||
| ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | ||
 | ||
| Zasięg występowania | ||
| ||
Nerpa kaspijska[3], foka kaspijska[4] (Pusa caspica) – endemiczny gatunek drapieżnego ssaka morskiego z rodziny fokowatych występujący wyłącznie w Morzu Kaspijskim[5].
Spis treści
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Dorosłe osobniki osiągają wielkość do 1,5 m długości i około 90–100 kg wagi. Posiadają ubarwienie grzbietu w ciemne plamy na szarym tle.
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Rozród odbywa się w styczniu w północnej i zamarzniętej części morza.
Dieta[edytuj | edytuj kod]
Foki kaspijskie odżywiają się głównie rybami (m.in.: karpiowatymi i babkowatymi), skorupiakami i mięczakami. Foki mogą wpływać do estuariów rzek, by tam polować na karpie, sandacze i ryby z rodzaju Rutilus.
Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
Na foki te - głównie na osobniki młodociane - polują m.in. bieliki. Polują na nie także ludzie dla utrzymania i handlu. Wraz z rozwojem przemysłu w rejonie Morza Kaspijskiego, zanieczyszczenia i pestycydy, które przedostają się do tego zbiornika wyrządzają widoczne szkody w środowisku naturalnym tych fok oraz osłabiają ich układ obronny, co przyczynia się do rozwoju wielu chorób.
W lutym 1978, w ciągu trzech tygodni wilki szare zabiły wiele fok w pobliżu Astrachania. Według szacunków wilki zabiły, choć nie zjadły od 17 do 40% fok zasiedlających ten region[6].
Od końca lat 90. XX w. zanotowano kilka przypadków masowego pomoru fok kaspijskich, czego przyczyną był wirus nosówki.
Według raportu Caspian Environment Programme (pol.: Program Środowiska Naturalnego Morza Kasijskiego) jeszcze sto lat temu populacja foki kaspijskiej szacowana była na 1,5 mln osobników; przed latami 80. XX w. liczbę tą oceniano już tylko na niecałe 400 tys. osobników[7]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pusa caspica, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Härkönen, T. (IUCN SSC Pinniped Specialist Group) 2008, Pusa caspica [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.1 [dostęp 2015-07-14] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 154. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 81, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Pusa caspica. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 23 września 2009]
- ↑ Rumyantsev, V. D. and L. S. Khuraskin. 1978. New data on the mortality of the Caspian seal due to wolves. Page 187 in Congress of the All-Union Theriological Society, 2nd (P. A. Panteleev, et al. eds.). Nauka, Moscow, USSR. ZR 116(19):5669 (en).
- ↑ Discovery.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 81, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
